Uczucie ciężkości nóg, przebiegające z ich opuchnięciem, to często wynik zbyt intensywnego zbierania się płynów. Z definicji, sam obrzęk stanowi nadmierne gromadzenie się płynu poza naczyniami krwionośnymi. Płyn zawarty we krwi nadmiernie wycieka z naczynia, gromadząc się między komórkami, tworząc tym samym opuchnięcia oraz obrzęki.
Jakie są przyczyny obrzęków?
Przepuszczalność naczyń krwionośnych wzrasta m.in. w trakcie stanów zapalnych bądź alergii — wówczas na ściany naczyń oddziaływają substancje, które je uszkadzają i nadmiernie zwiększają ich przepuszczalność. Co więcej, zbyt wysokie ciśnienie krwi sprawia, że więcej płynu wycieka przez ścianę naczynia na zewnątrz. Dzieje się tak w przypadku wielu schorzeń układu sercowo-naczyniowego, w tym zakrzepicy czy niewydolności serca. Inny mechanizm powstawania obrzęków stanowią choroby wątroby, nerek czy niedożywienie, w wyniku których płyn ma nieprawidłowy skład, w tym niewłaściwe stężenie elektrolitów, co nasila jego wyciekanie na zewnątrz naczynia krwionośnego.
Problem zmęczonych i opuchniętych nóg częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Udowodniono, że przynajmniej w jakiejś części za te dolegliwości odpowiedzialne są zmiany hormonalne. Obserwowane jest to w szczególności w ciąży, kiedy wiele kobiet cierpi z powodu opuchniętych nóg. Jednak największy wpływ na opuchnięte i zmęczone nogi ma zbyt długi czas spędzony na nogach, stojąca praca np. w aptece lub wręcz przeciwnie, siedzący tryb życia i długi czas w bezruchu np. praca biurowa [1].
Co zrobić w przypadku zmęczonych i opuchniętych nóg?
Przede wszystkim nie należy się łudzić, że zastosowanie jakiegokolwiek cudownego specyfiku spowoduje, że opuchnięte i bolące nogi nagłe wrócą do normy. W wielu przypadkach oprócz zastosowania pewnych preparatów należy zmienić również tryb życia, gdyż obrzęki najczęściej wynikają z nieprawidłowego stylu życia.
Pomocna może okazać się zmiana obuwia na płaskie z zaokrąglonym przodem. Ważna jest również regularna aktywność fizyczna np. jazda na rowerze czy pływanie w basenie. W przypadku stojącej lub siedzącej pracy należy co jakiś czas robić przerwy, żeby przejść się, rozruszać czy wręcz zrobić nawet szybkie rozciąganie.
Równie ważne jest stosowanie odpowiednio zbilansowanej diety i dbanie o nawodnienie organizmu. Dieta powinna pomóc również w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Osoby z nadwagą, z reguły z powodu obciążenia kości, częściej odczuwają bóle nóg. Nie mniej ważna od wyżej wymienionych jest pielęgnacja nóg. Stosowanie odpowiednich żeli oraz relaksujące kąpiele z pewnością zmniejszą odczuwanie tych dolegliwości.
Jakie substancje mogą zmniejszać obrzęki nóg?
Obrzęknięte i zmęczone nogi wymagają odpowiedniego traktowania. W aptekach są liczne preparaty do smarowania, zawierające substancje czynne, zmniejszające opuchnięcia i przynoszące ulgę ciężkim nogom. Zawierają one poniższe surowce roślinne i związki aktywne:
- hesperydyna — glikozyd flawononowy, uszczelniający naczynia krwionośne i zmniejszający ich przepuszczalność;
- trokserutyna — działa ochronnie na ściany naczyń krwionośnych. Zmniejsza ich przepuszczalność, a jednocześnie zwiększa ich napięcie i elastyczność.
- arnika górska — działa m.in. przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo. Od lat jest wykorzystywana w lecznictwie do zmniejszania opuchnięć, siniaków i obrzęków.
