Niedobór cynku

Niedobór pokarmowy cynku jest to stan odżywienia charakteryzujący się niedoborem cynku w organizmie. Może być spowodowany zmniejszonym spożyciem cynku z dietą, nieodpowiednim wchłanianiem, zwiększoną utratą lub zwiększonym wykorzystaniem cynku przez organizm.  Niedobór ten charakteryzuje się zahamowaniem wzrostu, utratą apetytu i upośledzeniem funkcji immunologicznych. W cięższych przypadkach niedobór cynku powoduje wypadanie włosów, biegunkę, opóźnienie dojrzewania płciowego, impotencję, hipogonadyzm u mężczyzn oraz zmiany w obrębie oczu i skóry.

Wszelkie schorzenia związane z zaburzeniami odżywania mogą powodować niedostateczne dostarczanie cynku do organizmu. Jego niedobór może być także spowodowany zwiększeniem zapotrzebowania, jak ma to miejsce podczas ciąży, karmienia piersią czy w okresie intensywnego wzrostu.

Pierwszym z objawów, które może świadczyć o tym, że prawdopodobnie w organizmie są niewystarczające ilości cynku, może być spadek odporności, utrata apetytu lub wypadanie włosów.

Do dodatkowych objawów zwiastujących niedobory cynku w organizmie należą:
-trądzik,
-słabe paznokcie,
-częste infekcje, zapalenia płuc, oskrzeli,
-drażliwość,
-wzmożony apetyt na słodycze,
-nadmierne pocenie się,
-biegunki,
-chudnięcie, pomimo zmiany ilości spożywanych kalorii,
-pogorszenie samopoczucia – uczucie zasłabnięcia, apatia,
-problemy z koncentracją i pamięcią,
-obniżone libido,
-pogorszenie się widzenia.

Diagnoza niedoboru cynku najczęściej stawiana jest na podstawie występowania typowych objawów klinicznych w połączeniu z nieprawidłowymi wynikami testów laboratoryjnych. Podstawowym testem diagnostycznym jest oznaczenie stężenia cynku we krwi żylnej. Możliwe jest także przeprowadzenie pomiaru poziomu cynku w moczu – badanie to może być istotne diagnostycznie w określonych jednostkach chorobowych, gdzie podejrzewa się m.in. nieprawidłową pracę nerek.

Należy sięgnąć po suplementację. Dzienne spożycie cynku waha się między 4 a 15 mg. Osoby dorosłe i nastolatkowie potrzebują go analogicznie więcej (proporcjonalnie do masy ciała) niż niemowlęta. Tym ostatnim jednak niezmiernie ważne jest by dostarczać odpowiednią ilość cynku nie tylko od samego urodzenia ale również podczas ciąży, wtedy to rozpoczyna się jego zapotrzebowanie na ten pierwiastek.

Niedobory cynku mogą mieć spore konsekwencje w późniejszych etapach życia, dlatego warto dbać o zbilansowaną, zróżnicowaną dietę pełną produktów roślinnych, ale także odzwierzęcych. Jeśli ktoś świadomie rezygnuje z pewnych rodzajów produktów, powinien również świadomie zastępować ich wartości odżywcze innymi.

Najlepszym sposobem na suplementację cynku jest odpowiednia dieta, pełna warzyw owoców i chudego mięsa. Kluczową kwestią jest unikanie produktów wysoko przetworzonych o wysokim indeksie glikemicznym, czyli cukrów prostych, które niszczą cynk.

Produktami bogatymi w cynk są głównie produkty pochodzenia zwierzęcego:
-ryby,
-jaja,
-wątroba,
-ostrygi (zawierają bardzo dużo cynku).