Co może być przyczyną bólu brzucha u dziecka?

Ból jest jednym z najczęściej wysyłanych sygnałów naszego ciała, informujący nas o tym, że coś złego dzieje się w organizmie. Jest to na tyle ogólny symptom, że często wprost nie wskazuje na przyczynę jego występowania. W dodatku receptory odpowiedzialne za odczuwanie bólu są w obrębie jamy brzusznej rozłożone rzadko, co powoduje, że lokalizacja bólu brzucha, nie zawsze daje informacje na temat dokładnego miejsca, w którym występuje przyczyna bólu. U dzieci, zwłaszcza w pierwszych latach życia, ból brzucha występuje często. Najczęściej jego powodem są niegroźne łagodne zaburzenia trawienia, jednak istnieją przypadki, w których ból brzucha u dziecka może być pierwszym objawem stanu zagrażającemu życiu dziecka [1].

Jakie objawy powinny być alarmujące?

Przede wszystkim alarm powinny wzbudzić powtarzające się bóle brzucha, którym towarzyszą mu inne niepokojące objawy takie jak na przykład gorączka, promieniowanie do pleców, spadek masy ciała, przewlekłe wymioty lub biegunki. Do najczęstszych przyczyn ostrego bólu brzucha u dzieci zaliczamy przede wszystkim infekcje zarówno wirusowe jak i bakteryjne. Mogą być one wywołane zakażeniem bakteriami od innych dzieci, lub z pożywienia. W przypadku małych dzieci ból brzucha może być spowodowany również zatruciem pokarmowym spowodowanym spożyciem przypadkowych produktów takich jak na przykład mydło, czy kredki. U niemowląt ból brzucha jest często spowodowany zaparciami spowodowanymi niewystarczającym trawieniem laktozy ze spożywanego mleka.

Przewlekły ból brzucha zdarza się znacznie rzadziej, jednak najczęściej dotyczy zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego. Zespół jelita drażliwego (IBS) oraz dyspepsja czynnościowa może zacząć się objawiać już w wieku dziecięcym. W związku z tym niezwykle istotne jest prawidłowe zdiagnozowanie bólu brzucha u dziecka [1,2].

Co pomaga na ból brzucha u dziecka?

Pytanie “co na ból brzucha u dziecka?” pojawia się bardzo często w głowie każdego rodzica, który chce pomóc swojemu dziecku. Dobór odpowiedniego środka zależy od wieku dziecka oraz objawów dodatkowych. W zależności od powyższych czynników zaleca się stosowanie takich substancji jak:

Simetikon — kapsułki i krople na ból brzucha u dziecka

Espumisan, czy Bobotic: jest wskazany w przypadku wzdęć i kolek, które u małych dzieci często dają objawy bólowe. Simetikon działa na zasadzie obniżania napięcia powierzchniowego między płynem i pęcherzykami gazu, co powoduje rozbicie pęcherzyków. Dzięki temu gaz zgromadzony w jelitach jest łatwiej uwalniany i dolegliwości bólowe ustępują. W aptece można dostać simetikon bez recepty w postaci kropel łatwych do podania dla najmłodszych dzieci [3].

Nifuroksazyd: tabletki i syrop na ból brzucha u dziecka

Jest to substancja wykazująca działanie przeciwbakteryjne, zwłaszcza na bakterie dające zakażenia w obrębie jelit. Stosuje się najczęściej jeśli występują oprócz bólu brzucha takie objawy jak biegunka, wymioty. Bez recepty dostaniemy nifuroksazyd w kapsułkach, który polecamy dla dzieci powyżej 6 roku życia. Istnieją też zawiesiny dla młodszych dzieci, jednak stosowanie nifuroksazydu u najmłodszych należy skonsultować z lekarzem, który wystawi odpowiednią receptę. U dzieci powyżej 6 roku życia powinno się stosować 600-800 mg na dobę w 3-4 dawkach, więc 200 mg co 6-8 h [4].

Probiotyk na ból brzucha

Ból brzucha u niemowląt może być wywołany niedojrzałością układu pokarmowego. Najczęściej u najmłodszych lekarze zalecają stosowanie probiotyków, które wspomagają naturalne procesy trawienia i przynoszą ulgę. W aptece spotkamy całą gamę preparatów probiotycznych. Są one dostępne zarówno w postaci kapsułek, saszetek jak i kropli. Ważne jest, aby pamiętać o odpowiednim przechowywaniu oraz okresie ważności po otwarciu.

Imbir na nudności i wymioty

Imbir wybieramy, jeśli bólowi brzucha towarzyszą nudności czy wymioty. Jest to roślina tradycyjnie stosowana w nudnościach. Można wspomóc się imbirem u dzieci powyżej 3. roku życia. W aptece znajdziemy imbir pod nazwami handlowymi Lokomotiv. Napar z imbiru można też wykonać samodzielnie w warunkach domowych ze świeżego kłącza [5].

Laktaza — krople na ból brzucha u dziecka

Jest to enzym pozwalający nam trawić laktozę zawartą w mleku. Niemowlęta żywią się najczęściej wyłącznie mlekiem matki, a ze względu na niedojrzałość układu pokarmowego, mogą u nich występować dolegliwości bólowe ze względu na niecałkowite trawienie laktozy. Zaleca się stosowanie laktazy w kroplach, która pomoże dziecku strawić mleko. W aptece znajdziemy enzymy pod nazwą handlową Kolzym [6].

