Co to jest choroba kociego pazura?

Choroba kociego pazura zwana również gorączka kociego pazura jest bakteryjną chorobą odzwierzęcą. Wywołują ją bakterie Gram-ujemne z rodzaju Bartonella (Bartonella henselae, Bartonella clarridgeiae). Została po raz pierwszy opisana przez Henriego Parinauda w 1889 roku. Najczęściej przenoszone są przez koty, które co ciekawe nie chorują na nią. Szacunkowe dane mówią, że nawet ok. 80% kotów może być jej nosicielami. Oprócz kotów chorobą można się zarazić również od pcheł, gryzoni, kleszczy czy królików [1].

W Polsce najwięcej zachorowań odnotowuje się wśród dzieci do 15. roku życia w okresie jesienno-zimowym. W Polsce choroba kociego pazura nie występuje aż tak powszechnie jak w wilgotnym i ciepłym klimacie. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych Ameryki z powodu tej choroby, co roku hospitalizowanych jest ok. tysiąca osób, a choruje niespełna 10 osób na 100 000. Do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez zadrapanie lub ugryzienie przez kota. Można się również zarazić poprzez polizanie przez kota uszkodzonej skóry czy rany. Z kolei pomiędzy kotami bakterie z rodzaju Bartonella najczęściej są przenoszone przez pchły [2].

Jakie są objawy choroby kociego pazura?

Najczęściej w początkowej fazie choroba ma bezobjawowy przebieg. Może pojawić się zapalna grudka w miejscu zadrapania/ugryzienia. Następnie w przeciągu 1-6 tygodni często pojawia się miejscowy stan zapalny węzłów chłonnych i gorączka. Dodatkowo często obserwowane są bóle głowy i nadmierne zmęczenie. Objawy te często mylone są z pospolitym przeziębieniem lub grypą. Powiększenie węzłów chłonnych utrzymuje się jednak przez długi czas. Najczęściej samoistnie ustępuje w przeciągu 2 do 6 miesięcy [1,2].

W większości przypadków choroba ustępuje samoistnie w ciągu 6 miesięcy. Rzadziej obserwowany jest cięższy przebieg choroby. Może w nim dojść do zropienia węzłów chłonnych, wątroby i śledziony. Niekiedy w przebiegu choroby dochodzi do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego z encefalopatią i drgawkami. Zdarzają się również bóle brzucha, podbrzusza oraz zmiany w kościach [3].

Do czego może doprowadzić choroba kociego pazura?

Możliwe powikłania po chorobie kociego pazura to między innymi:

• encefalipatia;
• zmiany w zachowaniu;
• drgawki;
• zaburzenia koordynacji ruchowej;
• zespół Parinauda;
• zapalenie mózgu;
• niedokrwistość;
• powiększenie śledziony i wątroby;
• zapalenie płuc i opłucnej;
• zajęcie nerwu wzrokowego i siatkówki [1,3].

Jak diagnozuje się chorobę kociego pazura?

Pełna diagnoza tego schorzenia składa się z poniższych elementów:

• dokładny wywiad i badanie pacjenta;
• poszukiwanie zmian skórnych po potwierdzeniu podrapania lub polizania przez kota;
• sprawdzenie stanu węzłów chłonnych;
• chorobę należy różnicować od innych chorób, gdzie również powiększone są węzły chłonne np. angina, ostre zapalenie gardła, mononukleoza czy toksoplazmoza;
• potwierdzenie choroby w badaniu serologicznym [1].

Jak wygląda leczenie?

Do leczenia choroby kociego pazura wykorzystuje się:

• antybiotykoterapia przez co najmniej 10 dni np. azytromycyną np. Summamed, Azitrolek czy doksycykliną np. Unidox Solutab lub Doxycilinum Polfarmex;
• w przypadku gorączki stosuje się leki na bazie paracetamolu np. Efferalgan, Paracetamol Aflofarm czy ibuprofenu np. Ibuprom, czy Lizymax;
• wilgotne okłady stosowane na powiększone węzły chłonne;
• jeżeli występuje ropa, należy ją zdrenować, nakłuć i oczyścić węzeł chłonny [1]

Jak uniknąć zachorowania?

Aby uniknąć choroby kociego pazura, należy przestrzegać poniższych zasad profilaktycznych:

• należy unikać nawet przypadkowych zadrapań i ugryzień przez koty;
• nie podchodzić i nie próbować głaskać dziko żyjących kotów;
• szczególnie ostrożne w kontaktach z kotami powinny być pacjenci w stanie immunosupresji oraz z nieprawidłowościami zastawek serca;
• należy regularnie stosować środki przeciwpchelne u wychodzącego kota domowego (pchły przenoszą bakterie odpowiedzialne za tą chorobę pomiędzy kotami) [2].