Obrzęk naczynioruchowy

Obrzęk naczynioruchowy to obrzęk powstający w wyniku rozszerzenia i zwiększenia przepuszczalności naczyń krwionośnych, najczęściej rozwijający się w ciągu od kilku minut do kilku godzin. Obrzęk jest dobrze odgraniczony i niesymetryczny.

Obrzęk naczynioruchowy powstaje najczęściej w wyniku mechanizmów alergicznych. Najczęstszymi alergenami są: niektóre pokarmy (orzechy, jaja kurze, mleko), leki (inhibitory konwertazy angiotensyny, penicyliny), jady owadów, lateks lub barwniki.

Objawem choroby jest powstawanie obrzęku, który może być zlokalizowany w obrębie powiek, czerwieni wargowej, okolic narządów płciowych i na kończynach (dłoniach, stopach), a także błony śluzowej górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Zmiana na skórze może być bolesna i jest dobrze odgraniczona. Często towarzyszy jej pokrzywka. W przypadku obrzęku naczynioruchowego zlokalizowanego w górnym odcinku dróg oddechowych może doprowadzić do zaburzeń oddychania (duszenie się, trudności w połykaniu).

W rozpoznaniu obrzęku naczynioruchowego duże znaczenie ma przeprowadzenie wywiadu lekarskiego z pacjentem. Ważna jest informacja o zastosowanych lekach, przyjmowanych pokarmach, na temat obecności podobnych zaburzeń w rodzinie oraz czy występuje również pokrzywka. Gdy obrzęk naczynioruchowy związany jest z pokrzywką, wykonuje się badania takie, jak w przypadku samej pokrzywki. Ważna jest również reakcja na leki. Brak odpowiedzi po podaniu leków przeciwhistaminowych, glikokortykosteroidów i adrenaliny może wskazywać na obrzęk wywołany niedoborem C1.

Leczenie obrzęku naczynioruchowego występującego z pokrzywką polega na unikaniu czynnika, który go wywołał oraz stosowaniu leków przeciwhistaminowych i glikokortykosteroidów. W ciężkich przypadkach, jeśli obrzęk naczynioruchowy dotyczy dróg oddechowych, w razie konieczności może być konieczna intubacja lub konikotomia. We wrodzonych postaciach choroby związanych z niedoborem inhibitora C1 podaje się koncentrat inhibitora C1.

Pojawienie się obrzęku naczynioruchowego po raz pierwszy jest zwykle nieprzewidywalne. Alergicy oraz osoby, które wiedzą, że w rodzinie zdarzały się takie przypadki, powinny zbadać się pod kątem tej choroby. Kobiety z rozpoznaną chorobą nie powinny przyjmować estrogenów.