Czego nie wolno podawać dzieciom na ból brzucha?

Wiele osób ból kojarzy ze środkami przeciwbólowymi. Jednak ból brzucha jest o tyle niespecyficzny, że bez dokładnej wiedzy na temat jego źródła bezwzględnie nie wolno podawać środków przeciwbólowych takich jak Nurofen, Ibum czy Paracetamol. Środki przeciwbólowe podrażniają śluzówkę żołądka, w związku z tym mogą zaostrzyć dolegliwości bólowe. Bez konsultacji z lekarzem nigdy nie sięgamy sami po środki przeciwbólowe w przypadku bólu brzucha [7].

Jakie są domowe sposoby na bóle brzucha u dziecka?

Niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu brzucha u dziecka mogą obejmować:

1. Stosowanie ciepłego okładu: Możesz nałożyć ciepły okład na brzuch dziecka, co może pomóc złagodzić ból brzucha. Możesz użyć termoforu z ciepłą wodą lub miękkiego ręcznika nasączonego w ciepłej wodzie.
2. Delikatny masaż brzucha: Możesz delikatnie masować brzuch dziecka w kierunku wskazówek zegara. Masowanie może pomóc w uwalnianiu gazu i złagodzeniu napięcia brzucha.
3. Pozycja leżąca na brzuchu: Jeśli dziecko jest na tyle duże, aby samo utrzymać głowę, możesz położyć je na brzuchu, co może pomóc w uwalnianiu gazu i złagodzeniu napięcia brzucha.
4. Zmiana diety: Niektóre pokarmy mogą powodować podrażnienie brzucha u niektórych dzieci. Warto zidentyfikować potencjalne wyzwalacze i unikać ich podawania dziecku. Mogą to być na przykład ostre i tłuste potrawy, napoje gazowane, przyprawy, czekolada czy produkty mleczne. Wprowadzenie lekkiej, łatwostrawnej diety może pomóc złagodzić ból brzucha.
5. Stosowanie ziół: Pewne zioła mogą mieć działanie łagodzące na ból brzucha u dzieci. Przed zastosowaniem jakichkolwiek ziół skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą pediatrycznym. Niektóre zioła, które są czasem stosowane w łagodzeniu bólu brzucha u dzieci, to mięta pieprzowa, koperek, melisa czy rumianek. Można je podać w postaci herbatki, ale należy pamiętać, że nie wszystkie zioła są odpowiednie dla dzieci, zwłaszcza niemowląt i małych dzieci [8-11].

Kiedy ból brzucha powinien niepokoić?

Istnieje kilka sytuacji, które mogą wskazywać na konieczność skonsultowania się z lekarzem:

1. Ciężki ból: Jeśli ból brzucha u dziecka jest bardzo silny i nie ustępuje, zalecane jest skonsultowanie się z lekarzem.
2. Inne alarmujące objawy: Jeżeli bólowi brzucha u dziecka towarzyszą inne objawy, takie jak wymioty, gorączka, krwiste stolce, znaczna utrata wagi, nietypowe opuchlizny brzucha, trudności z oddychaniem lub zmiana zachowania, to należy skonsultować się z lekarzem.
3. Długotrwałe objawy: Jeśli ból brzucha u dziecka utrzymuje się przez dłuższy okres czasu, warto zasięgnąć porady lekarza. Długotrwałe objawy mogą wymagać dalszej oceny medycznej w celu ustalenia przyczyny i odpowiedniego leczenia [12].

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne, dlatego ważne jest, aby rodzice zaufali swojemu instynktowi i skonsultowali się z lekarzem, jeśli mają jakiekolwiek wątpliwości czy obawy dotyczące bólu brzucha u swojego dziecka.

Jak zapobiegać bólowi brzucha u dziecka?

Aby zapobiegać bólowi brzucha u dziecka, można podjąć kilka działań. Oto kilka sugestii, które mogą pomóc:

1. Zdrowa dieta: Zapewnienie dziecku zdrowej i zrównoważonej diety może pomóc w zapobieganiu bólom brzucha. Włącz do diety dziecka świeże owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe i chude źródła białka. Unikaj fast foodów, tłustych potraw i produktów wysoko przetworzonych, które mogą podrażnić żołądek.
2. Regularne posiłki: Zapewnienie regularnych posiłków i regularnego spożywania posiłków może pomóc w utrzymaniu zdrowych funkcji trawiennych.
3. Unikanie potencjalnie drażniących składników: Zidentyfikuj potencjalne źródła drażniących składników i unikaj ich w diecie dziecka. Mogą to być np. ostre przyprawy, tłuste potrawy, napoje gazowane, słodycze czy produkty mleczne. Każde dziecko może reagować inaczej na różne składniki pokarmowe, więc obserwuj, które produkty mogą powodować ból brzucha u Twojego dziecka.
4. Unikanie przejadania się: Przejadanie się może prowadzić do bólu brzucha u dzieci.
5. Regularna aktywność fizyczna: Zachęcanie dziecka do regularnej aktywności fizycznej może pomóc w utrzymaniu prawidłowej pracy układu trawiennego. Regularna aktywność fizyczna może również pomóc w redukcji stresu, który może wpływać na ból brzucha [13].