Co zrobić po ugryzienia przez psa?

O ile ugryzienia przez psa nie da się przewidzieć, o tyle schemat postępowania po takim przykrym zdarzeniu jest stały i niezmienny. Składa się z następujących elementów:

Opatrzenie rany

W przypadku ugryzienia przez psa ważne jest szybkie działanie. Należy jak najszybciej zaopatrzyć ranę. Zdecydowanie zwiększa to szansę na uniknięcie poważnych konsekwencji. Jeżeli uda się szybko i prawidłowo zaopatrzyć ranę, to może to zredukować szansę zachorowania na wściekliznę nawet o ok. 90%. Ranę należy przemywać przez kilka minut wodą, a najlepiej wodą z mydłem lub detergentem. Następnie należy zastosować środki antyseptyczne np. wodę utlenioną, Octenisept czy Maxiseptic aerozol. Jeżeli krwawienie nie jest silne, nie należy go początkowo hamować. Pozwoli to na naturalne oczyszczenie miejsca ugryzienia ze śliny psa, która jest źródłem bakterii i wirusów. Jeżeli jednak uszkodzeniu uległo duże naczynie tętnicze i krwotok jest silny, należy go zatamować. Ostatnim etapem opatrzenia rany jest założenie jałowego opatrunku. Następnie bezwzględnie należy zgłosić się do lekarza. Zdecyduje on jakie kolejne kroki należy wykonać. Oczywiście jeżeli pogryzienie było dotkliwe, albo rana silnie krwawi, należy od razu wezwać pogotowie ratunkowe [1].

Wezwanie policji

W przypadku pogryzienia przez bezpańskie zwierzę lub gdy nie potrafimy ustalić jego właściciela, należy zawiadomić również policję. Ustali ona okoliczności zdarzenia oraz właściciela zwierzęcia. Często na miejsce wezwany jest również lekarz weterynarii. Spisanie protokołu jest również istotne w przypadku późniejszych roszczeń tzn. zadośćuczynienia oraz odszkodowania. Najważniejsze jest ustalenie, czy pies był szczepiony przeciwko wściekliźnie. W przypadku kiedy nie da się tego stwierdzić, pies najczęściej poddawany jest obserwacji [1-2].

Wizyta u lekarza

Lekarz obejrzy i oczyści ranę. Jeżeli rana jest głęboka, konieczne może być jej zszycie. Dodatkowo, aby uniknąć zakażenia, lekarz może zalecić zastosowanie antybiotyku oraz wykonanie szczepionki przeciwko tężcowi. Jeżeli występuje podejrzenie, że zwierzę mogło być zakażone wścieklizną, to lekarz może również zlecić podanie szczepionki przeciwko wściekliźnie. Skuteczność zastosowanego leczenia jest ściśle powiązana z szybkością jego wdrożenia. Dlatego nie warto zwlekać! Nawet jeżeli pies okaże się chory, to w przypadku szybko wdrożonego leczenia, jest szansa na uniknięcie rozwoju choroby. W przypadku wystąpienia pierwszych objawów tj. nerwowość, ból głowy, mrowienie w miejscu zranienia czy brak apetytu, może być już za późno na podanie szczepionki. Prowadzi to do zapalenia mózgu i rdzenia kręgowego, a w konsekwencji nawet do zgonu [1,3].

Możliwe powikłania po ugryzieniu przez psa

Ugryzienie przez psa może wiązać się z przeniesieniem z jamy ustnej zwierzęcia wielu groźnych bakterii, grzybów czy wirusów. Do najczęstszych powikłań należy rozwój zgorzeli gazowej z martwiczym zapaleniem tkanek miękkich i tężca. Osoby z obniżoną odpornością są narażone na rozwój sepsy, która może doprowadzić nawet do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Najgorszą choroba potencjalne przenoszona przez psa jest jednak wścieklizna. Jest to śmiertelna choroba, wywoływana przez wirusy, na którą do chwili obecnej nie ma lekarstwa. Pewną szansę daje zaszczepienie nawet już po ugryzieniu. Profilaktycznie warto się zaszczepić, jeżeli podróżuje się do krajów z wysokim procentem zakażeń (np. kraje afrykańskie) lub ze względu na specyfikę pracy [3].

Jak uniknąć ugryzienia przez psa?

• Nie podchodzić i nie głaskać nieznanych psów, w szczególności wałęsających się bez właścicieli;
• unikać zbliżania się do suki z młodymi — może zareagować agresywnie, broniąc dostępu do potomstwa;
• nie przeszkadzać psu podczas spożywania posiłku;
• unikać kontaktu wzrokowego z bezpańskim psem (może to potraktować jak wyzwanie);
• nie wykonywać gwałtownych ruchów, ale i nie okazywać strachu w przypadku spotkania agresywnego psa;
• nie uciekać — w zwierzęciu może obudzić się instynkt łowiecki i może to zwiększyć ryzyko pogryzienia [1].