Dzwonienie (szum) w uszach

Dzwonienie (szum) w uszach to dolegliwość, kiedy pacjent słyszy dźwięki takie jak dzwonienie, szum w jednym lub obu uszach, a dźwięki te nie są spowodowane zewnętrznym źródłem oraz inni ludzie zazwyczaj ich nie słyszą. Szumy uszne są dość często zgłaszanym problemem, a najczęściej występują wśród starszych pacjentów. Istnieje podział szumów usznych na subiektywny szum w uszach (słyszy je tylko pacjent) oraz obiektywny szum w uszach (lekarz może być w stanie usłyszeć je podczas badania, najczęściej są to szumy pulsujące).

Istnieje wiele przyczyn, które powodują wystąpienie dzwonienia (szumu) w uszach. Szumy subiektywne powstają najczęściej w wyniku zaburzenia pracy ośrodkowego układu nerwowego, nerwu słuchowego lub ucha wewnętrznego. Do najczęstszych przyczyn szumów usznych zalicza się: nagła lub związana z wiekiem utrata słuchu, choroba Meniere’a, przewlekłe zapalenie ucha środkowego, osteoskleroza, urazy głowy lub szyi, stwardnienie rozsiane, niektóre przyjmowane leki (niesteroidowe leki przeciwzapalne, kwas acetylosalicylowy, niektóre leki moczopędne, antybiotyki z grupy aminoglikozydów). Przyczynami obiektywnego szumu usznego są głównie choroby i zaburzenia naczyniowe, np. zwężenie lub niedrożność tętnic kręgowych, lub szyjnych, przetoki tętniczo-żylne.

Szumy uszne zazwyczaj opisywane są jako słyszenie takich dźwięków jak: dzwonienie, brzęczenie, ryczenie, klikanie, syczenie, szumienie, mimo braku zewnętrznego dźwięku. Szumy uszne mogą charakteryzować się różną wysokością, od niskiego do wysokiego pisku. Niekiedy mogą powodować zaburzenia koncentracji lub słyszenia dźwięków z zewnątrz. Szumom usznym może towarzyszyć także zaburzenie słuchu oraz nadwrażliwość słuchowa lub lęk przed dźwiękami. Dolegliwość ta może dotyczyć jednego lub obu uszu, może trwać stale lub pojawiać się i znikać.

Diagnostyka dzwonienia (szumu) w uszach obejmuje wywiad lekarski z pacjentem, ocenę objawów, badanie laryngologiczne, badanie audiologiczne, badania obrazowe (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) oraz badania laboratoryjne.

Postępowanie terapeutyczne zależy od zdiagnozowanej przyczyny dolegliwości. Leczenie obiektywnych szumów usznych zazwyczaj opiera się na leczeniu operacyjnym. W leczeniu subiektywnych szumów usznych stosuje się leczenie przyczynowe choroby podstawowej, techniki operacyjne, leczenie dźwiękiem, opiekę psychologa lub psychiatry. Aby zmniejszyć nasilenie dolegliwości, lekarz może zalecić w niektórych przypadkach leki rozszerzające naczynia lub poprawiające ukrwienie mózgu.

Niestety w wielu przypadkach nie da się zapobiec szumom usznym. Warto jednak zwrócić uwagę na środki ostrożności, które mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia tej dolegliwości. Ważne jest, aby: ograniczyć ekspozycję na głośne dźwięki, stosować środki ochrony słuchu, dbać o układ sercowo-naczyniowy, regularnie uprawiać aktywność fizyczną, ograniczyć używki.