Półpasiec

Półpasiec to powszechne zaburzenie skórne i neurologiczne spowodowane reaktywacją wirusa Varicella-zoster, który pozostał uśpiony w zwojach korzeni grzbietowych, często przez dziesięciolecia, po początkowej ekspozycji pacjenta na wirusa ospy wietrznej. Charakteryzuje się silnym bólem neuralgicznym wzdłuż dotkniętego nerwu i zbiorem pęcherzyków skupionych na tym obszarze.

Półpasiec wywoływany jest przez wirusa ospy wietrznej, który został uśpiony w zwojach korzeni grzbietowych, często przez dziesięciolecia. Uaktywnienie wirusa pojawia się, gdy spada odporność pacjenta. Czynniki, które sprzyjają uaktywnieniu to: starszy wiek, osłabiony układ odpornościowy, stres, nowotwór, przyjmowanie chemioterapii, inne choroby.

Półpasiec charakteryzuje się silnym bólem neuralgicznym wzdłuż dotkniętego nerwu i zbiorem pęcherzyków skupionych na tym obszarze. Jeśli półpasiec pojawi się na twarzy, może mieć wpływ na wzrok lub słuch. Ból związany z półpaścem może utrzymywać się przez tygodnie, miesiące, a nawet lata po zagojeniu się pęcherzy.

Rozpoznanie półpaśca polega na przeprowadzaniu dokładnego wywiadu z pacjentem oraz badania fizykalnego (charakterystyczny obraz kliniczny choroby). Aby potwierdzić diagnozę, konieczne może być pobranie wycinka pęcherzyka lub płynu z jego wnętrza w celu dalszej analizy. Dodatkowo w niektórych przypadkach wykonywane są badania laboratoryjne w celu potwierdzenia infekcji wywołanej przez wirusa VZV.

Terapia farmakologiczna dobierana jest indywidualnie. Początkowo zalecane jest leczenie objawowe. Przyjmuje się zazwyczaj leki przeciwbólowe, a czasami nawet leki znieczulające. W ciężkich przypadkach konieczne jest przyjęcie kortykosteroidów w celu zmniejszenia opuchlizny. Acyklowir jest skutecznym lekiem przeciwwirusowym stosowanym w leczeniu przyczynowym.

Istnieją szczepienia ochronne przeciwko półpaścowi, ale są niedostępne w Polsce. W zapobieganiu pomagają szczepienia ochronne przeciwko ospie wietrznej, które zmniejszają ryzyko późniejszego wystąpienia półpaśca. W celu zmniejszenia ryzyka zachorowania na półpasiec zaleca się dbać o swoją odporność, często myć ręce oraz unikać kontaktu z osobami, które nie chorowały i nie są zaszczepione na ospę wietrzną.