Ziarniniak grzybiasty

Ziarniniak grzybiasty jest najczęstszą postacią rodzaju nowotworu krwi zwanego skórnym chłoniakiem T-komórkowym. Chłoniaki skórne T-komórkowe występują, gdy limfocyty T stają się nowotworowe. Choroba dotyka zwykle osoby starsze, częściej mężczyzn niż kobiety.

Dokładna przyczyna rozwoju choroby nie jest znana. Do powstania ziarniniaka grzybiastego dochodzi, gdy dojdzie do zmiany limfocytów T lub mutacji w nieprawidłowe nowotworowe krwinki. Niektóre badania wykazały, że niektóre bakterie, wirusy (np. retrowirusy HTLV-1) lub substancje chemiczne ze środowiska mogą odgrywać rolę w wywoływaniu ziarniniaka grzybiastego.

Objawy ziarniniaka grzybiastego zależą od stadium rozwoju choroby. Na początku pojawia się łuszcząca się, czerwona wysypka na obszarach ciała, które zazwyczaj nie są wystawione na działanie promieni słonecznych. Następnie rozwija się cienka, zaczerwieniona, przypominająca wyprysk wysypka. W dosyć zaawansowanym stadium pojawiają się małe, uniesione zgrubienia (grudki) lub stwardniałe zmiany na skórze, które mogą być zaczerwienione.

Rozpoznanie ziarniniaka grzybiastego opiera się na wywiadzie lekarskim z pacjentem, badaniach fizykalnych, biopsji, badaniu histopatologicznym pobranego wycinka skóry, badaniu krwi, badaniach obrazowych (tomografia komputerowa), PCR lub innych badaniach zleconych przez lekarza. Diagnoza może być trudna, ponieważ wczesne fazy choroby często przypominają choroby zapalne skóry takie jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, liszaj płaski.

Postępowanie terapeutyczne zależy od etapu zaawansowania choroby. Leczenie wczesnych stadiów choroby obejmuje głównie terapię miejscową. Stosowane są: fotochemioterapia, naświetlanie promieniowaniem UVA i UVB, naświetlanie promieniami X w małych dawkach, miejscowo podawane: glikokortykosteroidy, leki cytostatyczne lub retinoidy. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby wdrażana jest także terapia ogólna, która polega na przyjmowaniu: glikokortykosteroidów, leków cytostatycznych, interferonu-α, retinoidów oraz przeciwciał monoklonalnych.

Niestety nie ma sposobu zapobiegania ziarniniakowi grzybiastemu. Badania profilaktyczne u lekarza oraz samokontrola zmian skórnych może zwiększyć szanse wykrycia ziarniniaka grzybiastego we wczesnym stadium i tym samym lepsze rokowanie.