Nadmierna potliwość

Nadpotliwość jest definiowana jako nadmierne pocenie się w stosunku do potrzeby utrzymania optymalnej temperatury ciała. Epizody nadmiernej potliwości występują co najmniej raz w tygodniu bez wyraźnego powodu i zaburzają relacje międzyludzkie lub codzienne czynności. Problemy z nadmierną potliwością zaczynają się zazwyczaj w okresie dojrzewania, ale mogą pojawić się również wcześniej. Z upływem czasu następuje poprawa, rzadziej obserwuje się je w wieku średnim, a u starszych osób – rzadko.

Pocenie się to fizjologiczna reakcja w procesie termoregulacji organizmu. Nadmierna potliwość lub nadpotliwość to częste zaburzenie polegające na nadczynności gruczołów potowych odpowiedzialnych za regulację temperatury ciała. Prawdopodobnie odpowiedzialne za to zjawisko są wadliwe sygnały nerwowe, które powodują nadmierną aktywność gruczołów, przez co stają się one zbyt aktywne nawet wtedy, gdy nie wymaga tego termoregulacja. Ich czynność nasilają stres, lęk lub nerwowość. Wtórną nadmierną potliwość mogą wywoływać niektóre przyjmowane leki (np. leki przeciwbólowe, leki przeciwdepresyjne, leki przeciwcukrzycowe i hormonalne) oraz niektóre schorzenia (np. cukrzyca, choroby tarczycy).

W zależności od rodzaju nadmiernej potliwości objawy mogą koncentrować się tylko na wybranych częściach ciała, czyli głównie dłoniach i/lub podeszwach i pod pachami (pierwotna nadpotliwość) albo dotyczyć całego ciała (wtórna nadpotliwość). Objawy nadpotliwości zwykle obejmują: obfite pocenie się niewspółmierne z czynnikami zewnętrznymi, lepkie dłonie i stopy, widoczne mokre plamy na ubraniach. Nadmierna potliwość może prowadzić do swędzenia i zmian skórnych, zmiany zapachu ciała, a także dyskomfortu psychicznego i problemów społecznych. Osoby cierpiące na nadmierną potliwość mogą mieć również problemy skórne, takie jak infekcje grzybicze lub bakteryjne. Ponadto może dojść do maceracji skóry, pojawienia się odczynów alergicznych spowodowanych nadmierną higieną i związanych z nadużywaniem środków odświeżających.

Diagnoza opiera się na wywiadzie lekarskim z pacjentem, badaniach fizykalnych oraz badaniach laboratoryjnych. Lekarz może zlecić wykonanie takich badań i oznaczeń jak morfologia krwi, OB, ogólna analiza moczu, jonogram (sód, potas, chlorki), TSH i lipidogram, aby ocenić czy nadmierna potliwość jest spowodowana innym schorzeniem.

Postępowanie terapeutyczne różni się w zależności od zdiagnozowanego rodzaju nadpotliwości. W przypadku pacjentów z pierwotną nadpotliwością leczenie obejmuje stosowanie miejscowo dezodorantów, kremów i żeli zawierających w swoim składzie chlorek glinu lub glikopirolan. W terapii ogólnej czasami stosuje się też leki przeciwcholinergiczne. Niekiedy wykonuje się także iniekcje z toksyny botulinowej, zabiegi jonoforezy wodnej lub sympatektomii. U osób z wtórną nadmierną potliwością leczenie koncentruje się przede wszystkim na leczeniu przyczynowym stanu chorobowego wywołującego nadmierne pocenie się.

Niestety nie są znane metody zapobiegające nadmiernemu wydzielaniu potu.