Zakażenie Pseudomonas Aeruginosa

Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błekitnej), najczęściej występujący gatunek bakterii Pseudomonas, może powodować infekcje krwi, płuc (zapalenie płuc) lub innych części ciała po operacji. Zakażenie krwi jest jednym z najcięższych zakażeń wywoływanych przez pałeczki z rodzaju Pseudomonas.

Pseudomonas aeruginosa żyje w środowisku i może rozprzestrzeniać się na osoby przebywające w placówkach służby zdrowia, gdy są one narażone na kontakt z wodą lub ziemią zanieczyszczoną tymi zarazkami. Zakażenie dotyka głównie osób z osłabionym układem odpornościowym.

Objawy, jakie mogą wystąpić przy zakażeniu pałeczką ropy błękitnej, uzależnione są od zajętej przez bakterię tkanki oraz ogólnego stanu chorego. W przypadku zakażeń szpitalnych infekcja może przybierać formę układową i stanowić poważne zagrożenie dla życia.

Objawy zakażenia Pseudomonas aeruginosa:
– Zakażenie układu oddechowego — gorączka, dreszcze, ciężka duszność, kaszel, splątanie, rzężenia nad polami płucnymi oraz sinica. Ponadto u przewlekle chorych może wystąpić przewlekły kaszel z odkrztuszaniem wydzieliny, niechęć do jedzenia, utrata masy ciała oraz słyszalne świsty w klatce piersiowej.
– Zapalenie wsierdzia – gorączka, ogólne osłabienie, szmer nad sercem w trakcie osłuchiwania, tzw. plamki Rotha, czyli wybroczyny na siatkówce, małe niebolesne rumieniowe zmiany na dłoniach i stopach – objaw Janeway, bolesne czerwonawe guzki na palcach – tzw. guzki Oslera, wybroczyny podpaznokciowe.
– Zakażenie ośrodkowego układu nerwowego (przebiega zwykle jako zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub jako ropień mózgu) – gorączka, ból głowy, splątanie.
– Zakażenie ucha zewnętrznego — ostry ból, świąd, wydzielina ropna z przewodu słuchowego zewnętrznego, obrzęk i tkliwość tkanek miękkich wokół ucha, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych.
– Porażenie nerwu twarzowego, którego objawami są opadanie kącika ust, niedomykanie oka, niemożność mrugania, gwizdania, marszczenia czoła czy szczerzenia zębów.
– Zakażenia w obrębie gałki ocznej — ból, zaczerwienienie, obrzęk powiek, ropna wydzielina i upośledzenie widzenia.
– Zakażenia kości i stawów — obrzęk i ból oraz ciągła gorączka.
– Zakażenie przewodu pokarmowego — biegunka, ból głowy i gorączka prowadząca do skrajnego wyniszczenia.
– Zakażenia układu moczowego — zakażenia szpitalne związane z cewnikowaniem i zabiegami na drogach moczowych.
– Zakażenia skóry — zespół zielonych paznokci, charakterystyczna niebieskozielona wydzielina o słodkawym zapachu.
– Bakteriemia, czyli obecność Pseudomonas aeruginosa we krwi- pojawiają się charakterystyczne zmiany skórne, grudki, pęcherze z treścią krwotoczną, które pękają, tworząc owrzodzenie z czarnym strupem i rumieniową obwódką.

Rozpoznanie zakażenia ustala się na podstawie posiewu mikrobiologicznego. Ponad połowa szczepów Pseudomonas aeruginosa produkuje niebieskozielony pigment – piocyjaninę – stąd nazwa bakterii – pałeczka ropy błękitnej. Kolonie bakterii wydzielają również charakterystyczny słodkawy zapach – jaśminu lub kredek świecowych. Niemniej dopiero wynik badania mikrobiologicznego pozwala na potwierdzenie diagnozy.

W leczeniu zakażenia pałeczką ropy błękitnej stosuje się antybiotykoterapię skojarzoną – zwykle dwa antybiotyki. Leki te stosuje się na podstawie antybiogramu oceniającego wrażliwość zakażającego szczepu na leki przeciwbakteryjne. Dużym problemem w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterię jest jej oporność na wiele ze stosowanych antybiotyków. W zależności od rodzaju zakażenia może być konieczne leczenie chirurgiczne.

Jest dostępna szczepionka przeciwko zakażeniu pałeczką ropy błękitnej. Wskazaniem do jej stosowania są stany zagrożenia zakażeniem i posocznicą wywołaną przez Pseudomonas aeruginosa, zwłaszcza u osób z rozległymi oparzeniami. Może być stosowana profilaktycznie w celu uzyskania odporności i leczniczo u osób zakażonych, aby uzyskać poprawę odporności swoistej i zmniejszenie ryzyka bakteriemii.