Zapalenie zatok przynosowych

Zapalenie zatok przynosowych to stan zapalny błony śluzowej w zatokach nosa. Ze względu na okres trwania można podzielić na zapalenie zatok przynosowych ostre, podostre lub przewlekłe.

Przyczyny zapalenia zatok przynosowych mogą być różnorodne. Mogą obejmować infekcje wirusowe, bakteryjne lub grzybicze, alergie, zatkanie dróg oddechowych, polipy nosa, deformacje anatomiczne lub osłabioną odporność.

Do głównych objawów zapalenia zatok przynosowych należy:
– niedrożność nosa;
– wydzielina z nosa – katar przedni lub tzw. tylny – ściekanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, co może powodować uczucie drapania w gardle, chrypkę i kaszel;
– ból lub uczucie rozpierania twarzy (np. u nasady nosa oraz po obu jego stronach, które ulegają nasileniu po schyleniu głowy);
– upośledzenie lub utrata węchu;
– bóle głowy i złe samopoczucie;
– obrzęk powiek;
– pogorszenie smaku.

Lekarz ustala rozpoznanie zapalenia zatok przynosowych na podstawie dokładnie zebranego wywiadu, badania laryngologicznego i badań dodatkowych.
W razie potrzeby w celu lepszej widoczności można wykorzystać endoskop giętki lub sztywny, dzięki któremu można zajrzeć również do zatok. W celu pełnej oceny choroby często konieczne jest wykonanie badań obrazowych – zwykle tomografii komputerowej (TK).
Przy ostrym zapaleniu zatok czasem pobiera się materiał biologiczny (np. wydzielinę lub popłuczyny z zatok) i wysyła do laboratorium mikrobiologicznego w celu wykonania posiewu. Jeżeli lekarz podejrzewa tło alergiczne zapalenia zatok, pomocne mogą być testy alergiczne.

Chory na ostre zapalenie zatok przynosowych w początkowym okresie choroby może próbować leczyć się domowymi sposobami, ponieważ w przypadku choroby wirusowej leczenie jest objawowe. Zaleca się płukanie nosa 0,9% roztworem NaCl. Można stosować dostępne bez recepty leki działające objawowo: paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne w razie gorączki i dolegliwości bólowych oraz leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa w celu poprawy drożności nosa. W celu doraźnego szybkiego zmniejszenia niedrożności nosa stosuje się preparaty donosowe (np. efedryna, fenylefryna, nafazolina, ksylometazolina, oksymetazolina, tetryzolina, tymazolina). Nie należy stosować ich przewlekle. Dostępne są również leki doustne (efedryna, fenylefryna, pseudoefedryna), które można stosować wyłącznie doraźnie.

Można zredukować ryzyko wystąpienia zapalenia zatok przynosowych poprzez unikanie osób z zakażeniami górnych dróg oddechowych oraz nadmiernej ekspozycji na różnego rodzaju dymy (papierosy) i różnego rodzaju zanieczyszczenia powietrza. Ważne jest leczenie różnego rodzaju alergii, szczególnie wziewnych oraz odpowiedni stopień nawilżenia powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy na co dzień. Ma to ogromne znaczenie w miesiącach, w których korzystamy z ogrzewania pomieszczeń.