Azytromycyna i makrolidy

Azytromycyna to antybiotyk należący do grupy makrolidów. Te leki działają w taki sposób, że blokują pewien etap powstawania białek bakteryjnych. Ogólnie te antybiotyki wykazują działanie bakteriostatyczne, czyli hamują rozwój i powstawanie nowych bakterii. Natomiast istnieją pewne dowody, które pokazują, że w stosunku do niektórych mikroorganizmów makrolidy mogą działać też bakteriobójczo. Co ciekawe, działają one także przeciwzapalnie [1,2].

Leki z azytromycyną

Azytromycyna występuje w aptekach pod różnymi nazwami, dlatego Tabela 1. klasyfikuje najczęściej występujące leki z azytromycyną.

Tabela 1. Wybrane leki z azytromycyną.

Sumamed – czy to silny antybiotyk?

Jednym z przedstawicieli makrolidów, a konkretniej azytromycyny jest preparat leczniczy Sumamed. Występuje on w formie kapsułek twardych oraz proszku do sporządzania zawiesiny doustnej w różnych dawkach. Czy Sumamed to silny antybiotyk? Azytromycyna wykazuje szerokie spektrum działania, np. na:

• Tlenowe bakterie G(+).
• Beztlenowe bakterie G(+) i G(-).
• Bakterie atypowe, np. Chlamydie lub Mycoplasma.
• Haemophilus influenzae (głównie tytułowa azytromycyna) [1,2].

Sumamed, Azimycin lub Azycyna to bardzo mocne antybiotyki. Z ich wykorzystaniem leczy się infekcje, takie jak:

• Górne i dolne drogi oddechowe (np. ostre zapalenie oskrzeli, umiarkowane zapalenie płuc, śródmiąższowe zapalenie płuc).
• Zakażenia skóry i tkanek miękkich (włącznie z wtórnymi, ropnymi zapaleniami skóry).
• Choroby przenoszone drogą płciową (wywołane przez Chlamydie).
• Ostre zapalenie ucha środkowego [3].

3-dniowy antybiotyk na zapalenie ucha

Zapalenie ucha to bardzo nieprzyjemna dolegliwość. Jeśli infekcja dotyczy ucha zewnętrznego, to czasami wystarczy leczenie kroplami ze składnikami przeciwzapalnymi. Niestety, jeśli choroba rozwinie się i dotyczy ucha środkowego, to zwykle antybiotyk jest niezbędny. 3-dniowym antybiotykiem na zapalenie ucha środkowego jest azytromycyna. Azytromycyna osiąga duże stężenie w uchu środkowym. Pomimo określenia – 3-dniowy antybiotyk na zapalenie ucha – lek działa faktycznie dłużej i określa się to mianem efektu poantybiotykowego. Bakterie narażone na kontakt z azytromycyną wykazują długotrwałe zaburzenia w swoim funkcjonowania, nawet pomimo tego, że faktycznie leku w organizmie już nie ma [4].

Azytromycyna wydaje się być również lepsza w leczeniu zapaleniu ucha środkowego u dzieci niż połączenie amoksycyliny z kwasem klawulanowym. Efekty terapeutyczne są podobne, ale niektóre badania wskazują na mniej działań niepożądanych po azytromycynie [5].

Kiedy zaczyna działać azytromycyna?

Każdy z nas oczekuje szybkiego efektu po zażyciu leku. To zrozumiałe – nikt nie chce długo chorować. Dlatego pewnie często lekarze i farmaceuci mogą się spotkać z pytania typu: “Kiedy zaczyna działać Sumamed?”, “Jak szybko zaczyna działać Azimycin?” albo “Kiedy ta Azycyna zaczyna działać?”.

Według danych literaturowych maksymalne stężenie po podaniu doustnie 500 mg azytromycyny wynosi 0,4 µg/ml. Największe stężenie leku osiąga się po około 2 godzinach od podania. Na tej podstawie można stwierdzić, że lek zaczyna działać około 2 godzin po przyjęciu pierwszej dawki [3].

Jak długo działa Azycyna?

Druga ważna kwestia to jak długo działa Azycyna lub jak długo działa Sumamed 500 – jak długo działa azytromycyna? Najlepiej posłużyć się tutaj wartością MIC. MIC to najmniejsze stężenie hamujące (ang. Minimal Inhibitory Concentration), czyli najmniejsze stężenie antybiotyku, powyżej którego dochodzi do zatrzymania wzrostu i procesów życiowych bakterii. Jeśli MIC spada poniżej pewnej wartości (które są charakterystyczne dla konkretnych bakterii i przypadków), to antybiotyk nie działa. Jednak w przypadku azytromycyny występuje efekt poantybiotykowy, który przedłuża “działanie” leku, a dokładniej to upośledza funkcje życiowe bakterii.

Azytromycyna – dawkowanie

W celu poprawnej terapii należy przyjmować lek przez ustaloną liczbę dni w odpowiedniej dawce. Dawkowanie azytromycyny zestawiono w Tabeli 2.

Tabela 2. Dawkowanie azytromycyny ze względu na wiek [3].

Azytromycyna i działania niepożądane

Azytromycyna, np. Azycyna czy Sumamed 500 to bardzo silne antybiotyki. Są dobre i bezpieczne, jednak jak każde leki wykazują pewne działania niepożądane.

Najczęstsze działania niepożądane dotyczą układu pokarmowego i są to:

• biegunka,
• nudności i wymioty,
• ból brzucha.

Czasami pacjenci skarżą się także na ból głowy [3].

O czym pamiętać przy stosowaniu azytromycyny?

Poprawne dawkowanie

Pierwsza i podstawowa zasada przy stosowaniu każdego antybiotyku to jego prawidłowe przyjmowanie. Lek należy zażywać przez określoną przez lekarza ilość dni. Nie można skracać ani przedłużać terapii, jak również pomijać lub zwiększać dawek.

Interakcje z lekami

Azytromycyna wykazuje interakcje z szeroką gamą leków, jednak warto pamiętać o lekach zobojętniających, czyli tych na zgagę, które działają szybko, ale krótko, np. Manti, Gaviscon, Rennie. Podczas jednoczesnego stosowania może dojść do spadku stężenia azytromycyny nawet o ¼, co może zahamować działanie leku, jeśli stężenie spadnie poniżej MIC. Jeśli musisz przyjmować leki zobojętniające, to zastosuj kilkugodzinny odstęp czasowy [3].

Azytromycyna a alkohol

Raczej panuje przekonanie, żeby nie łączyć leków z alkoholem i jest to bardzo dobre. Alkohol sam w sobie jest szkodliwy, a przy niektórych lekach może dojść do niebezpiecznych interakcji. Jak wygląda to w przypadku azytromycyny i alkoholu?

Dostępne dane nie wykazują interakcji pomiędzy azytromycyną a alkoholem. Wynika z tego, że teoretycznie można przyjmować te związki razem. Jednak azytromycyna często daje zaburzenia pokarmowego, typu nudności czy wymioty, które może spotęgować alkohol, dlatego rozsądnym jest niełączenie tych dwóch substancji [6].