Łysienie plackowate

Łysienie plackowate jest chorobą, która powoduje wypadanie włosów. Może rozwijać się powoli i nawracać po latach między kolejnymi przypadkami. Stan ten może prowadzić nawet do całkowitej utraty włosów.

Przyczyny choroby nie są do końca znane. Stwierdza się, że układ odpornościowy błędnie atakuje mieszki włosowe, powodując stan zapalny. Następnie wokół mieszków gromadzą się komórki stanu zapalnego, tworząc nacieki (limfocyty T i makrofagi), co powoduje ich uszkodzenie i wypadanie. Czynniki genetyczne, zaburzenia hormonalne, zaburzenia psychiczne, przewlekły stres, inne choroby o podłożu autoimmunologicznym, atopia mogą mieć również duży wpływ na pojawienie się łysienia plackowatego.

Utrata włosów może wystąpić na skórze głowy, a w niektórych przypadkach także na brwiach, rzęsach i twarzy, jak również w innych częściach ciała. Najczęściej występują zmiany o regularnym kształcie, pozbawione włosów, o średnicy od 5 do 10 cm, bez zmian chorobowych skóry (brak rumienia), zlokalizowane w okolicy potylicznej i czołowo-ciemieniowej. Dodatkowo u części chorych mogą wystąpić patologiczne zmiany na paznokciach np. paznokcie naparstkowe, łamliwość, spełzanie, pogrubienie lub bruzdowanie poprzeczne płytek.

Diagnostyka łysienia plackowatego jest wykonywana przez lekarza na podstawie obrazu klinicznego. Bierze się pod uwagę wywiad rodzinny, badanie obszarów objętych wypadaniem włosów, badanie skóry głowy i paznokci. Wykonuje się również badania laboratoryjne (np. morfologia może wyszukać inne powiązane choroby spowodowane przez układ odpornościowy), badania histologiczne i inne wskazane przez lekarza testy.

Nie istnieje jeden sposób leczenia, który działałby na wszystkich. Czasami może być konieczne wypróbowanie kilku rodzajów leczenia lub różnych leków. W terapii stosuje się leczenie miejscowe i ogólne. W leczeniu miejscowym korzysta się z glikokortykosteroidów podawanych śródskórnie, miejscowych glikokortykosteroidów w postaci kremów, żeli, maści, płynów i pianek oraz z cygnoliny i minoksydylu. W leczeniu ogólnym wykorzystuje się glikokortykosteroidy i cyklosporynę. Fotochemioterapia (PUVA lub PUVA-turban) i wąskopasmowa fototerapia UVB to inne metody stosowane w leczeniu łysienia plackowatego.

Ze względu na patogenezę choroby zapobieganie jest bardzo trudne. Ważne jest dbanie o zdrową dietę, unikanie stresu, regularne ćwiczenia fizyczne i odpowiednie pielęgnowanie włosów.