Ankylostomoza

Ankylostomoza jest chorobą układu pokarmowego wywołaną przez pasożyta z rodzaju Ancylostoma (Tęgoryjca dwunastnicy należącego do nicieni). Choroba ta objawia się zaburzeniami trawienia, krwawieniem do przewodu pokarmowego oraz niedokrwistością.

Ankylostomozę wywołują pasożyty tęgoryjca. Choroba wywoływana jest dwoma gatunkami tęgoryjca, a mianowicie: tęgoryjcem dwunastniczym lub tęgoryjcem amerykańskim. Do zakażenia dochodzi zazwyczaj przez skórę, a człowiek zaraża się tęgoryjcem poprzez kontakt z ziemią zanieczyszczoną larwami. Choroba ta występuje w głównej mierze w krajach śródziemnomorskich Europy i Afryki, ale również w krajach Ameryki Środkowej i Południowej oraz Azji z Japonią. Czynnikami sprzyjającymi ankylostomozie są:
– zanieczyszczona woda (połknięcie jaj znajdujących się w brudnej wodzie),
– niedomyte owoce,
– niedomyte warzywa.

Początkowe objawy spowodowane są procesem, przenikania pasożyta wgłąb skóry. Pojawia się tu wspomniana reakcja alergiczna, miejscowy odczyn zapalny, świąd. Gdy larwy dostaną się już do organizmu gospodarza, pojawiają się niecharakterystyczne objawy ogólne, takie jak osłabienie, apatia.

Po dotarciu do jelit tęgoryjce powodują przewlekłe krwawienie i uszkodzenia ich błony śluzowej. To w konsekwencji przekłada się na bóle brzucha, biegunki, wymioty, zaburzenia gastryczne czy neurologiczne. Przewlekła utrata krwi prowadzi do niedokrwistości, postępującego osłabienia i wychudzenia. Niedokrwistość charakteryzuje się niską liczbą czerwonych krwinek, co w ciężkich przypadkach może przyczyniać się do niewydolności serca.

Ankylostomozę zwykle rozpoznaje się na podstawie badania mikroskopowego pasożytów znalezionych w stolcu oraz oględzin skóry, oczu i wnętrzności pod kątem oznak infekcji. Jaja i larwy tęgoryjca można zidentyfikować mikroskopowo. Można również przeprowadzić badania laboratoryjne krwi. Tam z kolei jest możliwość, w przypadku zakażenia pasożytniczego, zaobserwowania podwyższonego miana eozynofili, a także niedokrwistości niedobarwliwej będącej rezultatem utraty krwi.

Lekiem z wyboru w leczeniu zakażenia tęgoryjcem jest mebendazol – skuteczny w zwalczaniu obu gatunków tęgoryjców. Samo leczenie nie polega jednak jedynie na podaniu leków przeciwpasożytniczych. Pacjent powinien również otrzymywać suplementy diety poprawiające ogólny stan zdrowia, w szczególności bardzo ważna jest suplementacja żelaza. Żelazo jest ważnym składnikiem wielu układów enzymatycznych zaangażowanych w metabolizm energetyczny, syntezę DNA i detoksykację leków, a w szczególności pomaga kontrolować niedokrwistość. W ciężkich przypadkach niedokrwistości może być konieczna transfuzja krwi. Lekkie infekcje są zwykle nieleczone w obszarach, w których zakażenie jest częste. Suplementy żelaza i dieta bogata w białko przyspieszą proces regeneracji.

Ryzyko zarażenia tęgoryjcami można zmniejszyć poprzez:
– noszenie butów podczas spacerów na świeżym powietrzu, zwłaszcza w miejscach, w których w glebie może znajdować się kał;
– picie czystej, przegotowanej lub filtrowanej wody;
– dbałość o higienę osobistą;
– prawidłowe czyszczenie i obróbkę termiczną żywności;
– ćwiczenie prawidłowego mycia rąk.

Na obszarach, gdzie infekcje tęgoryjcem są powszechne, poprawa warunków sanitarnych może zmniejszyć liczbę infekcji.