Oparzenie chemiczne III stopnia

Oparzenie chemiczne III stopnia to obrażenie skóry, oczu, jamy ustnej lub narządów wewnętrznych. Najczęściej powodowane są przez kwasy, zasady oraz inne substancje żrąco-toksyczne. Oparzenia chemiczne III stopnia są najpoważniejsze, ponieważ przechodzą przez skórę i mogą uszkodzić znajdującą się pod nią tkankę, dlatego wymagają natychmiastowego leczenia oraz udzielenia pierwszej pomocy.

Do uszkodzenia skóry dochodzi najczęściej przez bezpośredni kontakt z silnie drażniącymi substancjami chemicznymi. Kwasy i zasady to najczęstsze przyczyny oparzeń chemicznych. Często do takich wypadków dochodzi w przemyśle farmaceutycznym, tekstylnym, chemicznym, gdzie pracownicy mają kontakt z takimi niebezpiecznymi substancjami. Wiele produktów gospodarstwa domowego może także powodować oparzenia chemiczne np. wybielacz, środki do czyszczenia muszli klozetowych czy środki czyszczące do metalu. Inne częste przyczyny oparzeń obejmują kwas akumulatorowy, środki do usuwania farb, pestycydy, chemikalia do basenów, produkty do wybielania zębów.

Zniszczeniu ulegają zakończenia nerwów, małe naczynia krwionośne, mieszki włosowe i gruczoły potowe. Podskórna tkanka tłuszczowa, mięśnie i kości mogą być również objęte ciężkim uszkodzeniem. Objawami są bardzo silne bóle, przy czym powierzchnia oparzonej skóry jest niewrażliwa na dotyk. Często część martwicza skóry wysycha i tworzą się białoszare albo żółte strupy. Następnie dochodzi do oddzielenia części obumarłych, wytworzenia się ziarniny oraz powstania blizny.

Diagnoza polega na ocenie objawów (rozległości, lokalizacji) oraz określeniu przyczyny oparzenia. W przypadku oparzeń chemicznych ocena rany może być trudna, gdyż niektóre środki mogą powodować głębokie uszkodzenia tkanek, które nie są widoczne przy pierwszym spojrzeniu, a proces uszkodzenie skóry może się pogłębiać z czasem. Oparzenia chemiczne III stopnia wymagają konsultacji z lekarzem a niekiedy długiej hospitalizacji. Inne badanie wykorzystywane w oparzeniach chemicznych to badania krwi (w celu ustalenia funkcji nerek, wątroby), badania wzroku oraz w przypadku połknięcia substancji badania obrazowe i badania endoskopowe.

Oparzenia chemiczne III stopnia wymagają natychmiastowego leczenia oraz udzielenia pierwszej pomocy. Przede wszystkim ważne jest zadbanie o bezpieczeństwo wszystkich w pobliżu miejsca zdarzenia. Pierwszym krokiem jest usunięcie substancji drażniącej za pomocą letniej wody (wyjątkiem jest oparzenie tlenkiem wapnia) oraz ustalenie co było źródłem oparzenia. Należy założyć jałowy opatrunek i wezwać pomoc medyczną. W zależności od lokalizacji i stopnia uszkodzenia skóry leczenie III stopnia oparzeń chemicznych może obejmować także: terapię przeciwbólową, antybiotykoterapię, oczyszczanie i płukanie rany odpowiednimi środkami oraz usunięcie martwych fragmentów tkanek, przeszczep skóry, operacje plastyczne, rehabilitację oraz opiekę psychologiczną. Nieleczone oparzenie chemiczne III stopnia zagraża życiu.

Aby zminimalizować ryzyko oparzeń chemicznych, należy dbać o przestrzeganie zasad BHP w miejscu pracy oraz chronić i edukować dzieci przed niebezpiecznymi środkami chemicznymi dostępnymi w domu. Ważne jest odpowiednie zabezpieczenie się przed czynnikami drażniącymi. Najlepiej unikać substancji żrących, lecz jeśli to nie jest możliwe, należy ubierać odzież ochronną. Zatem najlepszym sposobem na zapobieganie oparzeniom chemicznym jest wykazywanie się czujnością i zdrowym rozsądkiem.