Co to jest alergia?

Alergia to nic innego jak nieprawidłowa reakcja organizmu na czynniki zewnętrzne, które nie są szkodliwe dla naszego organizmu. W przebiegu reakcji alergicznej komórki układu immunologicznego wysyłają swoje mediatory, które wywołują szereg dolegliwości takich jak pokrzywka, alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek, atopowe zapalenie skóry czy też zaburzenia oddychania [1].

Klasyczne leki stosowane w ciąży nie są obojętne dla dziecka. W związku z tym zaleca się stosowanie ich tylko jeśli korzyści przewyższają ryzyko. Kobiety chorujące przewlekle na alergię nie mogą sobie pozwolić jednak na odstawienie wszystkich leków. Przykładem takich, z których rezygnacja jest niebezpieczna dla matki, są leki na astmę. Bez nich mogłoby dojść do niedotlenienia płodu w trakcie ataku astmy [2].

Jak bezpiecznie stosować leki w ciąży?

Stosowanie leków w ciąży wymaga szczególnej ostrożności, ponieważ nie wszystkie leki są bezpieczne dla płodu. Aby stosować leki w ciąży w sposób bezpieczny, warto przestrzegać kilku zasad:

1. Zawsze konsultuj się z lekarzem: Przed zażyciem jakiegokolwiek leku w ciąży, skonsultuj się z lekarzem prowadzącym, który będzie w stanie ocenić ryzyko dla płodu i zalecić odpowiednie leczenie;
2. Unikaj leków w pierwszym trymestrze: Jeśli to możliwe, należy unikać stosowania leków w pierwszym trymestrze ciąży, ponieważ jest to okres, w którym organy płodu są najbardziej wrażliwe na działanie substancji szkodliwych. Jeśli jednak konieczne jest przyjmowanie leków, lekarz może zalecić stosowanie preparatów o udowodnionej bezpieczeństwie w ciąży;
3. Wybierz leki zgodne z kategorią bezpieczeństwa: Leki w ciąży są klasyfikowane według kategorii bezpieczeństwa, które określają ich potencjalne ryzyko dla płodu;
4. Minimalna dawka i czas: Staraj się zażywać minimalną skuteczną dawkę leku przez jak najkrótszy czas. Długotrwałe stosowanie leków w ciąży może wiązać się z większym ryzykiem dla zdrowia płodu;
5. Unikaj samoleczenia: Wszelkie leki w ciąży powinny być przyjmowane tylko na zalecenie lekarza. Należy unikać samodzielnego przyjmowania leków i stosować się do zaleceń medycznych.

Co na alergię w ciąży, czyli leki przeciwhistaminowe bezpieczne w ciąży

Leki na alergię w ciąży muszą być konsultowane z lekarzem lub farmaceutą. Dobiera się je na podstawie występujących dolegliwości i ich nasilenia. Najważniejsza w tym przypadku jest odpowiednia diagnoza oraz dobór odpowiednich leków i metod niefarmakologicznych.

Alergiczne zapalenie spojówek

Alergiczne zapalenie spojówek charakteryzuje się swędzeniem oczu, znacznym zaczerwienieniem i łzawieniem. W odróżnieniu od infekcji bakteryjnych zawsze dotyczy obu oczu. Pierwszym zaleceniem w przypadku każdej reakcji alergicznej jest odseperowanie od alergenu. W związku z tym w przypadku alergicznego zapalenia spojówek przemywanie oczu solą fizjologiczną zawsze jest pierwszym wyborem.

Jeśli jednak objawy się utrzymują jako bezpieczne uważa się preparaty z kromoglikanem sodu. Jest to substancja hamująca uwalnianie histaminy, czyli głównego mediatora reakcji alergicznej. W aptece można dostać preparaty z kromoglikanem pod nazwami Allergo-Comod oraz CromoHexal.

Uwaga! Unikaj kropli do oczu zawierających olopatadynę (Oftahist) i tetryzolinę (Starazolin) [2,3,4].

Alergiczny nieżyt nosa

Jest jednym z najczęściej spotykanych objawów alergii, zwłaszcza związanej z pyleniem roślin. Tak jak w przypadku alergicznego zapalenia spojówek można zastosować donosowy preparat z kromoglikanem sodu (Polcrom).

Sporą skuteczność wykazują irygacje nosa solą morską, co jest całkowicie bezpieczne dla matki i płodu. W przypadku zaostrzeń dopuszcza się stosowanie glikokortykosteroidów donosowych, zwłaszcza budezonidu (Tafen Nasal).

Można zastosować tabletki na alergię w ciąży zawierające ceteryzynę i loratydynę, tylko jeśli istnieje taka konieczność. Uwaga! Unikaj pseudoefedryny (Sudafed) [2,5].

Atopowe zapalenie skóry

Jest to najczęściej występująca dolegliwość o podłożu alergicznym. Wysypka w ciąży najczęściej jest leczona emolientami i maściami natłuszczającymi. Jednak jeśli występuje mocne swędzenie skóry w ciąży, można posiłkować się maścią z hydrokortyzonem dostępną bez recepty [2].

Jakie są skuteczne tabletki na alergię w ciąży?

W ciąży dopuszczono do stosowania leki doustne przeciwalergiczne zawierające ceteryzynę i loratydynę, więc można zastosować znane preparaty pod nazwami Zyrtec i Allertec w ciąży. Jednak należy pamiętać, że stosujemy je jedynie jeśli zachodzi taka konieczność.

Czy warto stosować wapno na alergię w ciąży?

Nie ma wystarczających dowodów, które potwierdzają, że wapno jest skutecznym lekiem przeciwalergicznym w ciąży. Dlatego, przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii, zawsze ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który może ocenić indywidualną sytuację i zalecić odpowiednie leczenie alergii w ciąży. Lekarz może zalecić alternatywne metody leczenia, takie jak unikanie substancji uczulających, stosowanie naturalnych preparatów ziołowych lub odpowiednich leków przeciwhistaminowych.

Czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ nie udowodniono niekorzystnego wpływu występowania odczynów alergicznych na dziecko. Jednak podczas reakcji alergicznej uwalniają się mediatory, między innymi prostaglandyny. Są to związki, które mogą powodować skurcze macicy, co może przyczynić się do przedwczesnego porodu.

Z tego względu u kobiet w ciąży leczących się na przewlekłą alergię nie poleca się zaprzestania leczenia w trakcie trwania ciąży. Oczywiście cała ciąża powinna być pod kontrolą lekarza alergologa.

Czy można wykonywać testy alergiczne w ciąży?

Poza wyrzutem prostaglandyn w trakcie reakcji alergicznej nie ma właściwie przeciwwskazań do przeprowadzenia testów alergicznych w ciąży. Odczyn alergiczny podczas przeprowadzenia testu jest delikatny, więc nie powinien zaszkodzić ani matce, ani dziecku. Jeśli alergia pojawiła się w czasie trwania ciąży, to głównym zaleceniem jest odizolowanie od alergenu. Testy alergiczne mają sens jeśli nie wiemy, co uczula ciężarną. W przeciwnym wypadku na rozpoczęcie leczenia i przeprowadzenie testów lepiej poczekać do rozwiązania.