Co to jest czkawka?
1. Definicja czkawki i objawy z nią związane.
Czkawka to niezamierzone i gwałtowne skurcze przepony, mięśnia oddzielającego klatkę piersiową od brzucha. Objawy są łatwo rozpoznawalne — gwałtowne 'zadyszki’ tuż po spożyciu dużych posiłków, będąc pod wpływem emocji albo po wypiciu zbyt dużej ilości alkoholu.
2. Co powoduje czkawkę?
Czkawkę może wywołać wiele czynników, choć zazwyczaj jest to odpowiedź na pewne bodźce zewnętrzne. Najczęstsze przyczyny to spożywanie dużych ilości jedzenia, szybkie jedzenie, nadmiar kofeiny lub alkoholu oraz zażywanie niektórych leków.
3. Jak radzić sobie z czkawką w domu?
Pomoc w dolegliwościach związanych z czkawką jest często na wyciągnięcie ręki. Warto spróbować przestać jeść i pić na jakiś czas, uspokoić oddech, zatrzymać oddech na chwilę i unikać stresu. Inne skuteczne metody to wypicie szklanki wody, delikatne uciśniecie nosa i zrobienie kilku głębokich wdechów.
4. Kiedy szukać pomocy medycznej?
Chociaż czkawka jest zwykle nieszkodliwa i ustępuje sama po krótkim czasie, czasem może trwać dłużej, powodując dyskomfort i zakłócając codzienne aktywności. Jeśli czkawka trwa dłużej niż 48 godzin, powinno się skonsultować z lekarzem.
5. Potencjalne komplikacje i leczenie przewlekłej czkawki.
Przewlekła czkawka może prowadzić do problemów takich jak utrata masy ciała, bezsenność czy utrata apetytu. Leczenie obejmuje terapie behawioralne jak medytacja albo ćwiczenia oddechowe, a w wyjątkowych przypadkach mogą być stosowane leki pod kontrolą lekarza.
Przyczyny
Jakie są przyczyny czkawki?
Występująca sporadycznie czkawka najczęściej jest wynikiem zbyt łapczywego spożywania pokarmu, bądź też przyjmowania napojów, szczególnie zimnych. Przewlekła czkawka natomiast sama w sobie nie jest chorobą. Może jednak stanowić objaw innych chorób. Pamiętaj, że występowanie przewlekłej czkawki powinno skłonić Cię do wizyty u lekarza. Czkawka może występować wskutek:
-chorób narządów klatki piersiowej,
-chorób narządów jamy brzusznej,
-chorób ośrodkowego układu nerwowego,
-zaburzeń psychicznych,
-zaburzeń metabolicznych,
-działania substancji toksycznych oraz niektórych leków.
Objawy
Jakie są objawy czkawki?
olega na nagłym i mimowolnym skurczu przepony i mięśni międzyżebrowych, czyli mięśni, które odpowiadają za wciągnięcie powietrza do płuc – wdech. Jednak w przeciwieństwie do typowego oddychania, równocześnie występuje nagłe zamknięcie krtani na poziomie głośni. W wyniku tego powietrze nie jest wciągane do płuc w sposób ciągły, jak podczas wdechu, lecz w sposób niepełny i przerywany. Efektem jest charakterystyczny odgłos, przykry dla osoby, która doświadcza napadu czkawki.
Diagnoza
Jak diagnozuje się czkawkę?
Krótkotrwałe epizody czkawki nie wymagają żadnych badań diagnostycznych. Pojawienie się czkawki przedłużającej się lub przewlekłej, wymaga – jak każdy inny objaw – zgłoszenia się do lekarza. Lekarz zbiera dokładny wywiad i przeprowadza badanie. Badania dodatkowe wykonuje się w zależności od wyników tych działań. Podejrzenie chorób w obrębie brzucha wymaga wykonania USG jamy brzusznej, ewentualnie endoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego. Typowym badaniem klatki piersiowej jest RTG, w razie podejrzenia poważniejszych chorób powodujących czkawkę, konieczne może być np. wykonanie tomografii komputerowej odpowiedniego obszaru.
Leczenie
Jak leczy się czkawkę?
U dorosłych w celu pozbycia się czkawki często wystarczają:
-przyjęcie płynu, np. gorąca osłodzona herbata,
-zatrzymanie oddechu na 5–10 sekund,
-próba wydechu przy zamkniętych nozdrzach i jamie ustnej, napinając przy tym mięśnie przepony,
-przyciągnięcie kolan do klatki piersiowej i przechylenie się do przodu,
-w bardziej uporczywych przypadkach – już z udziałem lekarza – gwałtowne ruchy cewnikiem wprowadzonym przez nos na głębokość ok. 10 cm.
Zapobieganie
Jaki zapobiega się czkawce?
Zapobieganie czkawce:
-zwolnić- Nerw błędny (który kontroluje czkawkę) może zostać wyzwolony przez zbyt szybkie jedzenie i nieostrożne przeżuwanie jedzenia, co jest powodem uwięzienia powietrza między kawałkami jedzenia.
-nie przejadać się.
-unikać gorących lub pikantnych potraw.
-nie pić nadmiernych ilości alkoholu.