Czym jest kaszel?
Kaszel jest naturalnym odruchem naszego organizmu. Powstaje wskutek naturalnego odruchu rzęsek, które pokrywają oskrzela, kiedy organizm wyczuje jakiekolwiek ciała obce. Wtedy następuje odruch kaszlu w celu usunięcia złogów zalegających w drogach oddechowych. Jednorazowe odruchy są naturalne, jednak przewlekły kaszel może wskazywać na rozwijającą się infekcję. Inhalacje są rekomendowanym sposobem podawania leków podczas infekcji dróg oddechowych [1].
Jak leczyć kaszel?
Oto przegląd ogólnych metod leczenia kaszlu:
- Leki dostępne bez recepty: Preparaty przeciwkaszlowe mogą pomóc w zmniejszeniu kaszlu, podczas gdy leki wykrztuśne mogą pomóc w rozrzedzeniu śluzu i flegmy. Ważne jest, aby stosować się do instrukcji na opakowaniu leku i skonsultować się z lekarzem, jeśli jest to konieczne.
- Domowe sposoby: Spożywanie dużej ilości płynów, korzystanie z nawilżacza powietrza lub inhalacji parą oraz płukanie gardła solanką mogą pomóc złagodzić objawy kaszlu.
- Inhalacje: Inhalacje polegają na wdychaniu pary lub aerozolu zawierającego substancje lecznicze, które docierają bezpośrednio do dróg oddechowych, łagodząc objawy kaszlu. W inhalacjach można używać różnych substancji, takich jak zioła, olejki eteryczne, sól fizjologiczna lub leki rozpuszczone w wodzie. Przykładowe sposoby wykonywania inhalacji obejmują: inhalacje na bazie ziół, inhalacje solankowe oraz inhalacje z lekami.
- Leki na receptę: W przypadkach, gdy kaszel jest spowodowany chorobą podstawową, taką jak astma lub choroba refluksowa żołądka, lekarz może przepisać konkretne leki, które mają na celu leczenie przyczyny choroby.
- Zmiany stylu życia: Unikanie drażniących substancji, takich jak dym, alergeny lub zanieczyszczenia, oraz praktykowanie higieny oddechowej (zakrywanie ust i nosa podczas kaszlu lub kichania) mogą pomóc zmniejszyć częstotliwość i nasilenie kaszlu.
Czy inhalacja pomaga na kaszel?
Wziewne podanie pozwala na przyjmowanie wyższych dawek substancji, ze względu na niższe wchłanianie do krwiobiegu. Unikamy w ten sposób występowania działań niepożądanych. Dodatkowo poprzez inhalacje zapewniamy bezpośrednie działanie preparatu na układ oddechowy, znacznie przyspieszając pojawienie się efektu leczniczego. W przypadku kaszlu jest to niezwykle istotne ze względu na wystąpienie szybkiej ulgi oraz nawilżenie podrażnionego układu oddechowego [2].
Inhalacja na kaszel mokry
Mokry kaszel jest następstwem przebiegających zakażeń bakteryjnych oraz niektórych wirusowych. Może pojawiać się także w przebiegu astmy czy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Plwocina, która odrywa się z dróg oddechowych, może przybrać różne kolory oraz mieć różną gęstość. Jednym ze sposobów leczenia kaszlu mokrego są inhalacje [3].
W kaszlu mokrym najlepiej sprawdzą się inhalacje zawierające olejki lub sól hipertoniczną:
- olejek eukaliptusowy: po wkropleniu do wrzącej wody, można przeprowadzić inhalację parową. Eukaliptol, cyneol i pinen zawarte w olejku mają działanie upłynniające wydzielinę oraz wykrztuśne. W dodatku olejek działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Szczególnie poleca się go w zapaleniu oskrzeli.
- olejek tymiankowy: prowokuje ruch nabłonka rzęskowego górnych dróg oddechowych oraz upłynnia wydzielinę. Dzięki temu łatwiej wykrztusić zalegający śluz. Dzięki zawartości fenoli ma także działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Znajduje zastosowanie w inhalacjach w przypadku jakichkolwiek zakażeń górnych dróg oddechowych, także zatok. Olejek można stosować od 6 roku życia.
- olejek pichtowy: jest pozyskiwany z pędów jodły. Ma działanie wykrztuśne i przeciwbakteryjne. Badania wskazują na potencjalne działanie przeciwwirusowe.
- olejek miętowy: dzięki zawartości mentolu, cyneolu i pinenu, działa wykrztuśnie i przeciwzapalnie. Rozrzedza wydzielinę w drogach oddechowych. Posiada właściwości odkażające [4].
- sól hipertoniczną: sól fizjologiczna zawiera 0,9% chlorek sodu, każde wyższe stężenie oznacza roztwór hipertoniczny. W naturze woda zawsze dąży do wyrównania toniczności, to oznacza, że wprowadzenie roztworu o wyższym stężeniu niż fizjologiczne będzie prowadziło do przepływu wody do roztworu hipertonicznego. W związku z tym inhalacje z solą hipertoniczną doprowadzą do rozrzedzenia wydzieliny i łatwiejszego jej usunięcia razem z kaszlem.
Inhalacja na kaszel suchy
W terapii suchego kaszlu obok leków hamujących odruch kaszlowy można zastosować inhalacje. Będą one miały na celu nawilżenie układu oddechowego. Jest to niezwykle istotne, ponieważ nieproduktywny kaszel mocno podrażnia błonę śluzową gardła i krtani. W tym celu można skorzystać z inhalacji:
- solą z dodatkiem kwasu hialuronowego: kwas hialuronowy jest substancją, która silnie nawilża błony śluzowe. Co więcej, wiąże wodę, utrzymując nawilżenie na długi czas. W związku z tym inhalacje z dodatkiem kwasu hialuronowego złagodzą dolegliwości związane z suchym kaszlem poprzez regenerację podrażnionej błony śluzowej przewodu pokarmowego. W aptece znajdziemy gotową sól pod nazwą Nebu-dose hialuronic [5].
