Dzieci karmione piersią rzadziej chorują/łagodniej przechodzą liczne choroby
Mleko kobiece to unikalna kompozycja. Zawiera składniki bezpośrednio i pośrednio uczestniczące w procesie odporności, takie jak: immunoglobuliny, czynniki wzrostu, cytokiny, białka ostrej fazy, białka o właściwościach przeciwbakteryjnych i przeciwwirusowych. Dzięki temu, dzieci karmione piersią rzadziej chorują lub łagodniej przechodzą:
- zakażenia układu pokarmowego — to jeden z najlepiej udokumentowanych przykładów korzystnego wpływu karmienia piersią na zdrowie dziecka — zapadalność na ostrą biegunkę infekcyjną zmniejsza się o 50% u dzieci karmionych piersią, a śmiertelność z jej powodu nawet o 80-90%, szczególnie u dzieci w grupie wiekowej poniżej pół roku;
- zakażenia układu oddechowego;
- zapalenie ucha środkowego;
- martwicze zapalenie jelit;
- zakażenia układu moczowego;
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wywołane przez bakterie [1-2].
Skład mleka kobiecego jest idealnie dopasowany do potrzeb dziecka w danym momencie
Mleko zmienia się m.in. w zależności od fazy laktacji oraz fazy karmienia — w porównaniu do mleka modyfikowanego, które zawsze ma ten sam skład.
Rodzaje mleka w zależności od fazy laktacji:
- siara (colostrum) — wytwarzana jest w 1-2. dobie po porodzie. Ma żółty kolor i jest gęsta, niezwykle bogata w białka, substancje odżywcze i przeciwciała. Wytwarzana jest jej niewielka ilość, ok. 2-10 ml na karmienie, co wystarcza, aby zaspokoić potrzeby noworodka;
- mleko przejściowe — pojawia się w 3-5. dniu po porodzie. Jest lekko pomarańczowa i mniej gęsta niż siara. Ma mniejsze stężenie immunoglobulin i białek, natomiast większą zawartość laktozy. Posiada również większą wartość kaloryczną;
- mleko właściwe — pojawia się ok. 11. dnia od porodu. Jest białe, wodniste i klarowne oraz wysoko kaloryczne.
Fazy karmienia, a skład mleka kobiecego:
- w pierwszej fazie karmienia — w ciągu kilku początkowych minut ssania — mleko zawiera mniej tłuszczu a więcej wody;
- wraz z upływem czasu karmienia zwiększa się zawartość tłuszczu, a mleko ma więcej kalorii. Dlatego też istotne jest, aby czas karmienia nie był zbyt krótki. Dzięki temu dziecko może otrzymać tę drugą, bardziej kaloryczną fazę pokarmu [3].
Mniejsze ryzyko zachorowania na raka jajnika i piersi w okresie pomenopauzalnym dla kobiet karmiących piersią
U kobiet, które karmią piersią powyżej 13 miesięcy, ryzyko raka jajnika spada o 63% w porównaniu do kobiet, które nigdy nie karmiły. W przypadku raka piersi, u kobiet bez historii nowotworowej w rodzinie, ryzyko spada o 28% jeśli karmienie trwa 12 miesięcy lub dłużej. Tłumaczy się tę zależność faktem, że karmienie piersią opóźnia wystąpienie menstruacji po porodzie, tym samym zmniejsza się liczba cykli miesięcznych i czas ekspozycji na hormony — głównie estrogen, który przyczynia się do występowania nowotworów u kobiet [5].
Nawiązuje się więź i bliski kontakt mamy z dzieckiem
Mama i dziecko podczas karmienia piersią pozostają w bliskim kontakcie zarówno fizycznym jak i emocjonalnym. Dodatkowo wydzielana jest w tym czasie oksytocyna, zwana także hormonem macierzyństwa lub hormonem miłości. Dzięki niej następuje wypływ pokarmu z piersi, ale także wyzwala się instynkt macierzyński [3].
Łatwiejszy powrót do masy ciała sprzed ciąży
Karmienie piersią pozwala spalać dodatkowe kalorie; wytwarzanie mleka to proces wymagający energii; nagromadzony podczas ciąży tłuszcz jest zużywany do produkcji pokarmu dla dziecka (czytaj także: Suplementy dla kobiet w ciąży, czy należy je przyjmować?) [6].
Szybsza regeneracja mamy w połogu
U kobiet karmiących piersią szybciej obkurcza się macica po porodzie, co jest związane z wytwarzającą się podczas karmienia oksytocyną. Krwawienie po porodzie trwa krócej, a ryzyko anemii związanej z niedoborem żelaza jest mniejsze [4].
Wygoda i niskie koszty
Karmiąc piersią, pokarm jest zawsze gotowy do podania dziecku. Nie trzeba wyparzać butelek, smoczków czy ogrzewać wody na mleko. Można bez problemu wyjść z domu bez potrzeby zabierania bagażu, co zwiększa swobodę — wystarczy tylko dziecko i mama. Karmienie piersią nic nie kosztuje. Najbardziej wartościowy pokarm dla dziecka jest dostępny za darmo. W porównaniu z karmieniem mlekiem modyfikowanym można zaoszczędzić sporo pieniędzy, jednocześnie dając to, co najlepsze.
Kiedy nie wolno karmić piersią?
Karmienie piersią jest niepodważalnie korzystne zarówno dla matki, jak i dziecka. Jednak istnieją przeciwwskazania do karmienia piersią. Należą do nich:
- stosowanie przez matkę leków przenikających do mleka i jednocześnie mających zły wpływ na rozwój dziecka;
- obecność u matki HTLV-1, HTLV-2 lub HIV. Dziecko może zarazić się poprzez wypite mleko;
- zakażenie wirusem ospy;
- obecna gruźlica u matki;
- galaktozemia u dziecka;
- nietolerancja laktozy u dziecka;
- rozszczep podniebienia u dziecka;
- ciężkie wady serca u dziecka;
- wyniszczenie, osłabienie dziecka;
- występowanie opryszczki na piersiach [7].
Jak karmić piersią?
Karmienie piersią bywa jednym z głównych czynników powodujących stres u młodych mam. Warto pamiętać, że zdenerwowanie może zahamować laktację, w związku z tym postaraj się przede wszystkim zrelaksować w nowej sytuacji. Karmienie piersią to proces naturalny, pozwól sobie i dziecku nauczyć się własnego ciała. Istnieją wskazówki jak karmić piersią, aby proces ten przebiegał jak najlepiej:
- Pamiętaj o kontakcie skóra do skóry. Szczególnie w pierwszych dniach po porodzie połóż nagie dziecko na swoją nagą klatkę piersiową. Pobudzi to wytwarzanie mleka oraz pobudzi dziecko do pełzania i szukania piersi.
- Połóż dziecko tak, aby przylegało do Twojego ciała. Brzuch dziecka powinien dotykać Twojego brzucha. Podeprzyj główkę dziecka swoim ramieniem. Nosek dziecka powinien być na wysokości Twojej brodawki.
- Zadbaj o swoją wygodę. Zapewnij sobie oparcie dla pleców, ud, głowy i rąk. Twoje zrelaksowane ciało pomoże zarówno w procesie produkcji mleka, jak i będzie oddziaływać kojąco na dziecko.
- Zawsze pozwól na to, aby dziecko samo szukało brodawki. Jest to działanie instynktowne, maluszek uczy się jak skutecznie jeść.
- Nie bój się poprosić o pomoc. Jeśli masz pytania, skorzystaj z pomocy doradców laktacyjnych [8].