Witamina A+E – na co pomaga?

Witamina A oraz E są rozpuszczalne w tłuszczach, dlatego nie można przesadzać z ich suplementacją. Ich niedobór, jak i nadmiar jest niebezpieczny dla zdrowia. Na początku dowiemy się, do czego tak naprawdę są nam potrzebne te witaminy.

Na co pomaga witamina A?

Witamina A jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku. Niedobór witaminy A może doprowadzić do kseroftalmii. Jest to choroba polegająca na wysychaniu oka, więc można by powiedzieć, że jest zbliżona do zespołu suchego oka, jednak w rzeczywistości jest jeszcze bardziej niebezpieczna, bo wysychaniu może ulegać całe oko (a nie tylko zewnętrzne części). Dodatkowo pojawia się zmętnienie oka i może dojść do infekcji, nawet z pojawieniem się owrzodzeń, co w efekcie może prowadzić do uszkodzenia narządu wzroku [1,2].

Niedobór witaminy A zaburza przemiany biochemiczne w oku i może prowadzić do pogorszenia nocnego widzenia, tzw. kurzej ślepoty [3].

Witamina A odgrywa dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu skóry. Stosuje się ją do leczenia ran przewlekłych, jak i ostrych. W aptekach można znaleźć maści z dużą zawartością witaminy A polecane, np. na otarcia lub wysuszoną skórę. Badania dowodzą, że miejscowe, jak i ogólne stosowanie witaminy A przyspiesza procesy regeneracji naskórka [4].

Witamina A odpowiada również za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, rozwój kości, powstawanie czerwonych krwinek i ogólne działanie organizmu. Ze względu na swoje szerokie zastosowanie jej niedobory są niebezpieczne u kobiet w ciąży oraz noworodków. Co prawda w naszym regionie nie występują niedobory witaminy A i rutynowe podawanie witaminy A tym osobom nie jest zalecane, jednak w rejonach, takich jak np. Afryka czy Azja istnieją takie rekomendacje [1,5].

Na co pomaga witamina E?

Witamina E jest uznawana jako antyoksydant. Z tego powodu jest niezbędna w naszym organizmie. Co prawda, jeśli stosuje się normalną dietę i nie ma problemów z zaburzeniami odżywiania lub trawieniem tłuszczów, to niedobory witaminy E są bardzo rzadkie.

Witamina E jest niezbędna do prawidłowego działania układu odpornościowego. Wspiera procesy antyzapalne i przeciwdziała nadmiernej agregacji płytek krwi. Jej niedobory mogą prowadzić do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, np. zakrzepów [6].

Niedobory witaminy E mogą również powodować zwyrodnienie plamki żółtej i problemy z widzeniem [6].

Jakie są naturalne źródła witaminy A i E?

Jeśli chodzi o podaż witaminy A+E z diety to włączenie produktów ze sporą ilością tych witamin jest bezpieczne dla zdrowia. Ciężko przedawkować te witaminy, stosując bogatą i zróżnicowaną dietę. Należy jedynie unikać nadmiernego spożywania wątróbki, gdyż zawiera ona bardzo duże ilości witaminy A.

Które produkty żywnościowe zawierają najwięcej witaminy A i E? Poniżej przedstawiamy listę produktów żywnościowych o dużej zawartości witamin:

• Witamina A:
  • Wątroba wołowa.
  • Słodkie ziemniaki.
  • Szpinak.
  • Marchew.
  • Śledź.
  • Ser ricotta.
  • Mleko.
  • Jajko.
  • Brokuły.
  • Tuńczyk.
• Witamina E:
  • Oleje roślinne, np. z kiełków pszenicy, sojowy, słonecznikowy, z krokosza barwierskiego.
  • Pestki słonecznika.
  • Orzechy laskowe.
  • Migdały.
  • Masło orzechowe.
  • Orzechy ziemne [6,7].

Witamina A+E – jaka najlepsza?

