Migotanie i trzepotanie przedsionków

Migotanie i trzepotanie przedsionków to zaburzenie rytmu pracy serca. W przypadku tego schorzenia przedsionki serca kurczą się zbyt szybko i nieregularnie. W konsekwencji przedsionek nie kurczy się efektywnie, a znajdująca się w nim krew zalega i przez to ma skłonność do tworzenia skrzepliny. Migotanie i trzepotanie przedsionków występuje częściej u osób starszych oraz u osób z zaburzeniami pracy serca.

Najczęstszą przyczyna trzepotania przedsionków jest współistniejąca choroba serca. Zazwyczaj trzepotania przedsionków doświadczają osoby cierpiące na: chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie tętnicze krwi, wady zastawek serca, stany zapalne mięśnia sercowego, dysfunkcje węzła zatokowego, świeży zawał serca. Przyczyną trzepotania przedsionków może być także operacja serca, nadczynność tarczycy, a także przewlekłe choroby płuc. Migotanie i trzepotanie przedsionków towarzyszy chorobom serca, a także takim chorobom ogólnoustrojowym jak sarkoidoza, hemochromatoza, skrobiawica. Kolejne istotne czynniki ryzyka to nadużywanie alkoholu, dopalaczy, kofeiny czy niektórych leków.

Migotanie i trzepotanie przedsionków serca zazwyczaj ma charakter napadowy, znacznie rzadziej przyjmuje postać utrwaloną. W przypadku migotania przedsionków wyróżnić można następujące postacie tego zaburzenia:
– napadowe migotanie przedsionków, które pojawia się samoistnie i ustępuje w przeciągu siedmiu dni;
– przetrwałe migotanie przedsionków, utrzymujące się powyżej siedmiu dni;
– przetrwałe długo trwające migotanie przedsionków, utrzymujące się przez co najmniej rok;
– utrwalone migotanie przedsionków, które nie ustępuje po kardiowersji.
Objawy trzepotania przedsionków zależą od stopnia zaawansowania zaburzenia i mogą się objawiać dusznościami, kołataniem serca, bólem w klatce piersiowej. Objawom tym często towarzyszy osłabienie, może dojść do utraty przytomności.

W celu rozpoznania trzepotania przedsionków można wykonać kilka badań diagnostycznych. Podstawową procedurą diagnostyczną jest badanie elektrokardiograficzne, w którym podczas trzepotania przedsionków można stwierdzić obecność licznych załamków P, związanych z nasiloną aktywnością przedsionków. Jednocześnie obecne są rzadsze zespoły QRS, których częstość odzwierciedla aktywność komór serca. Poza EKG można wykonać echo serca, a także holterowskie badanie serca trwające co najmniej jedną dobę.

Do przywrócenia rytmu zatokowego można zastosować kardiowersję elektryczną, elektrostymulację przedsionków oraz leczenie farmakologiczne (za pomocą amiodaronu, flekainidu, sotalolu, propafenonu). W przypadku stanu przewlekłego farmakologiczne leczenie trzepotania przedsionków jest ograniczone. W przeciwieństwie do migotania przedsionków farmakoterapia trzepotania przedsionków lekami antyarytmicznymi nie jest tak skuteczna (skuteczność poniżej 40 proc.).

Jeśli trzepotanie przedsionków nie ustępuje, jest oporne na leczenie farmakologiczne, należy wykonać ablację mięśnia sercowego w obrębie przedsionków. Ablacji dokonuje się w ośrodkach specjalistycznych.

Podstawowe metody profilaktyki to przede wszystkim:
– właściwa dawka aktywności fizycznej, adekwatna do możliwości danego organizmu;
– stosowanie odpowiedniej diety, chroniącej przed rozwojem chorób serca prowadzących do migotania przedsionków;
– utrzymywanie właściwej masy ciała.