Co to jest opryszczka narządów płciowych?

Opryszczka narządów płciowych wywoływana jest przez wirusa opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus, HSV). Zmiany na narządach płciowych powoduje typ 1 oraz 2 wirusa. HSV typu 1 odpowiada za pojawienie się opryszczki w okolicach ust i genitaliów natomiast typ 2 najczęściej powoduje wystąpienie opryszczki tylko na genitaliach [1].

Jak wygląda opryszczka?

Opryszczka narządów płciowych charakteryzuje się zmianami w postaci pęcherzyków, grudek i wrzodów, które często są bolesne. Może znajdować się również w okolicach krocza. Warto pamiętać, że czasami człowiek może być zakażony wirusem HSV i nie prezentować klinicznych objawów. Jest on wtedy nosicielem. Dla pewności stwierdzenia opryszczki można wykonać specyficzne testy wirusologiczne i serologiczne zmian [1,2].

Jakie są wczesne i późne objawy opryszczki narządów płciowych?

Wczesne objawy opryszczki narządów płciowych mogą obejmować uczucie mrowienia, swędzenia w okolicach narządów płciowych, bóle nóg i pośladków, oraz pojawienie się pęcherzyków, które pękają i tworzą bolesne owrzodzenia skóry.

Późne objawy opryszczki narządów płciowych mogą obejmować nawracające owrzodzenia, utrzymujące się przez dłuższy czas, jak również bóle narządów płciowych, problemy z oddawaniem moczu oraz objawy grypopodobne, takie jak gorączka i ogólne złe samopoczucie.

W jaki sposób można zarazić się opryszczką?

Opryszczka narządów płciowych to choroba przenoszona drogą płciową. Można się nią zarazić przez kontakty seksualne z zakażonym partnerem. Z racji tego, że osoba będąca nosicielem wirusa może nie manifestować objawów, to ryzyko zakażenia jest duże. Pamiętajmy także, że wirus opryszczki pospolitej przenosi się również przez pocałunki [1].

Jakie są czynniki ryzyka?

Czynniki ryzyka opryszczki narządów płciowych to młody wiek inicjacji seksualnej, stosunek bez zabezpieczenia w postaci prezerwatyw, duża liczba partnerów seksualnych oraz zakażenie innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Oprócz tego, istotny wpływ ma także podłoże genetyczne, układ odpornościowy oraz styl życia [4,5].

Jak leczyć opryszczkę narządów płciowych?

Opryszczka narządów płciowych jest chorobą przewlekłą i nawracającą. Podobnie bywa w przypadku opryszczki wargowej. Po zakażeniu wirus znajduje się w naszym organizmie. Nie ma możliwości całkowitego jego usunięcia. Nawrotowość zmian jest zmienna i zależy od danej osoby.

Wrzody i pęcherzyki na narządach płciowych mają charakter samoograniczający się. Jednak ich intensywność może być na tyle duża, że zwykle zaleca się leczenie opryszczki narządów płciowych. Czy istnieją leki na opryszczkę narządów płciowych bez recepty?

Pierwsza infekcja wirusem HSV

Według standardów WHO istnieje leczenie bez recepty opryszczki narządów płciowych, gdyż polecanym lekiem jest acyklowir. Występuje on w preparatach na receptę oraz bez (OTC). Poniżej przedstawiamy dawkowanie Heviranu na opryszczkę narządów płciowych.

Tabela 1. Heviran i dawkowanie na opryszczkę narządów płciowych [3].

* W konkretnych sytuacjach klinicznych czas terapii może zostać wydłużony.

Inne substancje lecznicze wykorzystywane do leczenia opryszczki narządów płciowych to:

• Walacyklowir (Vaciclor, Valtrex): 500 mg 2 razy na dobę przez 10 dni.
• Famcyklowir: 250 mg 3 razy na dobę przez 10 dni [3].

