Tasiemczyca

Tasiemczyca to choroba pasożytnicza wywoływana przez tasiemca. Do zakażenia tasiemcem dochodzi poprzez spożycie pokarmu lub wody zanieczyszczonej jajami albo larwami tasiemca. Wiele osób z infekcją tasiemcem jelitowym nie ma objawów. Jeśli jednak wystąpią objawy związane z zakażeniem, będą one zależały od rodzaju tasiemca i jego umiejscowienia. Pacjenci najczęściej są atakowani przez tasiemca uzbrojonego, nieuzbrojonego oraz tasiemca bąblowcowego.

Pacjenci zarażają się tasiemcem nieuzbrojonym poprzez zjedzenie półsurowej lub surowej wołowiny, w której znajdowały się larwy (wągry) – uaktywniają się one w jelicie czczym i rozwijają się w miarę upływu czasu do dorosłej postaci.

Tasiemcem uzbrojonym człowiek może zarazić się poprzez spożycie zakażonego mięsa świni lub dzika (wągry mogą znaleźć się więc w wieprzowinie i dziczyźnie niewiadomego pochodzenia).

Tasiemiec bąblowcowy to pasożyt, którego żywicielem ostatecznym są psowate — wilki, lisy, psy. Człowiek zaraża się tym rodzajem tasiemca po zjedzeniu zanieczyszczonych odchodami żywiciela ostatecznego owoców i warzyw lub po kontakcie z zarażonym psem (jaja tasiemca mogą znajdować się w sierści zwierzęcia, w okolicach odbytu, ale także przy pysku, na uszach i szyi).

Tasiemczyca na początkowym etapie swojego rozwoju nie daje żadnych objawów. Jednak u większości pacjentów można wymienić specyficzne symptomy w postaci: nudności, dolegliwości bólowych brzucha, braku apetytu, wymiotów, odwodnienia, zaparć, spadku masy ciała, osłabienia organizmu na skutek niedożywienia, problemów z wypróżnianiem.

Znacznie rzadziej występują dolegliwości w postaci ucisku w gardle, niedokrwistości czy zmian skórnych. U pacjentów zarażonych tasiemcem uzbrojonym może dodatkowo wystąpić wągrzyca, wówczas objawy zależą od liczby oraz lokalizacji larw. Za najbardziej niebezpieczną uważa się wągrzycę ośrodkowego układu nerwowego, która charakteryzuje się drgawkami, bólami głowy, zaburzeniami psychicznymi, sennością oraz wymiotami. U chorych, u których wągry zaatakowały gałkę oczną, może dojść do całkowitej utraty wzroku.

Tasiemczyce rozpoznaje się na podstawie obecności w kale jaj lub całych członów pasożyta. Ponieważ objawy wywoływane przez tasiemczyce nie są charakterystyczne, wymagają różnicowania z licznymi chorobami przewodu pokarmowego.

Leczenie tasiemczycy, którą spowodował bytujący w przewodzie pokarmowym tasiemiec nieuzbrojony lub uzbrojony, polega na podaniu pacjentowi (jednorazowo) leków przeciwpasożytniczych (niklozamid lub prazykwantel). Zazwyczaj kuracja przeprowadzana jest w domu, a sam chory zgłasza się do lekarza jedynie na wizyty kontrolne.
Inny rodzaj leczenia stosuje się w groźniejszym przemieszczeniu się wągrów (larw) pasożyta do struktur ciała — narządów czy mięśni. Zazwyczaj dzieje się to po zakażeniu tasiemcem bąblowcowym. Wyróżnia się wówczas bąblowicę jednojamową (gdy wokół wągra powstaje i stale wzrasta torbiel) lub bąblowicę wielojamową (w jej przebiegu wokół wągra nie tworzy się torbiel — pasożyt za to ewoluuje i stale się rozrasta). Leczenie niemal zawsze przebiega w postaci zabiegu chirurgicznego — usunięcie torbieli lub pasożyta z marginesem tkanek. Niestety, zakażenie tasiemcem bąblowcowym przemieszczonym do wątroby, oka czy płuc może skończyć się znacznym uszkodzeniem narządu. Dodatkowo stosuje się leczenie farmakologiczne.

W profilaktyce istotne znaczenie ma:
– unikanie spożywania surowych lub niedogotowanych i niedosmażonych potraw mięsnych;
– przestrzeganie zasad higieny osobistej;
– likwidacja żywicieli pośrednich tasiemca (pchły), które są źródłem inwazji;
– dbanie o czystość sierści zwierząt oraz ich legowisk i pomieszczeń, w których przebywają;
– regularne odrobaczanie zwierząt.