- kasztanowiec zwyczajny — związki zawarte w wyciągu z kasztanowca hamują rozwój stanu zapalnego, działają przeciwwysiękowo, uszczelniają ściany naczyń krwionośnych i przywracają im elastyczność.
- wąkrotka azjatycka — poprawia krążenie obwodowe, obniża ciśnienie krwi, ma także silne właściwości przeciwutleniające.
- oczar wirginijski — ma korzystny wpływ na krążenie obwodowe, poprawia także kondycję naczyń krwionośnych. Wzmacnia i uszczelnia naczynia włosowate, zmniejszając tym samym ich przepuszczalność.
- miłorząb japoński — poprawia mikrokrążenie skórne i wzmacnia ściany naczyń krwionośnych.
- babka lancetowata — związki zawarte w babce lancetowatej uszczelniają naczynia krwionośne, działają przeciwzapalnie oraz przeciwbakteryjnie.
Kiedy warto stosować maść na obrzęki nóg?
Chłodzące żele i maści na obrzęki nóg bez recepty warto stosować w poniższych przypadkach:
- zmęczone, ciężkie i obrzmiałe dłonie, stopy i nogi;
- osoby wykonujące stojącą i siedzącą pracę lub przebywające długo w jednej pozycji;
- w podróży;
- osoby mające skłonność do rozszerzonych i pękających naczynek.
Maść na opuchnięte kostki i nogi — jaką warto wybrać?
Wybierając maść na opuchnięte nogi, warto zwrócić uwagę na ich skład. Powinny one zawierać powyższe składniki, ponieważ mają one udowodnione działanie w redukowaniu obrzęków. W aptece można znaleźć poniższe preparaty.
Nivelazione Skin Therapy Expert
To chłodzący żel na opuchnięte i zmęczone nogi. Składniki aktywne żelu to: hesperydyna, ekstrakt z kasztanowca, arnika. Należy wmasowywać go powolnymi, okrężnymi ruchami. Aplikację warto powtarzać kilkakrotnie w ciągu dnia, do uzyskania pożądanego efektu.
Acerin Cool Relax
Żel chłodzący zawiera wyciąg z kasztanowca oraz z arniki. Żel należy wmasować w zmęczone i opuchnięte części ciała kilka razy dziennie, w zależności od potrzeb.
Veno Terapia Nes Pharma® żel z ekstraktem z kasztanowca
Składnikiem czynnym jest ekstrakt z kasztanowca. Żel należy wcierać kilka razy dziennie. Korzystnie jest wykonywać zabieg na przemian ruchami kolistymi i posuwisto-zwrotnymi. Po ustąpieniu obrzęków warto stosować żel jeszcze przez kilka dni.
Gorvita, żel z kasztanowcem, miłorzębem i babką lancetowatą
Żel ten zawiera trzy wyciągi roślinne: z kasztanowca, babki lancetowatej oraz miłorzębu. Należy stosować go zewnętrznie kilka razy dziennie lub w zależności od potrzeb, wmasowując żel w skórę aż do całkowitego wchłonięcia.
FlosLek Pharma, Pielęgnacja Nóg
Żel na opuchnięte nogi FlosLek zawiera ekstrakt z kasztanowca, arniki oraz z miłorzębu japońskiego. Należy go delikatnie wmasowywać w opuchnięte miejsca dwa razy dziennie, najlepiej rano i wieczorem.
Latan Comfort
Preparat ten występuje w formie żelu do smarowania. Zawiera wyciąg z kasztanowca, z oczaru wirginijskiego, wąkrotki azjatyckiej, a także trokserutynę. Żel należy stosować 4 razy dziennie, nanosząc cienką warstwę na bolące lub opuchnięte miejsca.