Leczenie nawracającej opryszczki narządów płciowych

W przypadku nawracających infekcji dawkowanie walacyklowiru i famcyklowiru jest podobne jak wtedy, gdy opryszczka pojawia się po raz pierwszy. Różni się tylko czas terapii. Jest krótszy – trwa 5 dni [3].

Z badań wynika, że lepsze efekty osiąga się, stosując acyklowir, który zalecany jest nawet kobietom w ciąży. W tym przypadku dawkowanie jest nieco odmienne i prezentuje się tak, jak poniżej:

1. 400 mg 3 razy na dobę przez 5 dni.
2. 800 mg 2 razy na dobę przez 5 dni.
3. 800 mg 3 razy na dobę przez 2 dni.

Nie ma natomiast większych różnic w efektywności terapii pomiędzy powyżej przedstawionymi 3 wariantami dawkowania acyklowiru [3].

Jakie są inne leki na opryszczkę narządów płciowych bez recepty?

Acyklowir stosowany miejscowo

Warto pamiętać, że w przypadku opryszczki na genitaliach nie zaleca się stosowania acyklowiru w postaci leków miejscowych (np. Herpex, Hascovir Lipożel pro, Hevipoint, Hascovir pro). Terapia miejscowa daje bardzo minimalne efekty [2].

Clotrimazolum na opryszczkę narządów płciowych

Czy Clotrimazolum pomaga na opryszczkę narządów płciowych? Zmiany skórne spowodowane są wirusem. Klotrimazol to lek przeciwgrzybiczy, dlatego nie wyleczy problemu.

Maść cynkowa lub Sudocrem na opryszczkę narządów płciowych?

Maść cynkowa lub Sudocrem bywa czasami stosowana na opryszczkę narządów płciowych. Te preparaty mają głównie działanie wysuszające i lekko odkażające. Trzeba zachować ostrożność ze względu na lokalizację i intensywność zmian. Błona śluzowa narządów płciowych jest delikatna i może zostać dodatkowo podrażniona. Sudocrem i maść cynkową zaleca się stosować jedynie w małej ilości i na lekkie zmiany. Nakładanie ich na aktywne owrzodzenia nie jest najlepszym pomysłem.

Co można kupić w aptece na opryszczkę?

Na sam koniec prezentujemy Państwu wybrane leki bez recepty na opryszczkę narządów płciowych dostępne w aptekach.

Tabela 2. Leki na opryszczkę narządów płciowych bez recepty.

Jakie mogą być powikłania nieleczonej opryszczki?

Nieleczona opryszczka narządów płciowych może prowadzić do różnych powikłań. W przypadku nieleczenia wirus opryszczki narządów płciowych może się namnażać i powodować nawracające objawy, takie jak pęcherze i bolesne owrzodzenia skóry w okolicach narządów płciowych. Opryszczka narządów płciowych może również powodować dyskomfort i ból podczas oddawania moczu oraz bolesne owrzodzenia na szyjce macicy u kobiet. Istnieje również ryzyko przeniesienia wirusa na partnera podczas kontaktu seksualnego, co może prowadzić do zakażenia narządów płciowych partnera.

Nieleczona opryszczka narządów płciowych może być również związana ze zwiększonym ryzykiem infekcji wirusami HIV i zwiększoną podatnością na inne infekcje bakteryjne i wirusowe w okolicach narządów płciowych. Dlatego ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia objawów opryszczki, aby rozpocząć odpowiednie leczenie i uniknąć powikłań.

Dlaczego warto zgłosić się do lekarza z opryszczką narządów płciowych?

