Zatrucie tlenkiem węgla

Tlenek węgla, inaczej czad, jest bezbarwnym i bezwonnym trującym gazem, nieco lżejszym od powietrza, co powoduje, że łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia. Gaz ten przenika z łatwością do płuc i wiąże się z hemoglobiną, uniemożliwiając jej przyłączenie tlenu. Zatrucie tlenkiem węgla prowadzi do niedotlenienia (hipoksji). Reaguje on również z innymi hemoproteinami w organizmie.

Do zatrucia tlenkiem węgla może dojść, gdy osoba przebywa w środowisku nim skażonym. Gaz ten wchodzi w skład dymów pożarowych, powstaje w kominkach z niesprawnymi przewodami kominkowymi, w przypadku nieszczelności pieca lub kuchenki gazowej. Do grupy największego ryzyka zatrucia czadem należą: noworodki, kobiety ciężarne, osoby z chorobami oskrzelowo-płucnymi lub sercowymi, a także osoby w podeszłym wieku.

Objawy zatrucia tlenkiem węgla to m.in.:
– lekki ból, mdłości, wymioty, ogólne zmęczenie i osłabienie – w przypadku lekkiego zatrucia;
– nasilający się ból głowy, senność, zaburzenia świadomości i równowagi, trudności z oddychaniem, oddech przyśpieszony, zaburzenia rytmu serca – w przypadku średniego zatrucia;
– drgawki, utrata przytomności – w przypadku ciężkiego zatrucia.

Następstwem ostrego zatrucia tlenkiem węgla może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego i śmierć.

W postawieniu diagnozy zatrucia tlenkiem węgla bardzo ważny jest wywiad, który skupia się na okolicznościach wystąpienia objawów oraz określone badania. W celu rozpoznania wykonuje się badania krwi (badanie stężenia karboksyhemoglobiny, elektrolitów, kreatyniny, glukozy i mocznika).

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla najważniejsze jest, aby zapewnić jak najszybciej dopływ świeżego powietrza, wynieść osobę poszkodowaną i wezwać służby ratownicze. Gdy poszkodowany nie oddycha, należy przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca. Podstawowym leczeniem jest podawanie osobie poszkodowanej tlenu.

Profilaktyka zatrucia tlenkiem węgla polega na przestrzeganiu bezpieczeństwa korzystania z urządzeń, które mogą emitować tlenek węgla, poddawaniu ich regularnym kontrolom, wietrzeniu pomieszczeń oraz zapewnieniu odpowiedniego odpływu spalin. Można zastosować czujniki, które monitorują stężenie tlenku węgla w pomieszczeniu.