Aktywny żel do nóg zmęczonych
Zawiera wyciągi z kasztanowca, miłorzębu i babki lancetowatej zawarte w preparacie mają działanie przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Preparat ponadto poprawia ukrwienie skóry, zmniejsza uczucie zmęczenia nóg, jednocześnie intensywnie nawilżając skórę. Żel nanosi się na skórę i lekko wmasowuje w miejscu bólu.
Esceven żel
Lek ten zawiera 83,5 mg/g wyciągu gęstego z nasion kasztanowca oraz 50 j.m./g heparyny sodowej. Młodzież powyżej 12. roku życia i dorośli mogą stosować 1 g żelu w 3 razy dziennie przez okres 2 tygodni.
Sapoven T żel
1 gram żelu zawiera 20 mg trokserutyny i 100 mg zagęszczonego wyciągu z nasion kasztanowca (standaryzowanego na zawartość 10 mg glikozydów trójterpenowych w przeliczeniu na bezwodną escynę). Dorośli mogą wcierać żel 2-3 razy dziennie.
Venescin żel
1 g żelu zawiera 118 mg wyciągu gęstego z nasion kasztanowca i 20 mg trokserutyny. Lek stosuje się 2 razy dziennie.
Heparin-Hasco żel
1 g żelu zawiera 250 j.m. heparyny sodowej. Żel stosuje się od 2 do 3 razy na dobę.
Lioton 1000 żel
1 g żelu zawiera 1000 j.m. heparyny sodowej. Może być stosowany przez młodzież powyżej 12. lat i dorosłych od 1 do 3 razy dziennie.
Jakie są domowe sposoby na opuchliznę nóg?
Istnieje kilka domowych sposobów, które mogą pomóc zmniejszyć obrzęki nóg lub opuchliznę. Oto kilka powszechnych metod:
- Chłodzenie i masaż wodny: Stosowanie zimnych okładów lub moczenie stóp w zimnej wodzie może pomóc zmniejszyć obrzęki;
- Nawadnianie organizmu: Utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia może zapobiegać zatrzymywaniu płynów i zmniejszyć ryzyko obrzęków;
- Unikanie przegrzewania ciała: Nadmierne ciepło może przyczyniać się do obrzęków, dlatego należy unikać gorących otoczeń i nadmiernego narażania na słońce;
- Ograniczenie spożycia alkoholu: Alkohol może prowadzić do odwodnienia i przyczyniać się do obrzęków, dlatego dobrze jest ograniczyć lub całkowicie unikać spożycia alkoholu;
- Zdrowa dieta: Zrównoważona dieta bogata w owoce, warzywa i niskosodowe produkty może pomóc w zmniejszeniu obrzęków;
- Unikanie wysokich obcasów i ciasnej odzieży: Noszenie wygodnych butów i luźnej odzieży może poprawić krążenie i zmniejszyć obrzęki;
- Kąpiele stóp z solą: Moczenie stóp w ciepłej wodzie z solą Epsom lub solą morską może pomóc zmniejszyć obrzęki i zrelaksować mięśnie.
Podsumowanie
Aby złagodzić nieprzyjemne objawy zmęczonych i opuchniętych nóg, pacjenci z reguły sięgają po kosmetyki. Produkty tego typu najczęściej dają uczucie chłodu, świeżości i poczucia ulgi. Dzieje się tak, ponieważ poprawiają mikrokrążenie w stopach i łydkach oraz uszczelniają małe naczynia krwionośne. Jednocześnie warto zadbać o komfort pracy, szczególnie jeżeli ma się typowo stojąca lub siedzącą pracę. Wykonywanie ćwiczeń podczas przerw również może pomóc. Dodatkowo nie wolno zapominać o odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej. Jeżeli pomimo wprowadzenia tych zmian i zabiegów, dolegliwości się nie zmniejszają lub wręcz się nasilają, najlepiej skontaktować się z lekarzem. Bóle nóg mogą być objawem poważniejszych chorób, jak np. przewlekła niewydolność żylna czy zatorowość żylna. Z tego względu nie wolno lekceważyć tych objawów!