Warto zgłosić się do lekarza w przypadku opryszczki narządów płciowych z kilku powodów:

1. Prawidłowa diagnoza i leczenie: Lekarz będzie w stanie dokładnie zdiagnozować opryszczkę narządów płciowych i zalecić odpowiednie leczenie.
2. Zwalczanie objawów i zmniejszenie ryzyka powikłań: Opryszczka narządów płciowych może powodować bolesne owrzodzenia, pieczenie i swędzenie w okolicy narządów płciowych. Lekarz może przepisać odpowiednie leki lub leki przeciwwirusowe, które pomogą złagodzić objawy i przyspieszyć gojenie się owrzodzeń. Regularna opieka medyczna pomoże także zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się zakażenia oraz powikłań związanych z opryszczką.
3. Edukacja i zapobieganie: Lekarz może zapewnić ci wiedzę na temat wirusa opryszczki, sposobów przenoszenia i ograniczania ryzyka zakażenia. Będziesz mógł/mogła dowiedzieć się więcej na temat jak chronić siebie i swojego partnera przed zakażeniem, jak radzić sobie z objawami oraz jak unikać przyszłych nawrotów opryszczki.

Dlaczego opryszczka w ciąży może być groźna?

Opryszczka narządów płciowych w ciąży może być groźna z kilku powodów. Podczas porodu, kiedy dziecko przechodzi przez drogi rodne, wirus opryszczki narządów płciowych może być przeniesiony na dziecko. Może to prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zapalenie mózgu, zapalenie skóry, zapalenie oczu lub inne infekcje. Wirus Herpes Simplex może być szczególnie niebezpieczny dla noworodków, którzy mają jeszcze słabe układy odpornościowe, co zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych powikłań.

U kobiet z nawracającą opryszczką narządów płciowych w ciąży istnieje ryzyko zakażenia płodu. To zakażenie może prowadzić do m.in.  przedwczesnego porodu. Wirus opryszczki narządów płciowych może wpływać na rozwój płodu i sprawić, że ciąża będzie wyjątkowo ryzykowna.

Opryszczka narządów płciowych w ciąży może również prowadzić do powikłań dla samej matki. Infekcje opryszczką mogą powodować bolesne owrzodzenia, poważne bóle, problemy z oddawaniem moczu oraz infekcje układu moczowego. W przypadku wystąpienia ciężkich objawów, mogą być konieczne leczenie antywirusowe i opieka medyczna.

Jak uniknąć opryszczki narządów płciowych? 5 zasad profilaktycznych

Profilaktyka opryszczki narządów płciowych ma na celu zmniejszenie ryzyka zakażenia wirusem Herpes simplex. Oto kilka zasad profilaktyki, które można zastosować:

1. Unikaj kontaktu z zakażonymi osobami: Najważniejszym krokiem w zapobieganiu opryszczce narządów płciowych jest unikanie kontaktu z osobami z aktywną opryszczką narządów płciowych. Pamiętaj, że opryszczka może być zaraźliwa nawet wtedy, gdy na skórze nie ma żadnych widocznych objawów.
2. Praktykuj bezpieczny seks: Regularne stosowanie prezerwatywy podczas stosunku płciowego może zredukować ryzyko zakażenia wirusem Herpes simplex. Warto jednak pamiętać, że wirus może przenosić się również poprzez kontakty niepłciowe, takie jak pocałunki i dotyk narządów płciowych.
3. Unikaj współdzielenia osobistych przedmiotów: Wirus Herpes simplex może być przenoszony poprzez współdzielenie osobistych przedmiotów, takich jak ręczniki, naczynia, sztućce czy inne przedmioty codziennego użytku. Ważne jest, aby unikać współdzielenia tych przedmiotów z osobami znanymi jako nosiciele wirusa.
4. Dbaj o higienę osobistą: Dbaj o higienę osobistą, szczególnie w okolicy narządów płciowych. Regularne mycie okolic intymnych wodą i łagodnym mydłem może pomóc w utrzymaniu czystości i zmniejszeniu ryzyka zakażenia.
5. Unikaj stresu: Obniżenie poziomu stresu może pomóc w zapobieganiu nawrotom opryszczki narządów płciowych. Regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych, relaksacja i inne metody zmniejszania stresu mogą mieć pozytywny wpływ na układ odpornościowy i zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby