Jak często chodzimy do dentysty?

Przyjmuje się, że dorosły człowiek powinien odwiedzać gabinet dentystyczny przynajmniej raz na sześć miesięcy. Jednak w praktyce wygląda to zgoła inaczej. Według badania opublikowanego w 2019 r. przez Główny Urząd Statystyczny (analiza statystyczna Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia), wizyty u stomatologa odbywają częściej panie niż panowie. Różnice zauważalne są również w przypadku osób zamieszkujących miasto oraz wieś – populacja miejska nieco częściej odwiedza gabinet stomatologa (62%) niż mieszkańcy mniejszych miejscowości (55%). Jednocześnie w obu przypadkach obserwuje się tendencję wzrostową w stosunku do poprzednich lat. 

Warto podkreślić, że 9 na 10 ankietowanych deklaruje, że dba o regularne przeglądy stomatologiczne swoich dzieci. Potwierdzają to statystyki – aż 84-88% wizyt u lekarza dentysty dotyczy pacjentów w wieku od 5 do 14 lat. Najmniej liczną grupę stanowią zaś seniorzy powyżej 80. roku życia (niespełna 17%).

Co ciekawe, z badania wynika, że koszty leczenia dentystycznego przekraczają możliwości finansowe ok. 6% ankietowanych Polaków. Nie ma z tym problemu ok. 70% badanych, zaś pozostałe 24% nie odbyło ani jednej wizyty w ciągu roku [1].

Jakie są przyczyny bólu zęba?

Odontalgia, bo tak fachowo określa się ból zęba, jest specyficznym rodzajem dolegliwości, która znacznie obniża jakość życia pacjenta. Wynika często z rozwoju stanu zapalnego w obrębie miazgi zęba i/lub tkanek okołowierzchołkowych, ale nie tylko. Ból zęba może być następstwem zmian próchniczych, infekcji, a także różnego rodzaju urazów (np. wybicia zęba) (Czytaj także: Co zrobić z wybitym zębem?).

W patomechanizmie powstawania bólu zęba kluczowe znaczenie mają aktywność włókien nerwowych (odpowiadające za ból kłujący/ostry bądź tępy i długotrwały) oraz zmiany w obrębie mikrokrążenia (determinujące ból pulsujący) [2].

Co zrobić, gdy boli ząb?

Naturalnym odruchem większości z nas jest oczywiście telefon do stomatologa. Jednak w świetle różnych okoliczności nie zawsze możemy skorzystać z pomocy dentystycznej “od ręki”. W takiej sytuacji możemy sięgnąć po doraźne środki zaradcze w postaci leków przeciwbólowych. 

W przypadku bólu umiarkowanego, ale utrudniającego normalne funkcjonowanie warto sięgnąć po działający przeciwbólowo (ale nie przeciwzapalnie!) paracetamol (Apap, Paracetamol Aurovitas, Efferalgan tabl. musujące) w dawce maksymalnej nieprzekraczającej 4000 mg na dobę. Paracetamol występuje także m.in. w połączeniu z kofeiną (Apap Extra), która potęguje efekt działania, jednak w przypadku występowania zaburzeń rytmu serca stosowanie preparatu jest niezalecane (Czytaj także: Jaki lek przeciwbólowy wybrać?).

Jeśli nie istnieją ku temu przeciwwskazania, zamiast paracetamolu możemy sięgnąć po niesteroidowe leki przeciwzapalne (działające zarówno przeciwbólowo, jak i przeciwzapalnie), takie jak np.:

• ibuprofen (Ibuprom, Ibum, Nurofen, Axoprofen, Mig) – dawka maksymalna 1200 mg na dobę*;
• diklofenak potasowy (Diclomax, Voltaren Acti Forte) – dawka maksymalna 75 mg na dobę*;
• naproksen sodowy (Aleve, Nalgesin Mini) – dawka maksymalna 660 mg na dobę*;
• kwas acetylosalicylowy<span style=”font-weight: 400;”> (Aspirin, Polopiryna) – dawka maksymalna 4000 mg na dobę*;
• dexketoprofen (Dexak, Dexak SL) – dawka maksymalna 75 mg na dobę* [3, 4, 5, 8].

Preparaty złożone na ból zęba

W przypadku silnego, ostrego bólu możemy zastosować doraźnie jeden z preparatów wieloskładnikowych (powyżej 12. roku życia!), np.:

• Metafen (paracetamol 325 mg, ibuprofen 200 mg) – maks. 2 tabl./dobę;
• Solpadeine tabletki/kapsułki/tabletki musujące (paracetamol 500 mg, fosforan kodeiny 8 mg, kofeina 30 mg) – maks. 8 tabl. lub kaps./dobę*;
• Saridon (paracetamol 250 mg, propyfenazon 150 mg, kofeina 50 mg) – maks. 2 tabl./dobę*;
• Solpadeine Max tabletki musujące (paracetamol 500 mg, fosforan kodeiny 30 mg, kofeina 12,8 mg) –  maks. 8 tabl./dobę*
• Antidol (paracetamol 500 mg, fosforan kodeiny 15 mg) – maks. 6 table./dobę [6, 7, 8, 9].

Uwaga! W przypadku stosowania leków zawierających fosforan kodeiny (Solpadeine, Solpadeine Max), należy zachować szczególną ostrożność i zrezygnować z prowadzenia pojazdów (ze względu na możliwość wystąpienia zawrotów głowy oraz senności) (Czytaj także: Po jakich lekach nie można kierować autem?).

* dawki maksymalne dla osób dorosłych