Nowotwór przełyku

Nowotwór przełyku jest chorobą, w której złośliwe (nowotworowe) komórki tworzą się w tkankach przełyku. Wczesne wykrycie i leczenie są kluczowe dla poprawy rokowań.

Do głównych przyczyn i czynników ryzyka mających wpływ na podwyższone ryzyko rozwoju raka przełyku, należą palenie tytoniu i spożywanie wysokoprocentowego alkoholu. Do czynników zwiększonego ryzyka zaliczamy również: otyłość (w przypadku raka gruczołowego przełyku), długotrwałe zapalenie błony śluzowej przełyku, achlazja, zapalenie zanikowe języka i przełyku, przełyk Barretta, przebyte oparzenie przełyku substancjami chemicznymi, narażenie zawodowe na produkty wulkanizacji, azbest i pyły metali, czynniki dietetyczne – niedobory witamin i mikroelementów, częste spożywania gorących i marynowanych pokarmów.

Rak przełyku przez długi czas przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się, kiedy dojdzie do zwężenia przełyku, które powoduje utrudnione połykanie pokarmów – najpierw stałych, a następnie płynnych. Najczęstsze objawy do trudności z przełykaniem pokarmów stałych (tzw. dysfagia), niezamierzone zmniejszenie masy ciała i ból towarzyszący połykaniu kęsów pokarmu (tzw. odynofagia). Rzadziej występuje duszność, kaszel, chrypka i ból w klatce piersiowej za mostkiem. Postęp choroby prowadzi do niedożywienia i wyniszczenia, niedoborów pokarmowych.

Najważniejszą metodą diagnostyczną, która umożliwia lekarzowi obejrzenie wnętrza przełyku, jest endoskopia. Badanie polega na wprowadzeniu przez usta do przełyku wąskiej giętkiej rurki, za pomocą której lekarz może obejrzeć błonę śluzową przełyku oraz – w razie potrzeby – pobrać materiały do badania mikroskopowego.

Podczas endoskopii często stosuje się specjalne metody ułatwiające lekarzowi dostrzeżenie wczesnych zmian nowotworowych w obrębie nabłonka wyścielającego wnętrze przełyku (np. użycie odpowiedniego barwnika). W diagnostyce guzów przełyku stosuje się także ultrasonografię endoskopową. W rozpoznaniu ocenia się także jamę brzuszną (zwykle wykonuje się USG brzucha) oraz płuca (RTG klatki piersiowej).

Metoda leczenia raka przełyku zależy od lokalizacji, czyli odcinka przełyku, w którym nowotwór się rozwinął, jego typu histologicznego (rak płaskonabłonkowy lub gruczołowy) i zaawansowania. W przypadku wszystkich postaci raka, które rozwinęły się w piersiowym lub brzusznym odcinku przełyku, leczenie z wyboru to operacja. Polega ona na wycięciu przełyku – zazwyczaj konieczne jest jednoczesne otwarcie klatki piersiowej i jamy brzusznej, czasem wykonuje się także dodatkowe cięcie na szyi. Po wycięciu przełyku brakujący odcinek przewodu pokarmowego zastępuje się zazwyczaj przesuniętym do klatki piersiowej żołądkiem albo odpowiednio przygotowanym fragmentem jelita grubego lub cienkiego. Jeśli pacjent z powodu innych chorób towarzyszących nie może zostać zoperowany, wówczas leczenie polega zwykle na zastosowaniu radiochemioterapii.

Aby ograniczyć ryzyko rozwoju raka przełyku, należy stosować się do zaleceń zdrowego stylu życia, szczególnie tych odnoszących się do zaprzestania palenia tytoniu, spożywania alkoholu, leczenia otyłości (racjonalnego sposobu odżywiania).