Rozrost gruczołowy błony śluzowej macicy

Błona śluzowa macicy, zwana inaczej endometrium, jest strukturą zmieniającą się dynamicznie w trakcie cyklu oraz życia kobiety. Jej grubość regulowana jest aktywnością żeńskich hormonów płciowych – estrogenów oraz progestagenów. Zaburzenie równowagi hormonalnej polegające na zwiększeniu stężenia estrogenów przy braku lub małym stężeniu progestagenów, powoduje nadmierny, nieregularny wzrost gruczołów endometrium nazywa się rozrostem endometrium. Powoduje ono nieprawidłowe pogrubienie błony śluzowej macicy. Brak progesteronu sprawia, że nie dochodzi do prawidłowego ścieńczenia się endometrium. Nieleczony rozrost może doprowadzić do powstania raka trzonu macicy, który jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet.

Dokładne przyczyny wystąpienia omawianej choroby nie są do końca poznane. Wyróżnia się kilka czynników, które mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka rozwoju przerostu endometrium. Są to m.in.:
– otyłość,
– występowanie cyklów bezowulacyjnych – najczęściej w okresie okołomenopauzalnym,
– współwystępowanie PCOS (zespołu policystycznych jajników),
– cukrzyca,
– stosowanie określonych leków hormonalnych,
– palenie tytoniu,
– choroby tarczycy,
– określone nowotwory jajnika,
– stosowanie leczenia onkologicznego z wykorzystaniem tamoksyfenu.

Przerost endometrium może prowadzić do rozwoju szeregu dolegliwości chorobowych. Kobiety cierpiące na przerost endometrium najczęściej doświadczają objawów takich jak:
– zaburzenia cyklu miesiączkowego – nieregularne występowanie menstruacji, krótkie cykle miesięczne, opóźnianie się krwawienia miesięcznego;
– występowanie krwawień w trakcie cyklu, pomiędzy menstruacjami;
– występowanie krwawienia z dróg rodnych po przejściu menopauzy;
– przedłużające się, obfite krwawienia miesięczne.

Rozpoznanie przerostu endometrium stawiane jest przez lekarza ginekologa na podstawie historii choroby pacjentki, doświadczanych przez nią objawów, badania przedmiotowego oraz badań obrazowych. Istotnym elementem diagnozy jest przeprowadzenie badania USG, które pozwala na uwidocznienie wnętrza jamy macicy oraz ocenę grubości endometrium. W określonych przypadkach lekarz może zadecydować o konieczności przeprowadzenia dodatkowych testów, takich jak np. pomiar stężeń hormonów płciowych we krwi lub też biopsja endometrium.

Leczenie przerostu endometrium dobierane jest w sposób indywidualny. Lekarz podczas planowania procesu leczniczego bierze pod uwagę zarówno wiek pacjentki, jak i jej ogólny stan zdrowia oraz dodatkowe obciążenia chorobowe.
Leczenie może obejmować m.in. stosowanie określonych leków hormonalnych, które mają na celu wyrównanie zaburzenia stężeń hormonów płciowych we krwi. W przypadku tej metody niezwykle istotne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń w zakresie czasu oraz sposobu dawkowania przepisanych preparatów. W określonych przypadkach może zostać podjęta decyzja o konieczności wdrożenia leczenia chirurgicznego, które będzie miało na celu usunięcie patologicznie zmienionych tkanek.

Zmniejszenie ryzyka pojawienia się rozrostu endometrium można osiągnąć przez:
– zmniejszenie masy ciała u osób otyłych,
– w przypadku stosowania hormonalnej terapii zastępczej łączenie estrogenów z progestagenami,
– rzucenie palenia papierosów,
– odstawienie suplementów diety lub substancji działających jak estrogeny,
– przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych w zaburzeniach, takich jak zespół policystycznych jajników (PCOS).