Pokrzywka

Pokrzywka to czerwone i swędzące zgrubienia na skórze. Zwykle wywołuje je reakcja alergiczna na lek lub pokarm. Reakcje alergiczne powodują, że organizm uwalnia substancje chemiczne, które mogą powodować obrzęk skóry w postaci pokrzywki. Ludzie, którzy mają inne alergie, są bardziej narażeni na pokrzywkę. Inne przyczyny to infekcje i stres. Pokrzywka jest bardzo powszechna. Zwykle ustępuje samoistnie, ale jeśli przypadek jest poważny, konieczne może być  podanie leków lub zastrzyku. W rzadkich przypadkach reakcje alergiczne mogą powodować niebezpieczny obrzęk dróg oddechowych, utrudniając oddychanie.

Wśród najczęstszych czynników wywołujących objawy pokrzywki wymieniana jest:
1) Alergia (pokrzywka alergiczna).
2) Choroby infekcyjne wywoływane przez bakterie, grzyby i pasożyty przewodu pokarmowego, a także zakażenia wirusowe (np. zapalenie wątroby, HIV).
3) Choroby tarczycy – u chorych na pokrzywkę przewlekłą częściej niż w ogólnej populacji obserwuje się obecność przeciwciał przeciwtarczycowych.
4) Choroby autoimmunologiczne – np. pokrzywka naczyniowa w przebiegu tocznia układowego.
5) Różne czynniki fizyczne, np. zimno, ucisk, gorąco, kontakt z wodą, promieniowanie słoneczne, wibracje, wysiłek prowokujący pocenie się (tzw. pokrzywka cholinergiczna). Do tej grupy zalicza się także dermografizm, czyli pokrzywkę wywoływaną poprzez potarcie bądź zadrapanie skóry.

Objawem pokrzywki jest pojawienie się na skórze bąbli pokrzywkowych, które są swędzące (niekiedy bolesne lub piekące), porcelanowobiałe lub różowe, dobrze ograniczone, otoczone przez zaczerwienioną skórę (rumień). Pokrzywce najczęściej towarzyszy świąd, a czasem nawet zmiany mogą być bolesne lub powodować tzw. parestezje – nieprzyjemne wrażenia, takie jak mrowienie, drętwienie, pieczenie.

Należy zwrócić uwagę, czy pokrzywce nie towarzyszą, takie objawy jak:
– zawroty głowy;
– uczucie silnego osłabienia;
– kołatanie serca;
– chrypka;
– uczucie braku powietrza;
– nudności i wymioty;
– obniżenie ciśnienia tętniczego.

Wstępna diagnostyka pokrzywki przewlekłej obejmuje skierowanie pacjenta na badania krwi – oznaczenie OB lub CRP (badania te oceniają ogólnie obecność stanu zapalnego w organizmie), morfologia z rozmazem, próby wątrobowe, badania moczu, niekiedy oceny czynności tarczycy. Testy skórne lub kontaktowe z alergenami czy też badanie poziomu IgE we krwi wykonuje się u chorych z pokrzywką ostrą czy przewlekłą, którzy mieli w przeszłości pokrzywkę po kontakcie z jakimś alergenem.

Podstawowymi lekami wykorzystywanymi w terapii pokrzywki są leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd skóry i powodują zanikanie bąbli pokrzywkowych. Leki przeciwhistaminowe skuteczne w leczeniu pokrzywki to: bilastyna, cetyryzyna, desloratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, loratadyna i rupatadyna. Lekarz może też zalecić stosowanie innych leków, takich jak montelukast, cyklosporyna (w ciężkich, nawracających przypadkach pokrzywki przewlekłej), omalizumab (w rzadkich przypadkach ciężkiej pokrzywki), a także glikokortykosteroidy.

Nie ustalono, jakie środki pozwalają na uniknięcie zachorowania na pokrzywkę, niemniej jej nawroty z reguły skutecznie zwalczają wymienione powyżej leki oraz unikanie znanych, wyzwalających je czynników.