Inozytol — co to za substancja?
Inozytol jest cyklicznym węglowodanem z sześcioma grupami hydroksylowymi. Ze względu na budowę podobną do witamin, inozytol jest nazywany witaminą B8 (chociaż w rzeczywistości nie jest witaminą). Nie jest oficjalnie zaliczany do witamin, ponieważ może być syntetyzowany w ludzkim organizmie, aczkolwiek powinien być również dostarczany z zewnątrz, wraz z pożywieniem lub suplementowany.
Inozytol można znaleźć w licznych produktach spożywczych, szczególnie w owocach, fasoli, ziarnach, drożdżach czy orzechach. Ważne jest to, że świeże warzywa i owoce zawierają znacznie więcej inozytolu, niż mrożone. Niedobór inozytolu w organizmie najczęściej związany jest ze zmniejszonym spożyciem w diecie, zwiększonym katabolizmem i wydalaniem, zmniejszoną biosyntezą lub zahamowaniem wchłaniania jelitowego oraz komórkowego [1,2].
Jakie działanie ma inozytol?
Inozytol odpowiada za następujące funkcje w ludzkim organizmie:
- poprawia wygląd skóry;
- bierze udział w syntezie lipidów, reguluje procesy komórkowe oraz jest składnikiem błon komórkowych;
- jest ważnym składnikiem biorącym udział w rozwoju i funkcjonowaniu nerwów obwodowych;
- daje korzystne efekty wspomagające w leczeniu depresji, lęku napadowego i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (redukuje niepokój i ataki paniki);
- ma udział w osteogenezie i w przebudowie chromatyny;
- wpływa na insulinowrażliwość (poprawia wrażliwość na insulinę);
- wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające;
- ma ważne działanie w procesach reprodukcyjnych, m.in. wpływając na poprawę jakości oocytów i zarodków (jest wykorzystywany pomocniczo w leczeniu zespołu policystycznych jajników (PCOS)) [1,3].
Inozytol a odchudzanie. Czy pomaga w zmniejszaniu masy ciała?
Inozytol stosowany w formie suplementu diety sam w sobie nie jest magicznym rozwiązaniem dla utraty wagi. Jednak niektóre badania sugerują, że inozytol może odgrywać pewną rolę w zarządzaniu wagą, gdy jest stosowany w połączeniu ze zdrową dietą i stylem życia. Inozytol może pomóc poprawić czynniki metaboliczne związane z przyrostem masy ciała, takie jak wysokie ciśnienie krwi, tłuszcz brzuszny i wysoki poziom cukru we krwi.
Warto podkreślić, że indywidualne rezultaty mogą się różnić, a inozytol nie powinien być traktowany jako zamiennik zrównoważonej diety i regularnych ćwiczeń. Zaleca się skonsultowanie się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji inozytolem w celu utraty wagi lub dokonaniem znaczących zmian w diecie i stylu życia [12].
Inozytol — dawkowanie. Ile należy go stosować?
Normalne, dzienne zapotrzebowanie na inozytol wynosi ok. 1 g dziennie. W przypadku niektórych chorób, jak np. chorujących na PCOS, to zapotrzebowanie może być wyższe (nawet pomiędzy 2 a 4 g). Jeżeli chodzi o zalecenia producentów preparatów zawierających inozytol, to ich dawkowanie z reguły wynosi od 0,5 g do 2 g [1].
Inozytol i skutki uboczne. Co może powodować?
Stosowanie inozytolu jest związane z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Jednak stosowany w odpowiednich dawkach bardzo rzadko powoduje skutki uboczne. Niemniej, mogą wystąpić:
- bóle brzucha, nudności, bóle i zawroty głowy oraz nasilone uczucie zmęczenia;
- ze względu na swoje działanie powinien być ostrożnie stosowany przez cukrzyków, bo może powodować hipoglikemię;
- dodatkowo inozytol może zmniejszać wchłanianie minerałów m.in. wapnia, cynku czy żelaza [1,2].
Jaki inozytol wybrać?
Inozytol — kapsułki
A-Z MEDICA Inozytol kapsułki, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 500 mg inozytolu i 0,7 mg witaminy B6;
- osoby dorosłe mogą stosować 1 kapsułkę raz lub dwa razy dziennie po posiłku;
- uzupełnia dietę w inozytol i witaminę B6 [4].
Solgar Mio-Inozytol 1500 mg kapsułki, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 500 mg inozytolu (mio-inozytolu);
- osoby dorosłe mogą przyjmować 3 kapsułki dziennie, najlepiej w trakcie posiłku;
- produkt poprawia funkcjonowanie mózgu i wspomaga płodność [8].
Swanson Inozytol kapsułki, suplement diety
- 1 kapsułka zawiera 650 mg inozytolu;
- osoby dorosłe powinny stosować 1 kapsułkę dziennie;
- suplement diety wspomaga odprężenie psychiczne, poprawia nastrój i wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego [9].
Inozytol — tabletki
Depresanum tabletki powlekane, suplement diety
- 1 tabletka zawiera 100 mg inozytolu, 100 mg L-tryptofanu, 15 mg ekstraktu z kwiatu szafranu, 0,21 mg witaminy B6 i 100 μg kwasu foliowego;
- dorośli stosują 1 tabletkę 2 razy dziennie podczas posiłku;
- suplement diety wspomaga utrzymanie pozytywnego nastroju i wspiera funkcjonowanie układu nerwowego [5].
