Mitem jest, jakoby kobieta karmiąca piersią nie mogła przyjmować żadnych leków. Istnieje bowiem wiele różnych substancji leczniczych, które mogą być bezpiecznie stosowane w tym okresie. Całe szczęście! Długość karmienia piersią zależy bowiem od wielu czynników, między innymi od chęci matki i dziecka. Niektóre mamy karmią dziecko własnym mlekiem kilka tygodni, inne parę miesięcy, a jeszcze inne okres ten mogą liczyć w latach. Ciężko wyobrazić sobie sytuację, gdy na przestrzeni tych długich miesięcy kobieta zawsze będzie w pełni zdrowa i nie będzie potrzebowała żadnych leków. Jednym z najczęściej występujących objawów chorobowych jest gorączka. Choć w „normalnych” warunkach większość z nas doskonale wie, jak sobie z nią poradzić, o tyle w przypadku karmienia piersią sytuacja nieco bardziej się komplikuje. (Czytaj także: Problemy podczas laktacji – jak sobie z nimi poradzić?)
Gorączka — czy oby na pewno znamy jej definicję?
Gorączka to częsty objaw wielu chorób, a jednocześnie podstawowy mechanizm obronny organizmu. Przyjęło się, że fizjologiczna temperatura ciała powinna wynosić 36,6 C. Racja — jednak wartość, jaką uzyskamy w trakcie pomiaru, zależy również od miejsca w ciele, w którym trzymamy termometr. Jeśli pomiar wykonujemy pod pachą, to rzeczywiście prawidłowym wynikiem powinno być 36,6. Tymczasem pomiar temperatury w ustach powinien wskazać trzy kreski więcej, tj. 36,9 C. Z kolei temperatura mierzona w odbycie bądź w uchu w fizjologicznych warunkach powinna wynosić 37,1 C [1,2].
Przy założeniu, że fizjologiczna ciepłota ciała wynosi 36,6 C, gorączkę definiuje się jako stan, w którym temperatura wynosi co najmniej 37,5 C. Temperatura pomiędzy tymi wartościami określana jest jako stan podgorączkowy i nie wymaga przyjmowania żadnych leków. Gorączka powyżej 41,5°C jest stanem zagrożenia życia [3]. (Czytaj także: Najlepszy lek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy)
Jakie leki na gorączkę może przyjmować mama karmiąca?
Kobiety karmiące piersią decyzję o przyjęciu danego leku powinny skonsultować z lekarzem lub farmaceutą. Choć istnieje grupa leków, które są bezpieczne zarówno dla matek, jak i dziecka, to nie można zapominać, że wiele popularnych leków jest zabroniona lub niewskazana w trakcie laktacji.
Powszechnie dostępnymi lekami przeciwgorączkowymi, bezpiecznymi w trakcie karmienia piersią są paracetamol oraz ibuprofen [4].
Paracetamol a karmienie piersią
Paracetamol jest lekiem o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwbólowym. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jest on kompatybilny z karmieniem piersią. Jego przyjęcie nie stanowi ryzyka ani dla procesu laktacji, ani dla zdrowia karmionego dziecka. Choć sam paracetamol może rzeczywiście przenikać do kobiecego pokarmu, to jego ilość jest tak niska, że nie wpływa na dziecko. Co więcej, paracetamol jest zaliczany do kategorii L1, czyli leków najbezpieczniejszych w trakcie laktacji [5,6].
Paracetamol występuje m.in. pod następującymi nazwami handlowymi:
- Apap;
- Codipar;
- Panadol;
- Acenol;
- Calpol;
- Paracetamol.
Jeśli jest to możliwe, kobieta powinna przyjąć lek tuż po zakończonym karmieniu dziecka tak, aby przerwa między przyjętą dawką a kolejnym karmieniem była, jak najdłuższa.
Ibuprofen a karmienie piersią
Ibuprofen to lek o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym. WHO klasyfikuje go jako lek kompatybilny z laktacją. Podobnie jak w przypadku paracetamolu, jego stosowanie nie stanowi ryzyka ani dla procesu laktacji, ani dla zdrowia dziecka. Ibuprofen może przenikać do mleka matki, jednak jego ilości są zbyt niskie, aby mogły wpływać na dziecko. Jest on również zaliczany do kategorii L1 – leków najbezpieczniejszych w trakcie laktacji [5,6].
Ibuprofen znajduje się w następujących produktach:
- Ibupar;
- Ibuprom;
- Ibum;
- Nurofen;
- Ibalgin;
- MIG.
Jeśli jest to możliwe, kobieta powinna przyjąć lek tuż po zakończonym karmieniu dziecka tak, aby przerwa między przyjętą dawką a kolejnym karmieniem była, jak najdłuższa.
A co z kwasem acetylosalicylowym w trakcie karmienia piersią?
Kwas acetylosalicylowy, znany powszechnie pod nazwą handlową „aspiryna”, należy do kategorii L2, czyli leków prawdopodobnie bezpiecznych w trakcie laktacji. Według WHO jest on kompatybilny z karmieniem piersią, jednak tylko przy stosowaniu jednorazowym lub doraźnym. Co więcej, Amerykańska Akademia Pediatrii zalicza go do związków, których stosowanie w trakcie karmienia piersią obarczone jest ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u dziecka karmionego mlekiem matki. W związku z tym, w przypadku gorączki u kobiety karmiącej, lepszym rozwiązaniem jest wybór bezpieczniejszych leków, tj. paracetamolu lub ibuprofenu [5,6]. (Czytaj także: Zastosowanie Aspiryny – fakty i mity)