Nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu to mimowolne oddawanie moczu. Jest to powszechny problem, który dotyka miliony ludzi. Istnieje kilka rodzajów nietrzymania moczu, w tym:

– wysiłkowe nietrzymanie moczu — kiedy mocz wycieka w momentach, kiedy pęcherz jest pod ciśnieniem, na przykład podczas kaszlu lub śmiechu;
– całkowite nietrzymanie moczu — kiedy pęcherz nie jest w stanie pomieścić moczu, co powoduje ciągłe oddawanie moczu lub częste wycieki.

Wśród przyczyn nietrzymania moczu wymienia się przede wszystkim przebyte ciąże oraz porody siłami natury, operacje ginekologiczne, choroby gruczołu krokowego i stan po usunięciu prostaty. Za czynnik predysponujący do wystąpienia nietrzymania moczu uważa się również podeszły wiek, nadwagę i otyłość, menopauzę, zaparcia, choroby metaboliczne – cukrzycę, choroby neurologiczne – chorobę Parkinsona i czynniki genetyczne (rodzinne występowanie problemu). Ryzyko zachorowania może się zwiększać przez palenie papierosów i nawracające zakażenia układu moczowego.

Powszechne oznaki i objawy nietrzymania moczu obejmują:
– wyciek moczu podczas kaszlu, kichania, śmiechu lub ćwiczeń,
– uczucie nagłego, niekontrolowanego parcia na mocz,
– częste oddawanie moczu,
– wielokrotne budzenie się w nocy w celu oddania moczu,
– oddawanie moczu podczas snu,
– popuszczenie moczu podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów, kichania, kaszlu, biegania.

Występujące objawy nietrzymania moczu są charakterystyczne i pozwalają wstępnie ustalić typ nietrzymania moczu (najczęściej wysiłkowe lub z naglącym parciem). Poza typowym badaniem fizykalnym przeprowadza się badanie ginekologiczne u kobiety oraz badanie prostaty palcem u mężczyzny. Wykonuje się badanie ogólne moczu, zwykle podstawowe badania krwi oraz badanie USG układu moczowego, w tym pęcherza (gdy jest pełny oraz po opróżnieniu). Najwięcej informacji o zaburzeniach czynności pęcherza dostarcza badanie urodynamiczne.

Leczenie nietrzymania moczu zależy jego od typu i przyczyny oraz nasilenia dolegliwości. Zawsze najlepiej usunąć przyczynę, jeżeli jest to możliwe (np. leczyć zapalenie pęcherza moczowego, odstawić leki oraz substancje działające moczopędnie, leczyć chorobę gruczołu krokowego).

Niezależnie od typu nietrzymania moczu korzystne efekty dają zmiany stylu życia:
– zmniejszenie (lub zaprzestanie) spożycia alkoholu i kofeiny;
– zmniejszenie masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości.

Utrzymywanie prawidłowej masy ciała, stosowanie diety zapobiegającej zaparciom, ograniczenie alkoholu i kofeiny oraz regularne ćwiczenia mięśni dna miednicy mogą zapobiec nietrzymaniu moczu u części kobiet. Szczególnie ważne jest wzmocnienie mięśni dna miednicy po porodzie, co u wielu kobiet może zapobiec wysiłkowemu nietrzymaniu moczu w późniejszych latach życia.