Chrom to metal grup przejściowych, który występuje na dwóch głównych stopniach utlenienia — jako chrom triwalentny Cr (III) i chrom heksawalentny Cr (VI). W postaci triwalentnej jest pierwiastkiem śladowym, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Występuje w żywności w formie nieorganicznych i organicznych połączeń. Z kolei postać heksawalentna wykorzystywana jest głównie w przemyśle i jest uznawana za kancerogen przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem. Mimo że Cr (III) jest uznawany za bezpieczniejszy niż Cr (VI), to jednak obie te formy mogą istnieć w naszym organizmie, gdyż posiadają zdolność zmiany swoich stopni utlenienia [1].

Na co pomaga chrom? Chrom na odchudzanie

Chrom (III) wchodzi w skład wielu enzymów (np. trypsyny) i jednocześnie stymuluje ich działanie. Pierwiastek ten bierze udział w przemianie białek i lipidów, a także uczestniczy w procesach krzepnięcia krwi. Ze względu na jego wpływ na gospodarkę węglowodanową, preparaty z chromem są stosowane u pacjentów z cukrzycą typu 2, gdyż obniżają glikemię na czczo. Ze względu na właściwości uwrażliwiające komórki na działanie insuliny, Cr (III) znalazł zastosowanie jako składnik suplementów diety wspomagających odchudzanie. Istnieją także doniesienia naukowe mówiące o tym, jakoby związki chromu (III) korzystnie wpływały na gospodarkę lipidową. Dzięki temu mogą obniżać całkowite stężenie cholesterolu, cholesterolu frakcji LDL oraz trójglicerydów. Wykazano również wpływ suplementacji Cr (III) na poprawę funkcji kognitywnych u pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera. Obecnie trwają również badania nad znaczeniem suplementacji tego pierwiastka z PCOS (zespół policystycznych jajników). Liczne przeglądy systematyczne i metaanalizy wskazują, że taka suplementacja może u pacjentek istotnie obniżyć BMI i stężenie insuliny na czczo [1]. (Czytaj także: Resweratrol i jego wpływ na układ krążenia)

Czy często występują niedobory chromu?

Ze względu na niewielkie zapotrzebowanie organizmu na chrom, jego niedobory występują niezwykle rzadko. Jego dziennie zapotrzebowanie wynosi 50–200 μg. Dane z piśmiennictwa donoszą, że średnie dzienne spożycie Polek wynosi 81 μg, zaś Polaków — 111 µg. Jest to wystarczająca podaż do zaspokojenia potrzeb organizmu. Niemniej zapotrzebowanie na chrom może wzrastać w niektórych stanach, np. w warunkach stresu fizjologicznego lub w trakcie niedoborów substancji odżywczych (ciąża, przemęczenie) [1].

Jakie są objawy niedoboru chromu?

Niedobory chromu, choć niezwykle rzadkie, mogą się czasami zdarzać. Wówczas objawiają się one:

• osłabieniem;
• nerwowością;
• depresją;
• stanami lękowymi;
• przewlekłym zmęczeniem. (Czytaj także: Rośliny adaptogenne – pomoc w walce ze stresem i zmęczeniem)

Co więcej, wskazuje się, że u dorosłych zbyt mała podaż chromu może prowadzić do rozwoju cukrzycy, z kolei u osób już chorujących na cukrzycę, może powodować nietolerancję glukozy, nieprawidłowy metabolizm aminokwasów i zwiększone ryzyko rozwoju miażdżycy [1].

Jak wchłania się chrom?

Proces wchłaniania chromu dotychczas nie został w pełni poznany. Na jego biodostępność ma wpływ obecność innych składników pokarmowych. Wchłanianie chromu zwiększają m.in. witamina C, niacyna, szczawiany. Ograniczają zaś — fityniany (składniki produktów zbożowych i nasion strączkowych), preparaty zawierające węglan wapnia, fosforany, a także jony żelaza, manganu czy cynku. Preparaty chromu powinno przyjmować się w czasie jedzenia i popijać dużą ilością wody.

W suplementach diety zawarte są różne związki chromu (III). Ich postać ma decydujące znaczenie we wchłanianiu tego pierwiastka. Najłatwiej przyswajalny jest chrom chelatowany z kwasem pikolinowym. Badacze wskazują, że sole nieorganiczne chromu (np. chlorek chromu) przyswajają się w około 2%, zaś organiczne kompleksy (w tym chelaty) w około 30% [1].

Jakie preparaty z chromem są obecne na rynku?

Obecnie na rynku nie ma produktów z chromem o statusie leku. Dostępne są wyłącznie suplementy diety w formie doustnych tabletek, kapsułek, tabletek do ssania lub tabletek musujących. (Czytaj także: Suplement diety czy lek? Zanim zdecydujesz, poznaj różnice)

Suplementy diety — tabletki:

• DOZ PRODUCT Chrom: 1 tabletka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu) i 16 mg niacyny;
• Bio-Chrom: 1 tabletka zawiera 50 µg chromu (drożdże wzbogacone w chrom — ChromoPrecise);
• Chrom organiczny Vitadiet: 1 tabletka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu);
• Avetin Chrom Max: 1 tabletka zawiera 120 µg chromu (pikolinian chromu);
• Olimp Chrom Active: 1 tabletka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu);
• Slim Strong: 1 tabletka zawiera 20 µg chromu (chlorek chromu), a także 8 mg niacyny, 5 mg cynku, 34 mg L-karnityny, 100 mg ekstraktu z fasoli zwyczajnej, 200 mg ekstraktu z czerwonej herbaty, 31,25 mg ekstraktu z owoców pieprzu cayenne;
• Morwa Biała Plus Forte: 1 tabletka zawiera 20 µg chromu (chlorek chromu), a także 2,5 µg witaminy B12, 100 mg ekstraktu z kory cynamonowca, 600 mg ekstraktu z liścia morwy białej;
• Młody jęczmień Forte Slim: 1 tabletka zawiera 20 µg chromu (chlorek chromu), a także 25 µg biotyny, 25 mg ekstraktu z owoców gorzkiej pomarańczy, 350 mg ekstraktu z młodego jęczmienia;
• Diabetostrong: 1 tabletka zawiera 40 µg chromu (chlorek chromu), 3 mg cynku, 202,5 mg ekstraktu z kory cynamonowca cejlońskiego, 500 mg ekstraktu z liści morwy białej.

Suplementy diety — tabletki do ssania:

• Naturell Chrom Organiczny + B3: 1 tabletka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu), a także 16 mg niacyny.

Suplementy diety — tabletki musujące:

• Olimp Gold L-karnityna + Chrom: 1 tabletka zawiera 40 µg chromu (pikolinian chromu) oraz 1000 mg L-karnityny.

Suplementy diety — kapsułki:

• Olimp Chitosan+Chrom: 1 kapsułka zawiera 100 µg chromu (pikolinian chromu) i 1200 mg chitosanu;
• Chrom organiczny ActivLab Pharma: 1 kapsułka zawiera 200 mg chromu (pikolinian chromu) i 16 mg niacyny;
• Wish Chrom + prebiotyk: 1 kapsułka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu) i 318,4 mg inuliny;
• Swanson Pikolinian chromu: 1 kapsułka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu);
• Singularis Pikolinian Chromu Forte: 1 kapsułka zawiera 200 µg chromu (pikolinian chromu);
• Młody jęczmień Premium: 1 kapsułka zawiera 40 µg chromu (chlorek chromu), 500 mg ekstraktu z pędów młodego jęczmienia.