Łysienie androgenne

Łysienie androgenne jest częstą formą utraty włosów zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. W przypadku mężczyzn stan ten jest również znany jako łysienie typu męskiego. Włosy tracone są w ściśle określony sposób, począwszy od obu skroni. Z czasem linia włosów obniża się, tworząc charakterystyczny kształt litery „M”. Włosy przerzedzają się również na czubku głowy, często postępując do częściowego lub całkowitego wyłysienia.

Wpływ na rozwój choroby ma wiele czynników: predyspozycja genetyczna, wpływ androgenów na mieszki włosowe oraz mikrozapalenie okołomieszkowe. Według badań główną przyczyną łysienia androgenowego jest testosteron a dokładniej nadwrażliwość na pochodną testosteronu, czyli dihydrotestosteron (DHT). Są to męskie hormony, ale występują również u kobiet. Aktywność enzymu 5 alfa reduktazy wpływa na przekształcenie testosteronu w DHT o działaniu obkurczającym i miniaturyzującym mieszki włosowe.
Łysienie androgenowe u mężczyzn wiąże się z kilkoma innymi schorzeniami, w tym z chorobą wieńcową i powiększeniem prostaty. U kobiet ta forma utraty włosów jest związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia zespołu policystycznych jajników.

U mężczyzn rozwój choroby zaczyna się wcześniej i zachodzi gwałtowniej niż u kobiet. Objawy różnią się w zależności od płci.
Przebieg u mężczyzn: najpierw pojawiają się zakola, następnie linia włosów cofa się w kierunku szczytu głowy, włosy stają się cieńsze, krótsze i jaśniejsze, w okolicach potylicy włosy rosną bez zmian.
Przebieg u kobiet: włosy ulegają przerzedzeniu głównie w okolicy ciemieniowo-szczytowej, prześwit rozszerza się następnie od czubka głowy aż do etapu widocznej skóry głowy.

Diagnostyka choroby polega na:
– wywiadzie — analiza przebiegu choroby, wywiad rodzinny, choroby współistniejące,
– badaniu przedmiotowym – ocena łysienia,
– badaniach laboratoryjnych — morfologia, stężenie żelaza i ferrytyny, tyreotropiny, wolnej tyroksyny, przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie, kortyzolu, prolaktyny, estradiolu, 17-OH progesteronu, testosteronu, siarczanu dehydroepiandrosteronu, androstendionu.
Wykonuje się również trichoskopię, która pozwala ocenić stan mieszków włosowych oraz skóry głowy, a także można zrobić trichogram, czyli mikroskopową ocenę stanu cebulek włosowych.

W leczeniu choroby można wykorzystać leczenie farmakologiczne, leczenie miejscowe, zabiegi chirurgiczne. U kobiet leczenie polega głównie na uregulowaniu stężeń hormonów płciowych, zwłaszcza androgenów poprzez stosowanie leków: antyandrogenów oraz środków o charakterze inhibitorów enzymu 5-alfa-reduktazy. U mężczyzn w terapii farmakologicznej stosuje się leki blokujące powstawanie DHT — najczęściej finasteryd. W leczeniu miejscowym stosuje się często lek minoksidil, który wpływa na ukrwienie głowy oraz wzrost włosów. Skuteczny jest też przeszczep włosów z okolicy potylicy na obszary pozbawione włosów.

Ze względu na mechanizm rozwoju choroby zapobieganie jest praktycznie niemożliwe. Warto wspomnieć o istotnym wpływie odpowiedniej diety i stylu życia na rozwój i leczenie choroby. Poleca się dietę bogatą w witaminy A, C, E, witaminy z grupy B, a także składniki mineralne: żelazo, cynk, miedź.