Jakie są przyczyny grzybicy odbytu?
Za grzybicę odbytu w większości odpowiadają drożdżaki z gatunku Candida albicans. Ich obecność w okolicy odbytu jest naturalna, ponieważ namnażają się one w jelicie grubym i są usuwane razem z kałem. W przypadku nieodpowiedniej higieny po defekacji część drożdżaków pozostaje na błonie śluzowej odbytu, prowadząc do powstawania grzybicy w tym obszarze.
Czynniki, jakie predysponują do powstawania grzybicy to:
- nieodpowiednia higiena;
- używanie bielizny wykonanej ze sztucznych materiałów;
- nadmiar cukrów w diecie;
- rozrost Candida po antybiotykoterapii [1,2].
Jak się objawia grzybica odbytu?
Grzybica odbytu przede wszystkim może objawić się intensywnym świądem w tej okolicy. Skóra jest mocno zaczerwieniona. Jest to dolegliwość wstydliwa i utrudniająca codzienne funkcjonowanie. Niestety często w wyniku drapania swędzących miejsc dochodzi do dodatkowego podrażnienia odbytu, co wydłuża gojenie. Ponadto grzybica może przenieść się w okolice intymne [1,2].
Jak leczyć grzybicę odbytu?
Leki na grzybicę odbytu mogą być podawane doustnie lub bezpośrednio na błonę śluzową odbytu. Podanie leku powinno być zawsze poprzedzone wizytą lekarską.
Flukonazol, czyli doustne leki przeciwgrzybicze
W przypadku kiedy występują dodatkowo dolegliwości z przewodu pokarmowego, lekarz może wprowadzić do terapii przeciwgrzybiczy lek doustny. Może to świadczyć o toczącej się grzybicy w żołądku, jelitach czy przełyku. Lekiem pierwszego wyboru jest flukonazol (Flucofast, Fluconazole Polfarmex, Flucorta, Flumycon, Mycosyst). Jest to lek, który zapobiega wytwarzaniu ergosterolu, czyli składnika, który grzyby wykorzystują do budowy błon komórkowych. Substancja prowadzi do zwiększenia przepuszczalności błony i wycieku fosforanów i potasu z komórki. Są to składniki niezbędne do syntezy kwasów nukleinowych. Konsekwencją powyższego mechanizmu jest obumieranie komórek grzyba. Flukonazol jest dostępny wyłącznie z przepisu lekarza i jest stosowany doustnie. Dawka oraz długość terapii jest dobierana indywidualnie.
Innymi lekami o właściwościach przeciwgrzybiczych, które stosujemy w grzybicach przewodu pokarmowego są itrakonazol (Orungal, Trioxal). Substancja działa w analogiczny sposób do flukonazolu [3,4].
Jakie leki bez recepty można stosować na grzybicę odbytu?
Podstawą leczenia grzybic odbytu są preparaty do stosowania bezpośrednio na błonę śluzową odbytu. Najbardziej powszechna i jednocześnie dostępna bez recepty jest maść na grzybicę odbytu z klotrimazolem. Po zastosowaniu na błony śluzowe wchłania się w bardzo ograniczonym stopniu do krążenia ogólnego, dlatego często przy grzybicach odbytu z towarzyszącą grzybicą jelit dołączenie leczenia doustnego jest koniecznością.
Okolice odbytu należy smarować preparatem przynajmniej 2 razy dziennie i po ustąpieniu objawów kontynuować przez 3 tygodnie [3,5].