Jaka jest najlepsza witamina A+E? Pacjenci najczęściej wybierają suplement Olimp Gold-Vit A+E. Witamina A to popularne określenie całej grupy rozpuszczalnych w tłuszczach retinoidów, głównie retinolu i estrów retinylu. W organizmie różne bioaktywne formy retinolu i karotenoidów przechodzą w formę retinolu. Z tego względu często zapotrzebowanie na witaminę A określa się w równoważnikach retinolu, co przedstawia się następująco:

• 1 µg równoważnika retinolu (RAE) = 1 µg czystego retinolu = 2 µg beta-karotenu z suplementów diety = 12 µg beta-karotenu z pożywienia = 24 µg alfa-karotenu z pożywienia [7].

Natomiast w suplementach diety i lekach witamina A występuje w jednostkach międzynarodowych (IU, j.m.) i przelicznik wygląda wtedy tak:

• 1 IU retinolu = 0,3 µg RAE.
• 1 IU beta-karotenu z suplementów diety = 0,3 µg RAE.
• 1 IU beta-karotenu z diety = 0,05 µg RAE.
• 1 IU alfa-karotenu z diety = 0,025 µg RAE [7].

Witamina E podobnie jak A występuje w różnych formach, ale dla nas najważniejszy jest alfa-tokoferol. Przelicznik prezentuje się tak jak poniżej:

• 1 mg ekwiwalentu alfa-tokoferolu = 1,49 IU naturalnej lub 2,22 syntetycznej formy witaminy E [6].

Jak bezpiecznie stosować witaminę A+E?

Przed rozpoczęciem suplementacji witaminami A+E najrozsądniej byłoby wykonać oznaczenie poziomu tych witamin w surowicy krwi. Wtedy najprościej jest określić niezbędną dzienną dawkę witamin i czas terapii. Jednak oznaczenie witaminy A+E nie jest rutynowym badaniem, dlatego sporo osób decyduje się przyjmować suplementy i leki z witaminami A+E codziennie.

Oto wskazówki dotyczące bezpiecznego stosowania witaminy A+E:

1. Przestrzegaj zaleconej dawki: Ważne jest, aby stosować zalecaną dawkę witaminy A+E, która jest podana na opakowaniu suplementu lub zgodnie z zaleceniami profesjonalisty medycznego. Nadmiar witaminy A+E może prowadzić do problemów zdrowotnych.
2. Zróżnicuj źródła: Zamiast polegać tylko na suplementach, postaraj się uzyskać witaminę A+E ze zrównoważonej diety, która obejmuje różne źródła pożywienia. Warzywa, owoce, orzechy i nasiona mogą naturalnie dostarczać te witaminy.
3. Skonsultuj się z profesjonalistą medycznym: Jeśli masz jakieś choroby przewlekłe lub jesteś w ciąży lub karmisz piersią, najlepiej skonsultować się z profesjonalistą medycznym przed rozpoczęciem nowego reżimu suplementów.
4. Zwróć uwagę na możliwe interakcje: Suplementy z witaminą A+E mogą oddziaływać z niektórymi lekami, takimi jak leki przeciwkrzepliwe lub retinoidy. Dlatego istotne jest poinformowanie profesjonalisty medycznego o wszystkich lekach i suplementach, które przyjmujesz.
5. Obserwuj ewentualne działania niepożądane: Chociaż witamina A+E jest ogólnie uważana za bezpieczną, gdy jest stosowana zgodnie z zaleceniami, ważne jest monitorowanie organizmu pod kątem ewentualnych nietypowych objawów lub skutków ubocznych. Jeśli wystąpią jakiekolwiek działania niepożądane, należy przerwać stosowanie i skonsultować się z profesjonalistą medycznym.

Witamina A+E w tabletkach i kapsułkach

Najprostszą formą suplementacji witaminy A+E będzie stosowanie preparatów z apteki. Poniżej przedstawiamy wybrane produkty, które zawierają witaminę A+E.

Tabela 1. Wybrane preparaty z witaminą A+E.

