Gruźlicze zapalenie opon mózgowych

Gruźlicze zapalenie opon mózgowych jest wywoływane przez bakterie Mycobacterium tuberculosis. Zakażenie rozpoczyna się w innym miejscu organizmu, zazwyczaj w płucach, ale w około 1 – 2% przypadków bakteria ta wywołuje gruźlicze zapalenie opon mózgowych.

Bakterie gruźlicy dostają się do organizmu drogą kropelkową, tzn. wdychając bakterie z kaszlu/kichania osoby zakażonej. Bakterie namnażają się w płucach, przechodzą do krwiobiegu i są w stanie przemieszczać się do innych części ciała. Jeśli bakterie przedostaną się do opon mózgowych i tkanki mózgowej, powstają małe ropnie, które mogą pęknąć i spowodować gruźlicze zapalenie opon mózgowych. Może to nastąpić natychmiast, kilka miesięcy lub lat po pierwszym zakażeniu. Gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych może zaatakować również naczynia krwionośne, co nie rzadko kończy się zawałem mózgu.

Do początkowych objawów gruźliczego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych można zaliczyć: bóle głowy, wysoką temperaturę, senność, wymioty oraz nudności. Z czasem dochodzą do tego drgawki oraz sztywność karku. Pacjenci zaczynają podwójnie widzieć i odczuwają nadwrażliwość na światło. Ponadto pojawiają się kłopoty z prawidłowym wysławianiem się i zaburzenia świadomości. Nie rzadko dochodzi do niedowładu kończyn.

Diagnostyka choroby możliwa jest wyłącznie w szpitalu po obserwacji klinicznej oraz po badaniu biochemicznym, cytologicznym i bakteriologicznym płynu mózgowo-rdzeniowego. Ze względu na to, że gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych jest zwykle wtórne do gruźlicy płuc, wykonuje się RTG klatki piersiowej oraz rezonans magnetyczny. Badania pozwalają ujawnić zmiany, które są konsekwencją gruźlicy. Oprócz tego wykonuje się próbę tuberkulinową. Czasem wykonywane jest badanie dna oka, które pomaga określić lokalizację gruzełek gruźliczych.

Leczenie gruźliczego zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych może być: swoiste, przeciwgruźlicze, długotrwałe, wielomiesięczne. Leczenie zależne jest od nasilenia zmian gruźliczych oraz stopnia zaawansowania danego procesu chorobowego. Wczesne podjęcie właściwego leczenia rokuje całkowite wyleczenie bez pozostawienia śladów przebycia choroby. Zbyt późno podjęta terapia może natomiast nie zapobiegać trwałym zmianom w mózgu bądź w oponach. Nawet przy podejrzeniu tej choroby, pacjentom podaje się preparaty przeciwprątkowe, ponieważ czas odgrywa tutaj główną rolę. Wśród tych leków możemy wyróżnić: ryfampicynę, izoniazyd czy streptomycynę.

Aby zapobiegać gruźlicy opon mózgowych, warto unikać kontaktu z osobami zakażonymi, utrzymywać higienę oraz regularnie monitorować swoje zdrowie.