Jakie są objawy przerostu gruczołu krokowego?
Do pierwszych objawów łagodnego przerostu gruczołu krokowego, które powinny zaniepokoić pacjenta i skłonić do głębszej diagnostyki i wizyty u lekarza należą:
- zwiększenie częstotliwości oddawania moczu, również w nocy;
- słaby strumień moczu;
- nagłe parcie;
- nietrzymanie moczu;
Są one efektem nadmiernego rozrostu gruczołów prostaty, które poprzez nacisk na cewkę moczową powodują jej zmniejszenie i tym samym utrudniają swobodny wypływ moczu [3]. By, pokonać powstały opór, pęcherz moczowy musi wypychać mocz pod zwiększonym ciśnieniem. Skutkiem tego jest przerost jego ściany. Ponadto, staje się ona na tyle wrażliwa, że nawet niewielkie ilości moczu powodują jego skurcz. To tłumaczy zwiększoną częstotliwość mikcji. Niestety, gdy przerost gruczołu krokowego postępuje i trwa przez dłuższy czas, to jego ściany zaczynają słabnąć. Efektem tego jest zaleganie moczu przez dłuższy okres, co zwiększa ryzyko rozwoju stanu zapalnego i infekcji bakteryjnych. Gdy stan ten nasila się, bakterie bytujące w pęcherzu moczowym mogą cofać się do moczowodów i nerek, powodując groźne dla zdrowia i życia zakażenia. Aby nie dopuścić do takiego stanu, konieczna staje się szybka diagnostyka i wdrożenie właściwej terapii [1].
W celu rozpoznania łagodnego rozrostu prostaty zaleca się, by każdy mężczyzna po 50. roku życia poddawał się profilaktycznemu badaniu per rectum, które pozwala na wykrycie nieprawidłowości w budowie gruczołu krokowego. W przypadku stwierdzenia zaburzeń w anatomii gruczołu krokowego konieczne staje się przeprowadzenie badania ogólnego moczu oraz badania obrazowego USG. Jednocześnie należy profilaktycznie oznaczać stężenie antygenu sterczowego (PSA), gdyż jego podwyższone stężenie może świadczyć o nowotworowym podłożu przerostu gruczołu krokowego [4].
Jak działa palma sabałowa?
W terapii zachowawczej łagodnego rozrostu gruczołu krokowego zastosowanie znajduje wyciąg z owoców palmy sabalowej. To roślina, która rośnie głównie w południowo- wschodnich Stanach Zjednoczonych. Jej owoce mają wielkość oliwki i to składniki ich wyciągu mają znaczenie terapeutyczne. Do tych substancji, dzięki którym owoc palmy sabalowej znajduje zastosowanie w leczeniu przerostu gruczołu krokowego, należą [4]:
- sterole, głównie β-sitosterol;
- wolne kwasy tłuszczowe;
Mechanizm działania β-sitosterolu polega na inhibicji enzymu 5-α-reduktazy. Jest on odpowiedzialny za przemianę testosteronu w jego formę aktywną, czyli dihydrotestosteron. Dzięki takim właściwościom stosowanie wyciągu z owoców palmy sabalowej wpływa na to, że receptory androgenowe nie są aktywowane przez testosteron, a tym samym nie następuje rozrost gruczołu krokowego [3,4].
Natomiast wolne kwasy tłuszczowe poprzez hamowanie aktywności enzymów: 5- lipooksygenazy i cyklooksygenazy wykazują działanie przeciwzapalne. Ponadto posiadają one właściwości rozkurczowe, przez co ich stosowanie sprzyja łatwiejszemu oddawaniu moczu [4]. Co więcej, składniki wyciągu z owoców palmy sabalowej (głównie stigmasterol oraz β-sitosterol) wpływają hamująco na wzrost komórek gruczolaka prostaty. W związku z tym ich stosowanie może zapobiegać rozwojowi nowotworu [2].
Jak długo stosować wyciąg z palmy sabalowej?
Zaleca się, by dobowa dawka suszonych owoców z palmy sabalowej wynosiła 1-2 g, co odpowiada 320- 540 mg ich wyciągu.
Pierwsze efekty terapeutyczne pojawiają się po ok. 6-8 tygodniach regularnego przyjmowania preparatów zawierających wyciąg z owoców palmy sabalowej. Jednak zaleca się, by ich stosowanie wydłużyć do 6 miesięcy. Taki okres czasu gwarantuje uzyskanie maksymalnej skuteczności leczniczej [5].
Wyciąg z palmy sabalowej – preparaty
Przykładem preparatów zawierających w składzie wyciąg z owoców palmy sabalowej są: Doppelherz aktiv Forte na prostatę, Prostawen, Gold Prost, Prostamol Uno, Saw Palmetto.
Jednak tylko Prostamol Uno (320 mg) i Saw Palmetto (540 mg) zawierają w 1 kapsułce preparatu zalecaną dobową dawkę wyciągu z owoców palmy sabalowej. Saw Palmetto jest pod względem zawartości ilości wyciągu z owoców palmy sabalowej niekwestionowanym liderem na rynku farmaceutycznym.