Ovarin tabletki, suplement diety
- 1 tabletka zawiera 550 mg inozytolu, 200 µg kwasu foliowego, 12,5 µg witaminy D, 0,7 mg witaminy B6, 3 mg kwasu pantotenowego i 1,25 µg witaminy B12;
- dorośli powinni stosować 2 tabletki na dobę;
- suplement diety zawiera zestaw składników odżywczych dla kobiet [7].
Szafraceum tabletki powlekane, suplement diety
- 1 tabletka zawiera 30 mg ekstraktu z szafranu, 100 mg inozytolu, 50 mg L-tryptofanu, 50 mg ekstraktu z korzenia żeń-szenia, 1,3 mg witaminy B2, 1,3 mg witaminy B6, 2,5 µg witaminy B12 i 200 µg kwasu foliowego;
- dorośli powinni stosować 1 tabletkę dziennie;
- preparat wspomaga utrzymać pozytywny nastrój [10].
Inozytol — proszek
Miositogyn GT, proszek do rozpuszczania w saszetkach o smaku pomarańczowym, suplement diety
- 1 saszetka zawiera 2 g mio-inozytolu, 50 mg glutationu, 400 µg kwasu foliowego, 37,5 µg witaminy D, 1,4 mg witaminy B6, 2,5 µg witaminy B12 i 1 mg manganu;
- kobiety w wieku rozrodczym mogą stosować 1 saszetkę dziennie;
- suplement diety redukuje objawy PCOS [6].
Jakie są naturalne źródła inozytolu? Co warto jeść?
Inozytol występuje w różnych produktach spożywczych. Oto kilka przykładów źródeł inozytolu w diecie:
- Produkty z pełnego ziarna: Produkty wykonane z pełnoziarnistych ziaren, takie jak chleb pełnoziarnisty, brązowy ryż i pełnoziarniste płatki;
- Orzechy: Orzechy, takie jak migdały, orzechy włoskie i orzeszki ziemne;
- Strączkowe: Fasola, soczewica, ciecierzyca i inne rośliny strączkowe;
- Świeże owoce i warzywa: Inozytol można znaleźć w świeżych owocach i warzywach, zwłaszcza w owocach cytrusowych i fasoli;
- Kiełki pszenicy.
Inozytol — przeciwwskazania. Kto nie powinien go stosować?
Inozytol może być korzystny dla wielu osób, ale istnieją pewne grupy, które powinny unikać jego stosowania. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji inozytolem, ponieważ nie ma wystarczających badań dotyczących jego bezpieczeństwa w tych okresach życia.
Również osoby z zaburzeniami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca, powinny skonsultować się z lekarzem przed stosowaniem inozytolu, ponieważ może on wpływać na regulację poziomu cukru we krwi i wymagać dostosowania dawki leków przeciwcukrzycowych. Ponadto, inozytol może mieć pewne interakcje z innymi lekami, dlatego istotne jest skonsultowanie się z lekarzem, zwłaszcza jeśli osoba przyjmuje regularnie inne leki na receptę [11].
O czym pamiętać, stosując inozytol? 6 wskazówek dla pacjentów
Oto praktyczne wskazówki dla pacjentów, którzy stosują lub planują stosować inozytol:
- Dawka: Przyjmuj inozytol zgodnie z zaleceniem lekarza lub zgodnie z instrukcją na opakowaniu produktu. Dawka może się różnić w zależności od konkretnej dolegliwości zdrowotnej, którą chcesz leczyć, lub indywidualnych potrzeb;
- Czas przyjmowania: Przyjmuj inozytol zgodnie z zaleceniem, najlepiej podczas posiłku, aby zwiększyć wchłanianie i zminimalizować ewentualne skutki uboczne związane z układem pokarmowym;
- Konsekwencja: Dla optymalnych rezultatów stosuj inozytol regularnie i konsekwentnie. Może minąć pewien czas, zanim zauważysz efekty, więc bądź cierpliwy/a i regularnie przyjmuj suplementację;
- Kombinacja z innymi suplementami lub lekami: Zawsze ważne jest skonsultowanie się z lekarzem przed połączeniem inozytolu z innymi suplementami lub lekami, aby uniknąć potencjalnych interakcji lub działań niepożądanych;
- Przechowywanie: Przechowuj inozytol w chłodnym, suchym miejscu, z dala od bezpośredniego światła słonecznego i wilgoci, aby zachować jego skuteczność;
- Dieta i styl życia: Oprócz suplementacji, utrzymanie zrównoważonej diety i zdrowego stylu życia może przyczynić się do ogólnego samopoczucia. Włączenie do diety różnorodnych owoców, warzyw i pełnoziarnistych produktów może naturalnie dostarczać niektóre źródła inozytolu.
Podsumowanie
Preparaty zawierające inozytol poprawiają samopoczucie, koncentrację, jednocześniedziałając lekko uspokajająco i przeciwdepresyjnie. Część preparatów stosowana jest przez kobiety w przypadku PCOS, inozytol może odrobinę złagodzić objawy tej choroby. Generalnie w aptece można znaleźć wiele preparatów zawierających inozytol — proszki, tabletki czy kapsułki. Można spotkać zarówno preparaty zawierające tylko inozytol, jak i złożone, zawierające również inne składniki. Wybór najodpowiedniejszego preparatu zależy od problemu zdrowotnego, na jakie ma być użyty. W przypadku PCOS może to być np. Miositogyn GT, na poprawę nastroju może to być np. Depresanum, a do uzupełnienia diety w inozytol wystarczy preparat zawierający wyłącznie inozytol.