Zapalenie zatok

Zapalenie zatok to choroba błony śluzowej w zatokach przynosowych i nosie. W zależności od czasu trwania, wyróżnia się:
– ostre zapalenie zatok – objawy utrzymują się zwykle nie dłużej niż 4 tygodnie;
– nawracające ostre zapalenie zatok, stanowią powracające, co najmniej 4 epizody ostrego zapalenia w ciągu roku, trwają średnio 7 dni;
– podostre zapalenie zatok – trwa od 4 do 12 tygodni;
– przewlekłe zapalenie zatok – czas trwania zapalenia jest dłuższy niż 12 tygodni.

Główną przyczyną są wirusy, bakterie i grzyby, które przenikają do zatok i tam zaczynają się namnażać. Ryzyko jest dużo wyższe w przypadku osób, które mają niedrożny nos (np. w czasie infekcji).
Wśród przyczyn niedrożności należy wymienić:
– skrzywienie przegrody nosowej;
– przerost lub nieprawidłowości w budowie wewnętrznej nosa (małżowin nosowych);
– obrzęki jamy nosowej;
– polipy;
– zwężenie ujść zatok;
– rozprzestrzenianie na zatoki przynosowe chorób zębów, jak np. próchnica.

Objawy zapalenia zatok przynosowych mogą być różne w zależności od tego, gdzie umiejscowi się stan zapalny. Zapalenie zatok wiąże się głównie z silnym bólem głowy. Miejsce odczuwania bólu jest uzależnione od rodzaju zapalenia zatok:
– ból pod oczami i w okolicach kości policzkowych – może oznaczać zapalenie zatok szczękowych;
– ból nad oczami i w obrębie całego czoła – może oznaczać zapalenie zatok czołowych;
– ból między oczami lub u nasady nosa – może oznaczać zapalenie zatok sitowych;
– ból w oczodołach i z tyłu głowy – może oznaczać zapalenie zatok klinowych.

W gabinecie lekarskim lekarz zbiera dokładny wywiad, a także wykonuje badanie laryngologiczne. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, lekarz może również zlecić dodatkowe badania.

Jeżeli zachodzi taka potrzeba, lekarz może wykorzystać w czasie badania endoskop giętki lub sztywny, który umożliwia dokładne przyjrzenie się zatokom. Wyniki badania laryngologicznego są często uzupełniane o badania obrazowe.

Zapalenie zatok początkowo można próbować leczyć domowymi sposobami. Jeżeli zapalenie zatok ma podłoże wirusowe, leczenie opiera się na łagodzeniu dokuczliwych objawów. W takim przypadku zaleca się inhalacje, picie dużych ilości płynów, okłady na czoło w okolicy zatok oraz nawilżanie błony śluzowej nosa.

Zapalenie zatok rozwija się u osób w różnym wieku. Ryzyko zachorowania można obniżyć, unikając przede wszystkim osób chorych z infekcjami górnych dróg oddechowych. Na ryzyko zachorowania na zapalenie zatok wpływa również ekspozycja na dym papierosowy i różne zanieczyszczenia powietrza. Dla profilaktyki zapalenia zatok istotne jest również odpowiednie leczenie alergii oraz dbanie o odpowiedni poziom nawilżenia powietrza w pomieszczeniach, w których spędzamy najwięcej czasu. Ma to znaczenie zwłaszcza w okresie grzewczym.