Witamina D dla dzieci – czy warto?

Witamina D to witamina rozpuszczalna w tłuszczach. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu dzieci, ale również dorosłych. Odpowiada za wiele procesów, np.:

• prawidłowy rozwój kości i działanie układu mięśniowego,
• funkcjonowanie układu odpornościowego,
• zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy u dzieci,
• odpowiada za utrzymywanie prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, w tym zmniejsza ryzyko pojawienia się chorób [1,2].

Zagłębiając się w mechanizm działania witaminy D, można stwierdzić, że bierze udział w wielu przemianach w organizmie, jednak w przypadku dzieci najważniejszy może być fakt, że reguluje poziom wapnia i fosforu, zapewniając odpowiednią mineralizację i wzrost kości [2].

Gdzie znaleźć witaminę D?

Wszelkie witaminy i minerały w pierwszej kolejności powinny być pozyskiwane z naturalnych źródeł, tj. diety. W jakich produktach żywnościowych znajdziemy duże ilości witaminy D? Duże stężenie zawierają:

• Ryby, np. łosoś, tuńczyk, sardynki.
• Tran, czyli olej z wątroby dorsza.
• Żółtka jaj.
• Wątroba wołowa.

Witamina D i opalanie się

Co ciekawe, witaminę D możemy produkować również my sami. Dzieje się to podczas opalania się, a konkretniej w czasie przebywania na słońcu. W naszej skórze znajduje się substancja, która pod wpływem promieniowania UV przechodzi przez szereg przemian i w efekcie powstaje pożądana przez nas witamina D.

Jednak nie dzieje się to zawsze. Synteza witaminy D jest skomplikowana. Zachodzi jedynie wtedy, kiedy promieniowanie świetlne o określonej długości fal pada na naszą skórę. Bardzo dużo zależy od regionu świata, w którym żyjemy. Istnieją miejsca, gdzie czasami nawet przez 6 miesięcy w roku nie zachodzą odpowiednie warunki do naturalnej produkcji witaminy D [3].

Najlepsza pora do naturalnej produkcji witaminy D przez skórę jest między 10 a 15 w słoneczne dni. Pamiętajmy, że zastosowanie, np. kremów z filtrem UV bardzo mocno zmniejsza lub całkowicie hamuje jej powstawanie. Chodzenie z zakrytymi przez ubrania nogami i rękami również blokuje syntezę witaminy D [3].

Nie zawsze także przysłowiowe “15 do 30 minut” chodzenia po słońcu będzie wystarczające, gdyż wiele zależy od czynników osobniczych i środowiskowych, np. zanieczyszczeń powietrza [3].

Witamina D dla dzieci – dawkowanie

Wiemy już, że nie zawsze naturalne źródła pokrywają dzienne zapotrzebowanie na witaminę D dla dzieci. Jak w takim razie ją dawkować? Ile jednostek witaminy D dla dzieci to odpowiednia ilość?

Najpierw sprawdź stężenie witaminy D!

Przed rozpoczęciem suplementacji witaminą D u dzieci, ale również u dorosłych, należy sprawdzić jej stężenie w organizmie. Poziom witaminy D bada się z surowicy krwi. Tabela 1 prezentuje zalecane stężenia 25(OH)D, czyli kalcydiolu.

Tabela 1. Poziom witaminy D na podstawie stężenia kalcydiolu w surowicy krwi [4,5].

Najlepiej utrzymywać stężenie kalcydiolu w surowicy krwi od 20 do 50-60 ng/ml. Jeśli dziecko ma mniej niż 20 ng/ml powinniśmy rozważyć suplementację, a jeśli w okolicach 50 ng/ml, to można ją przerwać.

Witamina D dla dzieci – ile jednostek? Ile mikrogramów?

Druga ważna kwestia to określenie dziennego zapotrzebowania na witaminę D dla dzieci. Jednak przed tym powinniśmy poznać, w jaki sposób producenci leków i suplementów diety z witaminą D dla dzieci określają jej dawkowanie.

Najczęściej używa się jednostek międzynarodowych (IU) lub mikrogramów. Trzeba pamiętać, że:

• 1 mikrogram (µg) = 40 jednostek (IU) witaminy D.

Na potrzeby artykułu będziemy korzystali z jednostek międzynarodowych (IU) witaminy D, gdyż jest to najprostsza i najczęściej spotykana jednostka.

Ile witaminy D podać dziecku?

W końcu przechodzimy do kwestii dawkowania witaminy D dla dzieci. Ile jednostek powinniśmy podawać? Zalecane dobowe dawkowanie witaminy D dla dzieci prezentuje Tabela 2.

Tabela 2. Zalecana dobowa suplementacją witaminą D u dzieci [4,6-7].

Witamina D dla dzieci – jak długo podawać?

Najlepszą odpowiedzią na pytanie “Jak długo podawać dziecku witaminę D” jest: do momentu osiągnięcia odpowiedniego poziomu. Po rozpoczęciu suplementacji najlepiej po około 2-3 miesiącach zrobić badanie kontrolne.

Poziom wzrostu stężenia witaminy D w organizmie zależy od wielu czynników i ciężko określić uniwersalną szybkość. Jednak niektóre badania twierdzą, że przyjmowanie 100 IU witaminy D przez okres od 3 do 4 miesięcy pozwala na zwiększenie stężenia kalcydiolu w surowicy krwi o 1 ng/ml [8].

W rzeczywistości rekomendowane dawki umieszczone w tabeli 2 są bezpiecznie dla stosowania u dzieci przez cały rok. Stosując odpowiednią dietę i rozważną suplementację nie przekroczymy zalecanych poziomów witaminy D w organizmie dzieci.

Jaka jest najlepsza witamina D dla dzieci?

W aptekach znajdziemy mnóstwo preparatów z witaminą D dla dzieci. Jaki będzie najlepszy? Ciężko to stwierdzić, ale jedno jest pewne. Zawsze lepiej wybrać lek niż suplement diety. Dla dzieci prostsza w podawaniu będzie witamina D w formie płynnej, np. kropelki.

Istnieją także kapsułki twist-off. To witamina D w formie płynnej zamknięta w kapsułce do otwierania. Po urwaniu główki kapsułki można łatwo podać preparat dziecku, nawet bezpośrednio do buzi.

Tabela 3. prezentuje wybrane preparaty z witaminą D dla dzieci.

Tabela 3. Wybrane leki i suplementy diety z witaminą D dla dzieci.