Co to jest niedobór niacyny (pellagra)?

Niedobór niacyny (pelagra) to zaburzenie spowodowane niedoborem niacyny (witaminy B3) lub jej prekursora — tryptofanu. Ciężki niedobór niacyny, zwany pelagrą, może powodować objawy związane ze skórą, układem pokarmowym i nerwowym.

Przyczyny

Jakie są przyczyny niedoboru niacyny (pellagry)?

Najczęstszą przyczyną niedoboru niacyny jest jej niedostateczna podaż w diecie, upośledzenie wchłaniania, zaburzenia odżywiania (np. jadłowstręt psychiczny), nadużywanie alkoholu, choroby przewlekłe (np. nowotwory złośliwe), zaburzenia układu pokarmowego, długotrwałe przyjmowanie niektórych leków (np. izoniazyd, etionamid) oraz niedobory w diecie substratów niezbędnych do biosyntezy niacyny.

Objawy

Jakie są objawy niedoboru niacyny (pellagry)?

Główne objawy pelagry obejmują:

– zaburzenia skórne (zmiany zapalne na skórze, które przypominają oparzenia słoneczne, łuszcząca wysypka, przebarwienia skórne, stany zapalne i obrzęk w obrębie błon śluzowych w jamie ustnej);
– zaburzenia ze strony układu pokarmowego (brak apetytu, nudności i wymioty, dyskomfort w nadbrzuszu, zwiększone wydzielanie śliny i ból brzucha, biegunka i zaparcia, krwawienia z przewodu pokarmowego);
– zaburzenia ze strony układu nerwowego (apatia, depresja, niepokój, słaba koncentracja, drażliwość, dezorientacja i otępienie).

Diagnoza

Jak diagnozuje się niedobór niacyny (pellagra)?

Rozpoznanie opiera się na podstawie wywiadu lekarskiego z pacjentem, badaniach fizykalnych oraz laboratoryjnym oznaczeniu poziomu witaminy B3 w pobranej próbce krwi lub analizie metabolitów niacyny w próbce moczu metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej.

Leczenie

Jak leczy się niedobór niacyny (pellagra)?

Leczenie niedoborów niacyny polega na uzupełnieniu tej witaminy przez zmianę diety lub przyjmowanie suplementów diety. Dobrymi źródłami niacyny są: ryby, mięso drobiowe i wieprzowe, orzechy, otręby pszenne, drożdże, migdały, ziemniaki oraz rośliny strączkowe. Przyjmowanie suplementów niacyny powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ nadmiar niacyny może być szkodliwy.

Zapobieganie

Jaki zapobiega się niedoborowi niacyny (pellagrze)?

Aby zapobiegać niedoborom witaminy B3, należy dbać o zdrowy styl życia i badania profilaktyczne. Spożywanie diety bogatej w pokarmy zawierające niacynę może pomóc w utrzymaniu odpowiedniego poziomu tej witaminy w organizmie.