Moczówka prosta

Moczówka prosta jest to stan, który charakteryzuje się częstym oddawaniem moczu, wydalaniem dużych ilości rozcieńczonego moczu i nadmiernym pragnieniem. Organizm nie jest w stanie prawidłowo regulować ilości wody w organizmie.

Przyczyny moczówki prostej obejmują niedobór hormonu antydiuretycznego (znanego również jako ADH lub wazopresyna) wydzielanego przez tylną część przysadki mózgowej, upośledzoną odpowiedź nerek na działanie wazopresyny oraz zaburzoną podwzgórzową regulację pragnienia. Choroba ta może być również związana z lekami. Wyróżniamy moczówkę prostą centralną, która jest spowodowana uszkodzeniem przysadki mózgowej lub podwzgórza oraz moczówkę prostą nerkową wynikającą z niewłaściwej pracy nerek. Niewłaściwa praca nerek może być spowodowana przewlekłą chorobą nerek lub czynnikami wrodzonymi.

Objawem moczówki prostej jest przede wszystkim częste oddawanie rozcieńczonego moczu i wzmożone pragnienie, ponadto występuje moczenie nocne (szczególnie u dzieci). Nadmierne oddawanie płynów może doprowadzić do odwodnienia organizmu i zaburzeń elektrolitowych.

W celu zdiagnozowania moczówki prostej należy przeprowadzić badanie ogólne moczu z oceną ciężaru właściwego moczu, test odwodnieniowy oraz test wazopresynowy (pomaga odróżnić moczówkę prostą centralną i nerkową). Niski ciężar właściwy moczu oraz niska osmolarność moczu porannego to cechy charakterystyczne dla moczówki prostej. Test odwodnieniowy polega na niepodawaniu pacjentowi płynów od rana i jego ważeniu co pół godziny. Pod koniec tego testu podaje się pacjentowi preparat wazopresyny i określa się parametry moczu świadczące o jego zagęszczeniu (test wazopresynowy).

Leczenie moczówki prostej centralnej spowodowanej zaburzonym wytwarzaniem wazopresyny polega na podawaniu pacjentowi desmopresyny, która pozwala na zmniejszenie ilości oddawanego moczu. Gdy przyczyną jest nieprawidłowość w obrębie przysadki, należy podjąć leczenie mające na celu usunięcie tej przyczyny. W przypadku moczówki prostej nerkowej należy leczyć chorobę podstawową. Ważna w tym wypadku może okazać się odpowiednia dieta z ograniczeniem stosowania soli kuchennej oraz mogą okazać się skuteczne tiazydowe leki moczopędne.

Nie istnieją metody zapobiegawcze wystąpienia moczówki prostej centralnej. Można jednak zmniejszać ryzyko zachorowania na moczówkę prostą nerkową. Warto zadbać o odpowiednią dietę ubogą w sól kuchenną, przyjmowanie dużej ilości płynów oraz unikanie preparatów uszkadzających nerki (niektóre leki).