Zespół pobudliwego jelita bez biegunki

Zespół pobudliwego (drażliwego) jelita bez biegunki to zaburzenie z przewlekłymi lub nawracającymi objawami ze strony jelita grubego bez wyraźnej etiologii. Stan ten charakteryzuje się przewlekłymi lub nawracającymi bólami brzucha, wzdęciami, śluzem w kale i nieregularnymi zaburzeniami wypróżniania. U większości pacjentów objawy nie są nasilone i można je kontrolować za pomocą diety, poziomu stresu i stylu życia.

Dokładna przyczyna nie jest znana. Prawdopodobnie choroba powiązana jest z takimi czynnikami jak: uwarunkowania genetyczne, zaburzone przekazywanie informacji między ośrodkowym układem nerwowym, a jelitami, nadmierny rozrost mikrobiomu jelitowego (dysbioza jelitowa), przebyte infekcje jelitowe, stany zapalne jelit, nadwrażliwość trzewna, zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego, zaburzenia funkcji immunologicznych, czynniki psychologiczne (stres, niepokój, zaburzenia psychiczne), czynniki dietetyczne (niedostateczne spożycie błonnika pokarmowego), przyjmowanie niektórych leków (antybiotykoterapia, nadużywanie leków przeczyszczających).

W przypadku zespołu pobudliwego jelita bez biegunki głównym objawem jest oddawany z dużym wysiłkiem twardy lub grudkowaty stolec. Defekacja występuje poniżej trzech wypróżnień w tygodniu oraz wiąże się z uczuciem niepełnego wypróżnienia. Inne objawy mogą obejmować silny, skurczowy ból brzucha, wzdęcia, wymioty, odbijanie i gazy, bóle głowy, uczucie zmęczenia. Niepokojące objawy obejmują utratę wagi, krew w stolcu, gorączkę.

Diagnoza zespołu jelita drażliwego opiera się na dokładnie przeprowadzonym wywiadzie lekarskim z pacjentem, ocenie objawów klinicznych oraz wykluczeniu innych schorzeń dających podobne symptomy. Dodatkowe badania mogą obejmować badania endoskopowe, tomografię komputerową, badania stolca, badania laboratoryjne próbki z krwi, badanie serologiczne w kierunku celiakii, USG jamy brzusznej.

Postępowanie terapeutyczne polega głównie na łagodzeniu objawów zespołu jelita drażliwego, ponieważ często trudno jest znaleźć czynnik wywołujący chorobę i tym samym wdrożyć leczenie przyczynowe. Farmakoterapia obejmuje leki rozkurczowe, przeciwdepresyjne, przeczyszczające oraz przeciwbólowe. Istotna jest również zmiana trybu życia. Poprawę przynosi regularna aktywność fizyczna oraz odpowiednia dieta (bogata w błonnik pokarmowy). Dobrym źródłem błonnika są otręby pszenne, grube kasze, ciemny ryż, pieczywo razowe, buraki, papryka, kiszona kapusta. Ważne jest także umiejętne zarządzanie stresem, które może wymagać niekiedy konsultacji z psychologiem.

Niestety nie zawsze możne zapobiegać temu schorzeniu. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia objawów choroby warto spróbować:
– dbać o zdrowie psychiczne,
– unikać stresu (stosować metody zarządzania stresem),
– unikać pokarmów, które zaostrzają objawy choroby,
– dbać o odpowiednią dietę i nawodnienie,
– uprawiać regularną aktywność fizyczną,
– dbać o zdrową higienę snu.