- solą z dodatkiem ektoiny: ektoina jest substancją, która tworzy film na błonie śluzowej. W ten sposób regeneruje podrażnione miejsca oraz zabezpiecza przed dalszym wysychaniem. W aptece preparat znajdziemy pod nazwą Ectodose [6].
Zioła do inhalacji na kaszel. Jakie surowce roślinne warto wykorzystać?
Inhalacje z dodatkiem ziół mogą być skuteczną metodą leczenia kaszlu. Podczas inhalacji pary ziołowej, substancje lecznicze zawarte w ziołach są uwalniane i docierają bezpośrednio do dróg oddechowych, łagodząc objawy kaszlu. Oto kilka popularnych ziół, które są często stosowane w inhalacjach:
- Rumianek: Rumianek ma działanie przeciwzapalne, łagodzi podrażnienia i zmniejsza kaszel. Inhalacje z rumiankiem mogą pomóc w rozluźnieniu śluzu i złagodzeniu podrażnionych dróg oddechowych.
- Eukaliptus: Olejek eukaliptusowy ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, które mogą pomóc w łagodzeniu kaszlu. Inhalacje z eukaliptusem dobrze rozszerzają drogi oddechowe i ułatwiają oddychanie.
- Szałwia: Szałwia ma działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Inhalacje z szałwią mogą pomóc w złagodzeniu podrażnień dróg oddechowych i zmniejszeniu kaszlu.
- Męczennica cielista: Korzeń męczennicy cielistej ma właściwości wykrztuśne, które mogą wspomóc rozrzedzenie flegmy i ułatwić jej odkrztuszanie. Inhalacje z męczennicą cielistą mogą być szczególnie korzystne przy kaszlu mokrym.
Ważne jest, aby pamiętać, że nie wszystkie zioła nadają się do inhalacji i niektóre mogą być drażniące dla dróg oddechowych. Dlatego zawsze warto skonsultować się z zielarzem, farmaceutą lub lekarzem przed rozpoczęciem inhalacji z dodatkiem ziół. Należy również zachować ostrożność, aby nie przyjmować zbyt gorącego powietrza podczas inhalacji i unikać oparów ziołowych w przypadku alergii lub nadwrażliwości na konkretne zioła.
Jak zrobić inhalacje na kaszel? 8 wskazówek
Inhalacje są stosunkowo bezpieczną metodą leczenia kaszlu, ale istnieją pewne zasady i środki ostrożności, których należy przestrzegać. Oto kilka porad dotyczących bezpiecznego i skutecznego wykonywania inhalacji na kaszel:
- Wybierz odpowiednie zioła lub leki: Skonsultuj się z zielarzem, farmaceutą lub lekarzem, aby dowiedzieć się, jakie zioła lub leki są odpowiednie do inhalacji na kaszel. Nie wszystkie zioła i leki nadają się do inhalacji, a niektóre mogą być drażniące dla dróg oddechowych.
- Działaj zgodnie z instrukcjami: Przestrzegaj zaleceń dotyczących dawkowania, częstotliwości i czasu trwania inhalacji. Nie przekraczaj zalecanej dawki ani nie przedłużaj czasu inhalacji bez konsultacji z lekarzem.
- Użyj odpowiedniego sprzętu: Wybierz odpowiedni inhalator lub nebulizator do inhalacji. Upewnij się, że sprzęt jest czysty i zdezynfekowany przed użyciem zgodnie z zaleceniami producenta.
- Dobierz temperaturę inhalacji: Uważaj, aby nie wdychać zbyt gorącej pary, która mogłaby podrażnić lub oparzyć drogi oddechowe. Zalecana temperatura inhalacji powinna wynosić około 40-50 stopni Celsjusza. Możesz sprawdzić temperaturę, trzymając dłoń na zewnątrz strumienia pary.
- Wykonuj inhalacje w bezpiecznym miejscu: Wykonuj inhalacje w spokojnym miejscu, w którym możesz sobie na to pozwolić. Unikaj kontaktu z oczami lub twarzą z gorącą parą inhalacyjną.
- Czas inhalacji: Przestrzegaj zaleconego czasu inhalacji. Zazwyczaj trwa on 10-15 minut, ale może się różnić w zależności od rodzaju inhalatora używanego i zaleceń lekarza.
- Unikaj zbyt częstych inhalacji: Wykonuj inhalacje zgodnie z zaleceniami lekarza i nie przekraczaj zalecanej częstotliwości. Zbyt częste inhalacje mogą prowadzić do podrażnień lub innych problemów zdrowotnych.
- Przechowuj zioła lub leki prawidłowo: Jeśli korzystasz z ziół lub leków do inhalacji, przechowuj je w odpowiednio zamkniętych opakowaniach, z dala od wilgoci i przed bezpośrednim światłem.
Należy zauważyć, że niektóre osoby mogą być bardziej wrażliwe na inhalacje, zwłaszcza osoby z astmą lub innymi schorzeniami dróg oddechowych. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem inhalacji, aby upewnić się, że są one bezpieczne i odpowiednie dla Twojego przypadku.
Jeśli występują jakiekolwiek niepokojące objawy po inhalacji, takie jak duszność, zawroty głowy lub reakcje alergiczne, należy natychmiast przerwać inhalację i skonsultować się z lekarzem.