Występowanie AZS u dzieci

Atopowe zapalenie skóry występuje nawet u 15-20% dzieci. Pierwsze objawy choroby zwykle pojawiają się w okresie wczesnego dzieciństwa. U 40% dzieci obecne są one już w pierwszych 6 miesiącach życia, u 60% w ciągu pierwszego roku życia. Natomiast aż u 85% dzieci objawy AZS pojawiają się przed 5. rokiem życia. Szacuje się, że tylko u ok. 16% osób dorosłych cierpiących na AZS pierwsze objawy choroby pojawiły się po okresie dojrzewania. Pocieszający może być fakt, że u wielu dzieci objawy atopowego zapalenia skóry przemijają w wieku dojrzewania.

W rozwoju AZS dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne. Gdy choruje jeden z rodziców, ryzyko wystąpienia AZS u dziecka wynosi 30%. Natomiast kiedy chorują oboje rodzice, sięga ono nawet 70%. Atopowe zapalenie skóry zwiększa ryzyko wystąpienia innych chorób alergicznych takich, jak alergiczne zapalenie spojówek, nieżyt nosa, a nawet astma [1,4,5].

Jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry u dzieci?

Najbardziej charakterystyczne dla przebiegu atopowego zapalenia skóry jest występowanie nasilonego świądu, typowa lokalizacja zmian skórnych, przewlekły przebieg z okresami nasilenia objawów i okresów remisji, jak również rodzinne występowanie. Intensywny świąd to objaw, który jest szczególnie trudny do zaakceptowania przez dzieci. Prowadzi on do rozdrażnienia i niepokoju, skutkuje przebudzeniami w nocy, a tym samym słabą jakością snu (czytaj także: Atopowe zapalenie skóry — kilka faktów i praktycznych porad). Drapanie skóry, od którego trudno się dzieciom powstrzymać, paradoksalnie nasila świąd, a dodatkowo zwiększa ryzyko nadkażeń. Skóra dziecka z atopią jest sucha, nadmiernie wrażliwa na czynniki zewnętrzne i skłonna do podrażnień wywołanych przez preparaty do pielęgnacji, alergeny, czy pot. [1,3].

Lokalizacja zmian w AZS u dzieci

Lokalizacja oraz rodzaj występujących zmian skórnych w przebiegu AZS są zależne od wieku dziecka, oraz stopnia nasilenia procesu zapalnego. W ostrej fazie stanu zapalnego pojawiają się ogniska rumieniowe, które są dość wyraźnie odgraniczone. Na ich podłożu pojawiają się drobne grudki, pęcherzyki oraz nadżerki. Natomiast przewlekły stan zapalny cechuje występowanie ognisk z pogrubiałą skórą oraz powierzchniowym złuszczaniem naskórka. Typowe umiejscowienie zmian u dzieci do 2. roku życia to skóra twarzy — policzki, czoło i owłosiona skóra głowy, tułów oraz dalsze części kończyn. U dzieci w wieku 3–11 lat charakterystyczne jest występowanie zmian skórnych w miejscach zgięć stawów. Natomiast u starszych dzieci, podobnie jak u osób dorosłych, typowe są zmiany na grzbietach rąk [1,2,5].

Jak pielęgnować skórę atopową?

Leczenie AZS u dzieci wymaga dużej dyscypliny i systematyczności. Polega ono nie tylko na stosowaniu leków w okresie zaostrzeń choroby, ale również, a właściwie przede wszystkim na unikaniu czynników uczulających, drażniących oraz właściwej pielęgnacji skóry. Więcej o pielęgnacji skóry z AZS przeczytasz tutaj: Przegląd dermokosmetyków stosowanych przy AZS. Leki stosowane w AZS to głównie miejscowe glikokortykosteroidy (np. Elocom, Advantan, Afloderm) oraz leki z grupy inhibitorów kalcyneuryny (takrolimus i pimekrolimus, np. Dermitopic, Protopic) [1,4].

Zasady pielęgnacji skóry z AZS

Jeśli Twoje dziecko cierpi na atopowe zapalenie skóry, staraj się stosować do poniższych zasad:

1. Unikaj narażenia na czynniki drażniące oraz alergizujące.
   
   
2. Stosuj się do zaleceń lekarza dotyczących rodzaju stosowanych leków, długości trwania terapii oraz częstotliwości aplikacji preparatów. W razie jakichkolwiek wątpliwości zwróć się o pomoc do farmaceuty.
   
   
3. Kąpiel nie powinna trwać długo, maksymalnie kilka minut. Pamiętaj również, że woda używana do kąpieli nie może być zbyt gorąca, najlepiej, aby była letnia. Do wody warto dodać preparat emoliencyjny.
   
   
4. U starszych dzieci, zamiast kąpieli warto wybierać prysznic, używając do mycia ciała preparaty emoliencyjne.
   
   
5. Skóra dziecka z atopowym zapaleniem skóry wymaga delikatnego traktowania. Po prysznicu lub kąpieli zadbaj o to, aby dziecko nie pocierało skóry ręcznikiem. Wystarczy ją delikatnie osuszyć.
   
   
6. Atopowe zapalenie skóry u dzieci wymaga systematycznej aplikacji emolientów. W okresie zaostrzeń wpływa to na zmniejszenie nasilenia dolegliwości, natomiast w okresie remisji przyczynia się do wydłużenia bezobjawowego okresu choroby. Emolienty powinny być stosowane 3-4 razy dziennie.
   
   
7. Balsam, krem, czy też mleczko emoliencyjne powinno być zaaplikowane do 5 minut po kąpieli lub prysznicu, na jeszcze lekko wilgotną skórę.
    
8. Nie zapominaj również o ochronie przeciwsłonecznej skóry swojego dziecka. Podczas ekspozycji na promieniowanie słoneczne, zawsze stosuj preparaty z filtrem UV [4,5].