* W 1 kapsułce lub tabletce.

Jak długo stosować witaminę A+E?

Jak stosować witaminę A+E? Jeśli lekarz nie zaleci inaczej, to standardowo przyjmuje się 1 tabletkę lub kapsułkę na dobę w trakcie lub po posiłku. Natomiast jak długo stosować witaminę A+E? Najbezpieczniej aż do znormalizowania niedoborów. Po pewnym okresie suplementacji, np. 1 miesiąc, warto zrobić badania kontrolne, aby poznać poziom witamin w organizmie.

Pomocne w ustaleniu czasu stosowania witaminy A+E będą poziomy zalecanego dziennego spożycia, które prezentują poniższe tabele.

Tabela 2. Zalecane dzienne spożycie witaminy A (określane jako µg RAE) [7].

Tabela 3. Zalecane dzienne spożycie witaminy E (określane jako mg alfa-tokoferolu) [6].

Dlaczego warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji?

Warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji witaminą A i E z kilku powodów. Przede wszystkim, zbyt duża ilość tych witamin może być szkodliwa dla organizmu. Witaminy A i E są witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach, co oznacza, że mogą się one gromadzić w organizmie i prowadzić do toksyczności, jeśli są przyjmowane w nadmiarze przez dłuższy okres czasu. Ponadto, pewne schorzenia medyczne i przyjmowane leki mogą zwiększać ryzyko toksyczności związaną z suplementacją witaminami A i E.  Lekarz będzie w stanie ocenić zapotrzebowanie danej osoby na te witaminy oraz określić bezpieczne i właściwe dawkowanie [12].

Jakie mogą być skutki przedawkowania witaminy A?

Nadmiar witaminy A może prowadzić do szeregu negatywnych skutków dla zdrowia. Niektóre z potencjalnych skutków nadmiaru witaminy A to:

1. Toksyczność: Długotrwały nadmiar witaminy A może prowadzić do toksyczności organizmu, zwanej hipowitaminozą A. Może ona objawiać się osłabieniem, bólami głowy, nudnościami, wymiotami, suchością skóry, zmianami w zachowaniu, problemy ze wzrokiem, a nawet uszkodzeniem narządów.
2. Problemy ze skórą: Nadmiar witaminy A może powodować łuszczenie i suchość skóry, a także zwiększać ryzyko wystąpienia trądziku.
3. Problemy z układem kostnym: Nadmiar witaminy A może wpływać na odbieranie wapnia przez kości, co może prowadzić do osteoporozy i zwiększonego ryzyka złamań.
4. Wzrost wątroby: Przedawkowanie witaminy A może prowadzić do powiększenia wątroby, co nazywane jest hepatomegalią.
5. Wpływ na ciążę: Nadmiar witaminy A w ciąży może być szkodliwy dla płodu i prowadzić do wad wrodzonych [8,9].

Jakie mogą być skutki przedawkowania witaminy E?

Przedawkowanie witaminy E może mieć następujące skutki:

1. Zaburzenia krzepliwości krwi: Nadmiar witaminy E może prowadzić do nadmiernego rozrzedzenia krwi, co może zwiększać ryzyko krwawień i powodować trudności w krzepnięciu krwi.
2. Zaburzenia układu pokarmowego: Przedawkowanie witaminy E może powodować bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunkę.
3. Pogorszenie czynności tarczycy: Nadmiar witaminy E może wpływać na czynność tarczycy, co może prowadzić do nieprawidłowości hormonalnych i innych problemów zdrowotnych.
4. Bóle głowy i kołatanie serca: Przedawkowanie witaminy E może powodować bóle głowy, zawroty głowy oraz kołatanie serca.
5. Osłabienie mięśni: W niektórych przypadkach nadmiar witaminy E może powodować osłabienie mięśni.
6. Uczucie zmęczenia: Przedawkowanie witaminy E może prowadzić do uczucia zmęczenia i ogólnego osłabienia [10,11].