Zawroty głowy

Zawroty głowy to subiektywne odczuwane wrażenia ruchu wirowego. Mogą one być objawem innej choroby lub zaburzenia. Zawroty głowy są częstą dolegliwością, zgłasza ją bowiem 5-8% pacjentów w trakcie wizyty u lekarza rodzinnego. Zawroty głowy mogą wystąpić jako pojedynczy epizod lub nawracać miesiącami, a niekiedy latami, zależnie od przyczyny.

Zawroty głowy często są wynikiem jakiejś choroby lub zaburzenia. Najczęstszą przyczyną są zaburzenia laryngologiczne — choroby ucha zewnętrznego (np. nagromadzenie nadmiernych ilości woskowiny), choroby ucha wewnętrznego (np. choroba Ménière’a, urazy, zapalenie błędnika, hałas, choroba lokomocyjna), choroby ucha środkowego (np. zapalenie trąbki słuchowej, perlak). Schorzenia neurologiczne, np.: stwardnienie rozsiane, zapalenie nerwu przedsionkowego, padaczka, migrena, guzy mózgu, naczyniowe schorzenia ośrodkowego układu nerwowego, zaburzenia snu, zaburzenia lękowe i depresja oraz urazy głowy również mogą wywoływać zawroty głowy. Inne przyczyny obejmują zaburzenia pracy serca, niedoczynność tarczycy, hipoglikemię, nieprawidłowe ciśnienie krwi, przyjmowanie niektórych leków (leki przeciwdepresyjne, leki rozszerzające naczynia krwionośne, aminoglikozydy, leki przeciwpadaczkowe, leki nasenne) oraz przewlekłe napięcie emocjonalne związane ze stresem.

Objawy różnią się nasileniem oraz długością trwania dolegliwości. Ośrodkowe zawroty głowy mogą obejmować takie wrażenia jak uczucie chwiania lub zapadania się oraz niestabilny chód. Trwają zazwyczaj kilka sekund, a towarzyszyć im mogą upadki, zaburzenia widzenia, ból głowy oraz zaburzenia świadomości. Najczęściej występują obwodowe zawroty głowy, które charakteryzują się odczuwaniem nagłego wrażenia ruchu kołowego o dużym nasileniu. Mogą trwać od kilkudziesięciu minut do nawet kilku godzin, a ruchy głowy je nasilają. Towarzyszyć im mogą również takie objawy jak zaburzenia słuchu oraz bóle głowy.

W procesie diagnostycznym istotne jest ustalenie dokładnej przyczyny występowania zawrotów głowy. W tym celu lekarz zbiera szczegółowy wywiad lekarski, mierzy ciśnienie oraz ocenia czy jest obecny oczopląs. Dalsze rozpoznanie opiera się na testach neurologicznych, laryngologicznych i okulistycznych. Niekiedy lekarz może zlecić wykonanie tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, badania elektroencefalograficznego (EEG) oraz badań laboratoryjnych.

Postępowanie terapeutyczne polega na leczeniu przyczynowym oraz leczeniu objawowym. W leczeniu doraźnym lekarz może zalecić leki, które będą łagodzić lub usuwać dolegliwość, np. środki przeciwhistaminowe, preparaty z grupy antagonistów wapnia, benzodiazepiny, neuroleptyki. W zależności od ustalonego rozpoznania stosuje się również odpowiednie leczenie przyczynowe oraz kinezyterapię.

Zawroty głowy to często objaw towarzyszący innym schorzeniom, dlatego nie zawsze da się im zapobiegać. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zawrotów głowy na tle nerwowym, warto zadbać o odpoczynek, odpowiednie nawodnienie i długość snu, zdrowy tryb życia oraz unikać stresowych sytuacji.