Co to jest samoistna plamica małopłytkowa?
Małopłytkowość immunologiczna (inaczej samoistna plamica małopłytkowa) jest chorobą autoimmunizacyjną. W jej przebiegu wytwarzane są przeciwciała przeciwko płytkom krwi. Dochodzi do wzmożonego niszczenia płytek krwi oraz ich zmniejszonego wytwarzania w szpiku kostnym, co skutkuje małopłytkowością, czyli zmniejszeniem liczby płytek krwi.
Przyczyny
Jakie są przyczyny samoistnej plamicy małopłytkowej?
W większości przypadków nie udaje się znaleźć przyczyny choroby – taką sytuację określamy jako pierwotną małopłytkowość immunologiczną.
Do przyczyn wtórnej małopłytkowości immunologicznej zaliczamy:
– stosowane leki (m.in. antybiotyki, heparyny, niesteroidowe leki przeciwzapalne, niektóre leki stosowane w leczeniu nowotworów),
– szczepionki (zwłaszcza szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce),
– zakażenia wirusowe i bakteryjne, np. ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV), wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV,
– choroby autoimmunizacyjne, najczęściej toczeń rumieniowaty układowy, zespół antyfosfolipidowy,
– choroby limfoproliferacyjne – najczęściej przewlekła białaczka limfocytowa, rzadziej inne chłoniaki nieziarnicze.
Objawy
Jakie są objawy samoistnej plamicy małopłytkowej?
Choroba może przez długi czas przebiegać bezobjawowo pomimo znacznego spadku liczby płytek krwi. Jeśli pojawiają się objawy, są one typowe, jak w przypadku każdej skazy krwotocznej płytkowej – występują wybroczyny na skórze (najczęściej na dalszych częściach kończyn), wybroczyny i krwawienia z błon śluzowych jamy ustnej i nosa, obfite krwawienia miesiączkowe u kobiet. Znacznie rzadziej występują krwawienia z przewodu pokarmowego lub krwawienia śródmózgowe.
Diagnoza
Jak diagnozuje się samoistną plamicę małopłytkową?
Lekarz diagnozuje samoistną plamicę małopłytkową na podstawie kompleksowych badań krwi oraz objawów. Podczas badania krwi sprawdza liczność płytek krwi w organizmie – jeżeli ich liczba jest niska, poniżej 150 000/µl, może to świadczyć o chorobie. Dodatkowo, może zlecić badanie pod mikroskopem dla sprawdzenia, czy nie ma problemów z krwinkami czerwonymi.
Leczenie
Jak leczy się samoistną plamicę małopłytkową?
Leczenie samoistnej plamicy małopłytkowej polega głównie na pobudzaniu organizmu do produkcji większej liczby płytek krwi. Lekarz najczęściej przepisuje steroidy, które pomagają zwiększyć liczbę płytek krwi. Czasami, gdy steroidy nie pomagają, można zastosować immunoglobuliny podawane dożylnie. Rzadziej używa się leków hamujących układ odpornościowy. Dodatkowo, stosuje się leki łagodzące objawy, jak np. leki przeciwbólowe czy przeciwkrwotoczne. Wszystko zależy od stopnia nasilenia choroby.
Zapobieganie
Jaki zapobiega się samoistnej plamicy małopłytkowej?
Samoistna plamica małopłytkowa (ITP) to schorzenie, któremu nie można zapobiegać, bo nie znamy dokładnej przyczyny jego powstania. Ale możesz kontrolować ryzyko powikłań. Unikaj aktywności, które mogą prowadzić do siniaków lub skaleczeń. Dbaj o zdrowe, zbilansowane odżywianie i regularną aktywność fizyczną. Regularnie chodź na kontrolne badania krwi. Przestrzegaj zaleceń lekarza.