Co to jest udar?

Udar to nagłe zaburzenie pracy mózgu spowodowane przekrwieniem (krwotokiem) lub niedokrwieniem (zator, skrzeplina). Może prowadzić do trwałych uszkodzeń mózgu, niedowładów, problemów z mówieniem lub pamięcią.

Przyczyny

Jakie są przyczyny udaru?

Udar to nagłe zatrzymanie przepływu krwi do mózgu. Może mieć różne przyczyny. Najczęściej jest wynikiem zablokowania naczynia krwionośnego przez zakrzep – to jest udar niedokrwienny. Innym rodzajem jest udar krwotoczny, który wynika z pęknięcia naczynia i wylewu krwi do mózgu. Czynniki ryzyka to m.in. wysokie ciśnienie krwi, palenie tytoniu, cukrzyca, otyłość, wysoki cholesterol oraz wiek powyżej 55 lat.

Objawy

Jakie są objawy udaru?

Udar to nagły problem z krążeniem krwi w mózgu. Objawy mogą się różnić, ale często obejmują: ból głowy bez znanej przyczyny, problemy z mową lub połykaniem, osłabienie lub drętwienie twarzy, ramienia lub nogi (szczególnie po jednej stronie ciała), zaburzenia widzenia, trudności z chodzeniem, zawroty głowy lub utratę równowagi i koordynacji. Jeśli doświadczasz którejkolwiek z tych dolegliwości, natychmiast skontaktuj się z lekarzem.

Diagnoza

Jak diagnozuje się udar?

Diagnoza udaru polega na szybkim sprawdzeniu Twoich objawów i historii medycznej, a następnie przeprowadzeniu pewnych testów. Pierwszy test to zazwyczaj tomografia komputerowa, czyli specjalne zdjęcie Twojego mózgu. Lekarz może też zlecić test zwanym rezonansem magnetycznym, który pokazuje więcej szczegółów. Mogą być też potrzebne dodatkowe badania, aby sprawdzić czy masz problemy z sercem lub naczyniami krwionośnymi.

Leczenie

Jak leczy się udar?

Leczenie udaru mocno zależy od jego typu. Jeśli udar jest niedokrwienny (spowodowany zablokowaniem naczynia krwionośnego), lekarze często stosują leki, które rozpuszczają skrzepliny – przede wszystkim tPA (tkankowy aktywator plazminogenu). Gdy to możliwe, leczenie może obejmować także mechaniczne usunięcie skrzepliny. W przypadku udaru krwotocznego (kiedy naczynie krwionośne pęka i krwawi do mózgu), najważniejsze jest zatrzymanie krwotoku i obniżenie ciśnienia w mózgu. Może to wymagać operacji. Po ostrej fazie leczenia, rehabilitacja jest kluczowa dla odbudowy sprawności i funkcji ciała.

Zapobieganie

Jaki zapobiega się udarowi?

Aby zapobiegać udarowi, pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej, co pomoże utrzymać ciśnienie krwi na właściwym poziomie. Unikaj używek jak papierosy czy alkohol. Staraj się zdrowo odżywiać, ograniczając ilość soli i tłuszczów w diecie. Regularnie kontroluj poziom cukru, cholesterolu i ciśnienia. Pamiętaj o regularnych wizytach u lekarza, nawet jeśli czujesz się dobrze.