Nowotwór złośliwy pęcherzyka żółciowego

Nowotwór złośliwy pęcherzyka żółciowego jest rzadką chorobą, w której złośliwe (nowotworowe) komórki znajdują się w tkankach pęcherzyka żółciowego. Wśród czynników ryzyka zachorowania na ten rodzaj nowotworu wymienia się kamienie żółciowe, otyłość, torbiele żółciowe oraz nieprawidłowości dróg żółciowych.

Przyczyny nowotworu pęcherzyka żółciowego nie są dokładnie znane. Za czynniki ryzyka można wziąć pod uwagę:
– wieloletnią kamicę pęcherzykową, zwłaszcza ze złogami powyżej 3 cm,
– polipy pęcherzyka żółciowego powyżej 1 cm średnicy,
– torbiele dróg żółciowych,
– przewlekłe, wapniejące zapalenie pęcherzyka,
– wiek – najczęściej po 50. roku życia.

Objawy nowotworu pęcherzyka żółciowego są niecharakterystyczne i przez to niekiedy bagatelizowane przez chorych. Najczęstszym objawem jest ból zlokalizowany w prawym podżebrzu, o tępym charakterze, promieniujący w prawą stronę do kręgosłupa i okolicy międzyłopatkowej. Żółtaczka i świąd występują u około 30—60% pacjentów i świadczą o znacznym zaawansowaniu raka. Do innych, rzadszych objawów zaliczyć można nudności, wymioty, utratę apetytu i ubytek masy ciała.

Rozpoznanie raka pęcherzyka żółciowego lekarz ustala najczęściej na podstawie badań obrazowych. Podstawowym badaniem jest ultrasonografia jamy brzusznej (USG). W przypadku podejrzenia raka pęcherzyka żółciowego lekarz może zalecić wykonanie endoskopowej ultrasonografii lub tomografii komputerowej (TK), które są przydatne do oceny zaawansowania procesu chorobowego oraz podjęcia decyzji co do dalszego leczenia. Czasami konieczne jest wykonanie rezonansu magnetycznego dróg żółciowych, który może wykazać obecność zwężeń środkowego odcinka dróg żółciowych, co najczęściej związane jest z naciekaniem ich przez raka.

W wynikach badań laboratoryjnych obserwuje się zwiększenie aktywności parametrów związanych ze zwężeniem dróg żółciowych takich jak: gammaglutamylotransferaza (GGTP), fosfataza zasadowa (ALP) i bilirubina. W przypadku zaawansowania choroby występuje zwiększenie aktywności aminotrasferaza (ALT i AST) oraz zwiększenie stężenia wskaźników nowotworowych w surowicy: CEA i CA19-9.

Leczeniem z wyboru jest radykalny zabieg operacyjny, możliwy tylko na wczesnym etapie choroby. W takiej sytuacji wykonuje się otwartą cholecystektomię (zabieg operacyjny z otwarciem powłok brzusznych) z usunięciem guza wraz z szerokim marginesem tkanek sąsiadujących. W przypadku nacieku wątroby możliwe jest wykonanie częściowej resekcji (wycięcia) tego narządu i węzłów chłonnych. W przypadku obecności dużego nacieku nowotworowego otaczających tkanek i węzłów chłonnych czasem konieczne bywa jednoczasowe usunięcie trzustki i dwunastnicy.

Osoby z grup ryzyka (kobiety po 50. roku życia) z obciążonym wywiadem (wieloletnia kamica pęcherzykowa, torbiele dróg żółciowych i przewlekłe zapalenie pęcherzyka) albo z zespołem polipowatości jelita grubego powinny zgłaszać się do lekarza, kiedy tylko pojawią się pierwsze objawy choroby.

Nie ma metody zapobiegania nowotworowi pęcherzyka żółciowego.