Od czego robią się afty? Przyczyny

Afty są bolesnymi owrzodzeniami błony śluzowej jamy ustnej. Przyczyny mogą być różne, ale do najczęstszych należą:

• Uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej podczas szczotkowania zębów lub jedzenia;
• Przyczyna przewlekła — choroby takie jak celiakia, choroba Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, mogą być przyczyną nawracających aft;
• Przyczyna genetyczna — istnieje skłonność dziedziczna do nawracających aft;
• Przyczyny psychologiczne — stres jest jednym z możliwych czynników powodujących aftę.

Jakie objawy towarzyszą aftom?

Afta to schorzenie charakteryzujące się małymi, okrągłymi, płytkimi owrzodzeniami, które mogą pojawić się wewnątrz jamy ustnej, policzkach, języku, wargach lub gardle. Afty mogą powodować ból lub uczucie pieczenia w dotkniętym obszarze. Czasami może pojawić się pęcherzyk. Inne objawy mogą obejmować gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych i ogólne złe samopoczucie. Afty mogą trwać do dwóch tygodni i często nawracają.

Co stosować na afty?

Odpowiedz na pytanie co na afty nie jest jednoznaczna. W zależności od charakteru zmiany oraz wieku pacjenta, wskazane mogą być różne preparaty. Na rynku istnieje bardzo dużo preparatów na afty i drobne zmiany w jamie ustnej. Popularne są proste żele, które tworzą barierę ochronną wokół aft, przyspieszają ich gojenie i zmniejszają dolegliwości. Do tej grupy należą m.in. Dentosept Pen, Dezaftan Med czy Urgo żel. W przypadku drobnych aft preparaty z tej grupy mogą okazać się skuteczne. W sytuacji gdy afty są liczniejsze najlepiej zastosować preparaty z chlorheksydyną i ekstraktem z szałwii, które będą mieć działanie odkażające i przeciwzapalne np. Aphtigel czy Lips żel. Jeżeli żele nie są pożądaną postacią, można zastosować płyny do płukania np. Lips płyn czy Corsodyl.

Jakie preparaty na afty można kupić w aptece bez recepty?

Dezaftan med, żel

• zawiera m.in. poliwinylopirolidon, który tworzy na powierzchni błony śluzowej barierę ochronną i przyspiesza gojenie aft;
• można stosować 3-4 razy dziennie;
• produkt stosuje się wspomagająco przy aftach, pleśniawkach czy drobnych urazach [6].

O produkcie

• łagodzi ból, tworząc warstwę ochronną w miejscu aplikacji;
• łatwy w użyciu;
• nie można przyjmować pokarmów i napojów przez minimum godzinę po aplikacji wyrobu medycznego;
• aplikację żelu należy powtarzać 3-4 razy dziennie;
• jest to wyrób medyczny, a nie produkt leczniczy, więc nie ma działania leczniczego.

Sachol Fast Effect, aerozol do stosowania w jamie ustnej, wyrób medyczny

O produkcie

• proste i higieniczne stosowanie (w przeciwieństwie do np. żeli);
• nie zawiera cukru, parabenów ani alkoholu;
• wystarczy stosować 2 razy dziennie;
• kobiety w ciąży i karmiące piersią, przed zastosowaniem preparatu powinny skonsultować się z lekarzem;
• jest zarejestrowany jako wyrób medyczny, a nie produkt leczniczy.

Anaftin żel, wyrób medyczny

O produkcie

• łagodzi ból, tworząc warstwę ochronną w miejscu aplikacji;
• łatwy w aplikacji;
• trzeba stosować nawet 3-4 razy dziennie;
• należy unikać jedzenia i picia przez co najmniej 1 godzinę po jego użyciu;
• tubka powinna być używana tylko przez jednego pacjenta, aby uniknąć zanieczyszczenia aplikatora i żelu;
• jest zarejestrowany jako wyrób medyczny, a nie produkt leczniczy.

Baikadent Afto-stop, spray, wyrób medyczny

O produkcie

• proste i higieniczne stosowanie (w przeciwieństwie do np. żeli);
• szybko wspomaga łagodzenie bólu;
• aerozol należy stosować nawet 3-4 razy dziennie;
• po jego aplikacji trzeba unikać jedzenia i picia przez co najmniej 1 godzinę po jego użyciu;
• kobiety będące w ciąży lub karmiące piersią, przed zastosowaniem wyrobu powinny skonsultować się z lekarzem;
• wyrób medyczny, a nie produkt leczniczy jak np. Baikadent żel.

Dentosept A, spray, kosmetyk

O produkcie

• malinowy smak, co ułatwia jego aplikację dzieciom;
• może być stosowany nawet poniżej 1 roku życia i przez kobiety od pierwszych tygodni ciąży;
• po użyciu tylko przez ok. 15 minut po jego zastosowaniu nie można spożywać posiłków ani napojów;
• może być stosowany przez diabetyków.
• jest zarejestrowany jako kosmetyk;
• jego działanie może okazać się zbyt słabe dla wielu pacjentów.

Elgydium Clinic Cicalium, żel stomatologiczny, kosmetyk

O produkcie

• wygodny w aplikacji
• skutecznie łagodzi ból i przyśpiesza gojenie.
• należy stosować nawet 3-4 razy dziennie;
• po aplikacji należy unikać jedzenia przez co najmniej godzinę;
• jest zarejestrowany jako kosmetyk.

