Czym jest chondromalacja rzepki?
Chondromalacja to pojęcie określające uszkodzenie chrząstki, czyli struktury pokrywającej kości na ich końcach. Zmiany te wiążą się najczęściej ze zwyrodnieniem całego stawu rzepkowo-udowego. W początkowych stadiach struktura chrząstki staje się bardziej miękka, a w zaawansowanych może dojść do uszkodzeń struktury i ubytków.
Chondromalacja objawia się bólem w kolanie, który występuje najczęściej po długotrwałym jego zgięciu. Oprócz bólu można zaobserwować opuchnięcie kolan [1].
Jakie są przyczyny chondromalacji rzepki?
Przyczyny chondromalacji mogą mieć przyczyny w przeciążeniu stawów na przykład po długotrwałym intensywnym wysiłku fizycznym, jaki obserwujemy u wyczynowych sportowców, czy żołnierzy. Stąd też wzięło się określenie “kolana biegacza”.
Zmiany mogą powstawać na skutek urazów, złamań, ale także w wyniku starzenia się organizmu, czy chorób autoimmunologicznych.
Warto wspomnieć o tym, jak ogromny wpływ na powstawanie chondromalacji mają choroby towarzyszące i styl życia. Otyłość, palenie papierosów, czy stosowanie steroidów może wpływać na pojawienie się uszkodzeń chrząstki [1].
Jak wygląda leczenie chondromalacji rzepki?
Uciążliwy ból kolan, który w pewnym momencie może powodować zaburzenia ruchomości stawu, zawsze jest wskazaniem do udania się do ortopedy. Specjalista wykona prześwietlenie, które potwierdzi występowanie chondromalacji. Leczenie jest dopasowane do zaawansowania choroby.
Preparaty regenerujące chrząstkę stawowa
W łagodnych stadiach chondromalacji można ograniczyć się do stosowania preparatów regenerujących chrząstkę stawową. Zawierają one:
Kwas hialuronowy
Kwas hialuronowy potrafi tworzyć struktury o wysokiej lepkości. Nasz organizm wykorzystuje tę właściwość i umieszcza go w obrębie stawów. Dzięki temu uzyskujemy swojego rodzaju “smar”, który zapobiega tarciu chrząstek o siebie [1,2].
Siarczan chondroityny
Chondroityna nadaje chrząstce właściwości mechaniczne, co oznacza, że utrzymuje jej strukturę. Podawanie chondroityny zapobiega degradacji chrząstki stawowej [1,3].
Glukozaminę
Glukozamina jest elementem, z którego organizm wytwarza składniki chrząstki stawowej. Jej podawanie daje możliwość na skuteczną odbudowę uszkodzeń powstałych w wyniku chondromalacji [1,3].
Kolagen
Kolagen niestety ze względu na swoją strukturę nie wchłania się do samego stawu po doustnym podaniu. Jednak dostarcza aminokwasów, które są niezbędne do odbudowy chrząstki stawowej.
Zastrzyki na chondromalację
Kolejną możliwością w leczeniu chondromalacji są iniekcje bezpośrednio do stawu kolanowego zawierające kwas hialuronowy. W ten sposób omija się całą drogę, jaką musi przebyć substancja podawana doustnie. Dzięki temu uzyskujemy wyższą skuteczność terapii. Warto jednak pamiętać, że iniekcje są dużo droższe niż terapia doustna i zazwyczaj nie eliminują występujących zaburzeń, tylko łagodzą objawy i hamują dalszy rozwój choroby [1,2].
Leczenie chirurgiczne
W zaawansowanych stadiach niezbędna będzie interwencja chirurgiczna, obejmująca rekonstrukcje stawu oraz wstawienie protezy.
Rehabilitacja
Chondromalacja rzepki ma swoje przyczyny w długotrwałym przeciążeniu stawów. W związku z tym niezwykle istotna jest wizyta u fizjoterapeuty, który nauczy jak odciążać staw. Fizjoterapia zapewni większą ruchomość stawu, a we wczesnych stadiach może pozwolić na całkowite pozbycie się problemu.
Chondromalacja rzepki — czego nie wolno robić?
W przypadku stwierdzonej chondromalacji rzepki nie powinno się wykonywać sportów obciążających stawy kolanowe. Zalicza się do nich sporty wysiłkowe takie jak bieganie, narciarstwo, jazda konna czy sporty, które mogą skończyć się urazem kolan, takie jak na przykład jazda na deskorolce.
Warto też pamiętać, aby nie pozostawać przez długie godziny ze zgiętymi kolanami. Szczególnie muszą uważać osoby pracujące przy biurku.