Abak, Comod, OSD — sterylność bez konserwantów
Wszystkie postacie leków ocznych muszą spełnić warunek jałowości. W przeciwnym wypadku po aplikacji kropli, mogłoby dojść do nadkażenia i rozwoju stanu zapalnego oka. Z tego względu, preparaty posiadają dodatek substancji konserwujących. Dzięki nim pacjent może korzystać z opakowania wielodawkowego przez dłuższy czas — zwykle 14, 28 lub 90 dni. Wyjątkiem od tej reguły są opakowania jednodawkowe, takie jak minimsy, które nie posiadają konserwantów. W tym przypadku otwarty pojemnik należy wyrzucić od razu po podaniu kropli — nawet jeśli pozostanie w nich trochę leku. Nowoczesne technologie Abak, Comod i OSD pozwalają na zastosowanie butelki wielodawkowej bez dodatku środków konserwujących.
System Abak
Pierwsza generacja butelek Abak pojawiła się już w 1989 roku. Aktualnie w aptekach możemy spotkać produkty trzeciej generacji. Pojemność opakowania Abak wynosi 10 ml. System aplikacji kropli jest skalibrowany, dzięki czemu każda z nich ma objętość 30 µl. Z tego względu jedna butelka wystarczy na podanie około 300 kropli [1].
Klasyczne opakowania kropli ocznych zbudowane są z dosyć twardych materiałów. Z tego powodu pacjenci, w miarę ubytku roztworu muszą coraz mocniej ściskać butelkę. W efekcie może dojść do niekontrolowanego drżenia ręki, co uniemożliwi prawidłową aplikację leku. Materiałem konstrukcyjnym ścianek w systemie Abak są nowoczesne polimery, które wymagają mniejszego nacisku względem tradycyjnych. Dzięki temu jest to rozwiązanie bardziej komfortowe dla chorych [1,2].
Abak — sposób na jałowość
Opakowanie typu Abak wyposażone jest w filtr wyjaławiający, który zbudowany jest z hydrofobowo-hydrofilowego materiału. Aplikowana kropla przechodzi przez membranę. Jej pory są mniejsze niż wielkość drobnoustrojów, dlatego do oka trafia jałowy preparat. Następnie do opakowania zasysane jest powietrze, które również ulega wyjałowieniu. Nie dochodzi do nadkażenia preparatu. Technologia zapewnia jałowość kropli od 2 do 3 miesięcy. System Abak może być używany jedynie do kropli typu roztworu [1,3].
Produkty dostępne w aptekach, które są oparte na tej technologii, to np. Hyabak, Hydrabak, Thealoz.
System Comod
Kolejny typ opakowań, w których nie ma konserwantów, stanowi system Comod. Jest on inaczej skonstruowany niż Abak, gdyż nie posiada materiału filtrującego. Butelka składa się z dwóch pojemników. Materiał zewnętrznego jest twardy natomiast wewnętrznego elastyczny. W środku miękkiej butelki znajduje się roztwór leczniczy z systemem aplikacji – pompką i dozownikiem. Część zewnętrzna odpowiada za ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Warto zaznaczyć, że do opakowania typu Comod nie jest zasysane powietrze. Jałowość preparatu osiągnięto dzięki temu, że roztwór jest w kontakcie z posrebrzaną sprężyną i wentylem kulowym. System Comod zapewnia sterylność do 6 miesięcy w przypadku preparatów nawilżających, a w każdym innym rodzaju do 3 miesięcy [3,4,5].
Opakowanie Comod umożliwia aplikację wykalibrowanych kropli. Jedno opakowanie 10 ml starczy na podanie około 300 kropli. Podanie roztworu leczniczego jest proste, gdyż wystarczy tylko lekko nacisnąć denko butelki (czytaj więcej: Leki oczne – zasady prawidłowego stosowania) [4].
Krople oczne oparte na systemie Comod można znaleźć w produktach, takich jak: HyloComod, Vizik, HyalDrop, Ektin.
System OSD
Ostatnia technologia to system OSD. Podstawą opakowania jest filtr wyjaławiający. W przypadku butelek OSD filtracji ulega jedynie zasysane powietrze. Dzięki temu nie dochodzi do nadkażenia jałowego roztworu wewnątrz butelki. Dzięki technologii OSD nie potrzeba również implementować srebrnych lub posrebrzanych elementów, aby zapewnić sterylność. Butelki z systemem OSD występują w objętościach od 5 do 10 ml. Aplikacja kropli odbywa się poprzez ściśnięcie pojemnika, w którym zwiększa się ciśnienie i roztwór przechodzi przez specjalny system wylotowy [6,7]. Niestety potrzeba do tego większej siły niż w przypadku tradycyjnych kropli, dlatego niektórzy pacjenci skarżą się na to rozwiązanie.
System OSD znajduje się w opakowaniach kropli ocznych, takich jak: ApoTears, Droptiva, Umastar, Vizik.
Podsumowanie
Nowoczesne technologie zapewniają dostępność kropli ocznych bez konserwantów. Jest to ważne szczególnie podczas leczenia zespołu suchego oka czy w trakcie przewlekłej terapii chorób oczu (czytaj więcej: Zespół suchego oka – diagnoza i leczenia). Problemem może być większa cena opakowań Abak, Comod lub OSD. Jednak ta inwestycja zwróci się w postaci lepszej kondycji oczu.