Urgo Filmogel Afty i drobne rany w jamie ustnej, plaster w płynie, wyrób medyczny

O produkcie

• innowacyjny opatrunek w płynie, który ułatwia i przyspiesza gojenie ran;
• z reguły wygojenia rany w ciągu maksymalnie 5 dni;
• może być stosowany dopiero od 18 roku życia;
• stosuje się od 3 do 4 razy na dobę, aż do wygojenia się rany;
• należy zużyć w ciągu 6 miesięcy od otwarcia;
• z uwagi na brak danych, nie zaleca się stosowania preparatu u kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Jak działają składniki zawarte w środkach na afty?

Właściwości leków zależą od występujących w nich substancji czynnych. Znajomość ich działania ułatwi wybór najlepszego leku na afty. Oto jak działają poszczególne składniki wyżej wymienionych preparatów:

• chlorheksydyna uśmierza ból wywołany przez aftę, nie przyspiesza jednak procesu gojenia;
• szałwia ma działanie ściągające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne w schorzeniach jamy ustnej;
• hialuronian sodu przyspiesza gojenie aft i redukuje występujące  zmiany chorobowe;
• wyciąg płynny złożony obecny w płynie Dentosept A ma działanie znieczulające, odkażające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne;
• anestezyna działa znieczulająco;
• salicylan choliny ma działanie miejscowe, przeciwzapalnie i słabe przeciwbólowe;
• chlorek cetalkoniowy wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne [12].

Jak prawidłowo stosować preparaty na afty?

Aby bezpiecznie i skutecznie stosować żele i inne preparaty miejscowe na afty, należy przestrzegać kilku wskazówek:

1. Przeczytaj i zastosuj się do instrukcji: Przed użyciem żelu lub innego preparatu miejscowego należy dokładnie przeczytać i zastosować się do instrukcji producenta. Uważnie zapoznaj się z dawkowaniem, częstotliwością stosowania i czasem trwania terapii.
2. Zachowaj higienę: Przed użyciem żelu, umyj dokładnie ręce, aby uniknąć wprowadzania chorobotwórczych drobnoustrojów do jamy ustnej.
3. Stosuj odpowiednią ilość: Stosuj zalecaną ilość żelu. Należy unikać zbyt małej lub zbyt dużej ilości, ponieważ może to wpływać na skuteczność leczenia.
4. Nakładaj na czystą, suchą powierzchnię: Przed nałożeniem żelu upewnij się, że powierzchnia aft jest czysta, aby zapewnić lepsze wchłanianie i działanie substancji leczniczej.
5. Unikaj jedzenia i picia bezpośrednio po zastosowaniu: Po nałożeniu żelu lub innego preparatu miejscowego, staraj się nie jeść ani pić przez określony czas, zgodnie z instrukcją. Pozwoli to substancji leczniczej na działanie przez odpowiedni okres czasu.
6. Regularnie stosuj preparat: Aby uzyskać najlepsze efekty, należy stosować żel lub inny preparat miejscowy zgodnie z zaleceniami przez określony czas. Nie przerywaj terapii bez konsultacji z lekarzem.
7. Monitoruj efekty i reakcje: Obserwuj, czy stosowany preparat powoduje poprawę objawów aftów. Jeżeli objawy się nasilają, trwają dłużej niż zwykle lub pojawiają się inne nieprzyjemne efekty, należy skonsultować się z lekarzem.

Jak uniknąć aft? Poznaj 6 wskazówek profilaktycznych

Profilaktyka aft jest skoncentrowana na zapobieganiu nawrotom i łagodzeniu objawów. Oto kilka zaleceń, które mogą pomóc w zapobieganiu aftom:

1. Dbaj o higienę jamy ustnej: Regularne szczotkowanie zębów, codzienne stosowanie nici dentystycznej i płynu do płukania jamy ustnej może pomóc w utrzymaniu zdrowej jamy ustnej i zmniejszeniu ryzyka powstawania aft.
2. Unikaj urazów jamy ustnej: Staraj się unikać nadmiernego gryzienia lub drażnienia warg, wewnętrznej strony policzków i języka.
3. Zredukuj stres: Stres może wpływać na odporność organizmu, co z kolei może zwiększać ryzyko wystąpienia aft.
4. Unikaj pokarmów, które mogą drażnić błonę śluzową: Należy unikać spożywania pokarmów ostrych, kwaśnych lub pikantnych, które mogą podrażniać jamę ustną i przyczyniać się do powstawania aft.
5. Zadbaj o prawidłowe nawodnienie: Picie odpowiedniej ilości wody może pomóc w utrzymaniu odpowiedniego nawilżenia błony śluzowej jamy ustnej.
6. Unikaj używania produktów do higieny jamy ustnej, zawierających składniki drażniące: Należy unikać substancji drażniących, takich jak alkohol czy silne substancje chemiczne, które mogą nasilać objawy aft.

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

Warto skonsultować się z lekarzem w przypadku dużych aft, których rozmiar jest nietypowy lub jeśli afta długo się nie goi (ponad 2 tygodnie) oraz powoduje silny ból. Jednocześnie powtarzające się afty mogą wskazywać na problemy zdrowotne, takie jak niedobory witamin lub problemy autoimmunologiczne, w takim przypadku wskazana jest konsultacja z lekarzem w celu wykonania odpowiednich badań i ustalenia przyczyny.

Jeśli afta występuje wraz z innymi objawami, takimi jak gorączka, powiększone węzły chłonne, zmiany skórne lub problemy żołądkowo-jelitowe, należy również skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny tych objawów.